14. MECAZLI SÖZCÜKLERİN TENASÜP İÇİNDEKİ YERİ

Journal Title: Türkoloji Dergisi - Year 2019, Vol 23, Issue 1

Abstract

Belagatte tenasüp, fikrî bir sebepten veya mahiyetlerindeki bir özellikten dolayı, anlamları arasında tezat dışında bir ilgi bulunan sözcüklerin aynı ifadede toplanması yoluyla oluşan bir edebî sanattır. Bir başka deyişle, bir metinde çağrışım yoluyla aralarında biçimsel ya da anlamsal bağıntılar kurulabilen sözcüklerin oluşturduğu bütünün yarattığı çağrışım alanı veya aynı temaya bağlı olan kelime ve deyimlerden oluşan kelime alanıdır. Metin analizlerinde, tenasüpleri oluşturan söz varlığı ile ilgili saptamalar, bu sözcüklerin düzanlamları itibariyle yarattıkları aynı temaya bağlı olma uyumuna göre yapılmaktadır. Ancak kimi metinlerde, bazı sözcükler düzanlamlarıyla değil, metnin bağlamı içinde kazandıkları mecazî (figurative) anlamla tenasüp içinde yer almaktadırlar. Yaygın olduğu şekilde düzanlamlarıyla değil de, metnin bağlamı içinde kazandıkları mecazî (figurative) anlamla tenasübe iştirak eden bu sözcüklerin, söz konusu tenasübü oluşturan sözcükler sıralamasında gösterilip gösterilmemesi tartışmaya açık bir konudur. Ancak, tenasübe eşlik eden anlamın istiare yoluyla başka bir sözcükle temsil ediliyor olması, o sözcüğün tenasübü oluşturan sözcüklerden sayılmasına engel görülmemesi gerekir. Çünkü, özellikle şiir dilinde, anlam büyük ölçüde bağlam içinde ortaya çıkan bir durumdur.

Authors and Affiliations

Ülkü Çetinkaya karakoyun

Keywords

Related Articles

‘HABABAM SINIFI’NIN “SEMRA ÖĞRETMENİ” SEMRA ÖZDAMAR’IN ESERLERİNDE KADINLAR

Semra Özdamar, kitaplaştırdığı iki öykü kitabı, bir piyes ve bir kurgusal biyografi türündeki eseri ile Türk edebiyatına katkı sağlamış isimlerden biridir. Hababam Sınıfı adlı sinema filmindeki Semra Öğretmen rolü ile ha...

HALİDE EDİP ADIVAR'IN “DAĞA ÇIKAN KURT” HİKÂYESİNDE TEMA VE ALEGORİK UNSURLAR

Halide Edip Adıvar, Millî Edebiyat akımının önde gelen isimlerindendir. Roman, hikâye, tiyatro ve hatırat türlerinde eserler vermiş olan yazarın hikâyeleri içerik bakımından ferdi olandan toplumsal olana doğru evrilmişti...

15. YÜZYILDA YAZILMIŞ AǾCEBÜ’L-ǾUCCĀB ADLI ESERDE MADEN, BİTKİ VE HAYVANLARIN DİNSEL-BÜYÜSEL VE TIBBİ İŞLEVLERİ

AǾcebü’l-ǾUccāb, Mahmūd Bin Kādį-i Manyās tarafından Hicri 841 (Miladi 1438)’de kaleme alınmış bir eserdir. Eser dört ana makaleden1 oluşur. Bu makaleler de kendi aralarında bölümlere ayrılır ve kitap toplamda on bir böl...

Müfide Ferit Tek’in Pervaneler romanına divan edebiyatına ve İslam kültürüne ait kavramların simgeselliğinde bir yaklaşım

APPROACH TO MÜFiDE FERiT TEK'S “PERVANELER”1 NOVEL, IN THE SYMBOLISM OF CONCEPTS OF DİVAN LITERATURE AND ISLAMIC CULTURE Abstract In the last years of the Ottoman Empireand in the first periods of the Republic of Turkey,...

6. Birleşik Sözcük mü Öbek mi?

Birleşik sözcükler, birden fazla sözcüğün birleşmesiyle ortaya çıkan bir yapı olduğu için benzer yapılarla karıştırılmaktadır. Özellikle de hem tanım hem de yapı bakımından en çok benzerlik gösterdiği öbeklerden farkını...

Download PDF file
  • EP ID EP582373
  • DOI -
  • Views 52
  • Downloads 0

How To Cite

Ülkü Çetinkaya karakoyun (2019). 14. MECAZLI SÖZCÜKLERİN TENASÜP İÇİNDEKİ YERİ. Türkoloji Dergisi, 23(1), -. https://europub.co.uk/articles/-A-582373