JOHN STUART MILL'İN ERDEM TEORİSİ ve ARAÇSALLAŞTIRILMIŞ DEĞERLER
Journal Title: Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi - Year 2018, Vol 20, Issue 37
Abstract
Ahlak alanında son iki yüz yılın önde gelen teorilerinden biri olan faydacılığın en önemli iki figürü Jeremy Bentham ve John Stuart Mill’dir. Bu iki düşünür, faydacı teori ile ilgili olarak, birçok konuda hem fikir olmalarına rağmen, bazı hususlarda fikir ayrılıkları yaşarlar. Bu hususlardan en önemlisi, teorinin en temel kavramı olan haz konusundadır. Mill, Bentham’ın aksine hazlar arasında niceliğin yanında niteliksel bir ayrıma da gider ve hazları yüksek ve alçak hazlar olmak üzere ikiye ayırır. Bu ayrım, Mill’in erdem teorisine genel şeklini verir. Onun erdem teorisine göre, insanlar sadece mutluluğu arzularlar ve bunun dışında erdemler de dâhil olmak üzere arzulanan her şey, temelde mutluluğa araç olmaları bakımından arzulanır. Fakat diğer taraftan Mill, erdemlerin sırf kendilerinde arzulanması gereken amaçlar olduğunu da iddia eder. Mill’in bu yaklaşımı erdemlerin aynı anda hem araç hem de amaç olmaları gibi paradoksal bir duruma neden olur. Bu paradoksal durum, yorumcular tarafından çeşitli açılardan eleştirilir. Bu eleştirilerin temelini, amaç ile araç arasındaki ayrımın ortadan kalktığı, erdemlerin Mill tarafından hem amaç hem de araç olarak kabul edildiği iddiası oluşturur. Bu makale, erdemler her nasıl anlaşılırsa anlaşılsın Mill’in sisteminde sadece araçsal bir değere sahip olduğu iddiasını gerekçelendirir.
Authors and Affiliations
Metin AYDIN
Keywords
Related Articles
- EP ID EP478269
- DOI 10.17335/sakaifd.411380
- Views 166
- Downloads 0
Hadis Tenkidi -Sahâbe ve Tâbiûn Dönemi-
Kitap tanıtımı
ARAP ROMANLARINDA OSMANLI DEVLETİ “BEYAZ ATLAR ZAMANI” ÖRNEĞİNDE
Osmanlı Devleti Arap topraklarında yüzlerce yıl hüküm sürmüş ve ciddi nüfuza sahip olan bir devlettir. Dolasıyla onun yaşamış olduğu güç ve zayıflık dönemleir, zafer ve yenilgileri bu topraklarda geçirdiği döneme de etki...
Çoğulcu Din Eğitimi ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi
Çoğulcu Din Eğitimi ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi, Cemil Osmanoğlu. Ankara: Nobel Yayınları, 2016, 322 s.
“DEĞER” İLE “SORUN” ARASINDA TÜRKİYE’DE YAŞLILARLA İLGİLİ TOPLUMSAL DEĞER YARGILARI (DİN BİLİMLERİ PERSPEKTİFİNDEN BİR İNCELEME)
Yaşlılık sosyal, psikolojik, ekonomik yönleri bulunan bir olgudur. Yaşlılık ve yaşlılarla ilgili değer yargıları, bu olgulara nasıl bakıldığı ile ilişkilidir. Yaşlılıkla ilgili algılar, yaşlıların toplumsal konumuna etki...
SAHABE ve TABİUNUN RİVAYETTE KULLANDIĞI LAFIZLAR BAĞLAMINDA SÜNNETİN KAPSAMI TARTIŞMASI
Modern dönemde çeşitli araştırmalara konu olan sünnet kelimesinin kapsamı meselesi klasik usul eserlerinde de belli bir çerçevede ele alınmıştır. Bu eserlerde sünnetin kapsamı konusu genellikle sahâbe ve tâbiûnun rivayet...