TÜRK BOĞAZLARININ ÖNEMİ VE MONTRÖ SÖZLEŞMESİ İLE SAĞLANAN DENGE REJİMİ

Journal Title: ULUSLARARASI AFRO-AVRASYA ARAŞTIRMALARI DERGİSİ - Year 2016, Vol 1, Issue 2

Abstract

İstanbul Boğazı, Marmara Denizi ve Çanakkale Boğazı’nı kapsayan Boğazlar, jeopolitik ve jeokültürel bir köprü niteliğiyle dünyanın en önemli deniz yollarından biridir. Jeopolitik ve jeostratejik özelliğinin yanı sıra sahip oldukları askerî, siyasî, ekonomik önem de Boğazları en önemli su yollarından birisi yapmaktadır. Asya ve Avrupa’yı coğrafi olarak ayıran Türk Boğazları Karadeniz’e kıyısı bulunan devletlerin ana giriş-çıkış kapısıdır ve bu kapının güvenliği Türkiye kadar Karadeniz’e kıyıdaş devletler içinde önemlidir. Bu önemleri sebebiyle dünya siyasetini etkileyen boğazlar, bölgeye egemen olmak isteyen güçlü devletlerin de dikkatini çekmektedir. 1453’de İstanbul’un fethiyle, Osmanlı İmparatorluğunun boğazlarda kurduğu hâkimiyet 19.yüzyıl’ın ilk yarısına kadar devam etmiştir. 1774 Küçük Kaynarca antlaşması ile yabancı devletlerin ticaret gemileri ilk defa bir takım kurallar çerçevesinde İstanbul Boğazından geçebilme hakkını elde etmişlerdir. 1809’da imzalanan “Kale-i Sultaniye (Çanakkale) Antlaşması”yla da Boğazların iki taraflı antlaşmalarla düzenlendiği dönem başlamıştır. 1936 yılında imzalanan Montrö Sözleşmesi ile ilke olarak “Boğazlar’dan denizden geçiş ve gidiş-geliş serbestliği” kabul edilmiştir. Soğuk Savaş’ın sona ermesi ve 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılması ile jeopolitik ve jeostratejik dengeler de değişmiş, oluşan bölgesel değişikliklerle başta ABD olmak üzere büyük devletlerin bölgeye ilgileri artmıştır.

Authors and Affiliations

Hacer ZORLU UĞUR

Keywords

Related Articles

BLOCKADE OF THE GAZA STRIP

The Palestine administration had been set up with Oslo Treaty in the 1994. The Hamas had earned the right to be chosen, during the freely choice result at the year of 2006. Isreal and Western Countries didn’t accept the...

ASSESSING SECURITY OF POST-GADDAFI LIBYA

Post-Gaddafi Libya is characterized by political instability, economic collapse, and civil war. The rival governments Operation Dawn and Operation Dignity have been fighting with each other as no single group effective s...

ABAY KUNANBAY ŞİİRLERİNİN METİNLERARASILIK POTANSİYELİ

Kazakistan coğrafyasında meydana getirdikleri eserleri ile günümüze kadar tesirleri devam edegelen birçok şair ve yazar vardır. Fakat bu büyük şair ve yazarların hiç biri Kazak edebiyatında Abay Kunanbay kadar tesirli ol...

“The Share of Slient”: Freeing Africa’s History

This article discusses the possibilities of a new historiography on Sub-Saharan Africa, a relatively new study field in Turkey. Following the subaltern studies’ path, it aims at contributing to African studies’ literatur...

THE EVALUATION OF CANAL ISTANBUL IN THE CONTEXT OF INTERNATIONAL LAW

The regime of transiting the Turkish Straits was defined by the 1936 Montreux Straits Convention. Increasing ship traffic and increasing shipdimensions on the Turkish Straits due to the changing conditions of the term ca...

Download PDF file
  • EP ID EP256901
  • DOI -
  • Views 163
  • Downloads 0

How To Cite

Hacer ZORLU UĞUR (2016). TÜRK BOĞAZLARININ ÖNEMİ VE MONTRÖ SÖZLEŞMESİ İLE SAĞLANAN DENGE REJİMİ. ULUSLARARASI AFRO-AVRASYA ARAŞTIRMALARI DERGİSİ, 1(2), 36-47. https://europub.co.uk/articles/-A-256901