İSLAMİ FEMİNİZM VE TÜRKİYE’DEKİ YANSIMALARI
Journal Title: Karatay Sosyal Araştırmalar Dergisi - Year 2020, Vol 1, Issue 4
Abstract
Batı’da Rönesans ve Reformun zihinsel mirası üzerine inşa edilen 18. yüzyıl Aydınlanma felsefesinin “birey” anlayışının bir uzantısı olarak şekillenen feminizm, ataerkil toplumsal yapı ve siyasal sistemin sebep olduğu erkek-kadın arasındaki eşitsizliği “doğal haklar” dairesinde ele alıp kamusal ve özel alanda kadın madunluğunun giderilmesini amaçlamıştır. Aydınlanma felsefesinin rasyonelleşme, sekülerleşme, bireyselleşme ideallerine müteakip dünyevi-laik bir karakterde gelişen feminizm kendi coğrafyasından farklı coğrafyalara da aynı hüviyetle yayılma eğiliminde olmuştur. Kadın olgusunu Batılılaşma projesi içinde değerlendiren birçok Batı dışı toplumda, feminist söylem ile yerel motiflerin uyumsuzluğunun yarattığı handikap bu toplumlarda eleştirel bir sorgulama sürecini başlatmıştır. 20. yüzyılın sonlarına doğru İslam toplumlarında bir kesim aydın kadının, Müslüman kadının sosyal konumunu yerleşik geleneksel kodlar ve İslam’ın ilkeleri nezdinde sorgulamaya başlamaları “İslami feminizm” şeklinde kavramlaştırılmıştır. İslami feminizm kavramı, İslam coğrafyasında birtakım tartışmalara ve görüş ayrılıklarına da sebep olmuştur. Genel anlamda İslami feminizm, İslam’ın kadına, kadın-erkek ilişkilerine, evlilik-aileye dair temel hükümlerinin patriarkal zihniyetle çarpıtılmış yorumlarına ve geleneksel kalıplarına alınmış sorgulayıcı bir tavır ve asli kaynakları hatırlatma çabası olarak değerlendirilebilir. Bu genel değerlendirmenin ötesinde İslami feminizm olarak kavramlaştırılan hareketin, Batı kökenli feminizm ile olan geçmişi İslam toplumlarında kadın olgusunun oryantalist bir dil ile ele alınmasına sebep olduğu da aşikârdır. İslami feminizmin İslam ülkelerinde gelişim sürecinin farklı tezahür etmesi, işaret edilen sorunların ve taleplerin çeşitliliği birtakım bölünmelere sebebiyet vermişse de sadece Müslüman kadınlar için değil bütün kadınlar için ortak bir söylemin oluşturulması kadim bir medeniyetin ulvi sorumluluğudur.
Authors and Affiliations
Şerife ALTIPARMAK, Hatice BUDAK
Keywords
Related Articles
- EP ID EP689936
- DOI -
- Views 186
- Downloads 0
KONYA VE ÇEVRESİNE 1950 1955 YILLARI ARASINDA BULGARİSTAN GÖÇMENLERİNİN YERLEŞTİRİLMESİ
Bulgaristan'dan Türkiye'ye 1877 1878 Osmanlı Rus Savaşı'ndan bugüne kadar bazen sık bazen seyrek aralıklarla ama devamlı olmak üzere göçler olmuştur. Bulgaristan Hükûmeti, 10 Ağustos 1950 tarihinde verdiği notayla 250.00...
DOĞU-BATI ETKİLEŞİMİNDE ENDÜLÜS EMEVÎ DEVLETİ’NİN İDARİ YAPISININ GELİŞİM SÜRECİ
Orta Çağ tarihinin en önemli oluşumlarından biri olan, İberya Yarımadası’nda kurulmuş Endülüs Emevî Devleti, yaklaşık üç asır boyunca gerek siyasi gerekse de kültürel anlamda döneminin önde gelen etkin güçlerinden birini...
COVID-19 PANDEMİSİ DÖNEMİNDE İİBF VE SBBF ÖĞRENCİLERİNİN UZAKTAN EĞİTİM HAKKINDAKİ DEĞERLENDİRMELERİ
Geçmiş yıllarda da bir öğretim türü olarak uygulanan uzaktan eğitim, Covid-19 salgınının tüm dünyada etkisini göstermesiyle birlikte daha önemli hâle gelmiştir. Bu öneme istinaden çalışmanın amacı, lisans öğrencilerinin...
KÖYDEN ŞEHRE: KARABÜK’ÜN KURULUŞU VE ŞEHİRLEŞME SÜRECİ
Osmanlı klasik döneminde şehirler genel olarak cami merkezli külliyeler etrafında gelişmiştir. Külliyelerdeki cami, medrese ve imaret gibi kurumlarda verilen hizmetlerin masraflarını karşılamak için kurulan vakıf dükkân...
CUMHURİYET DÖNEMİNDE BULGARİSTAN’DAN TÜRKİYE’YE KİTLESEL GÖÇLER
Bulgaristan’dan Türkiye’ye yönelik göçlerin diğer Balkan Devletlerinden olan göçlere oldukça benzer özellikleri bulunmaktadır. Zira Balkan devletlerinin genel olarak Osmanlı hâkimiyeti altına girmesi, Osmanlı idaresi alt...