Administracja gmin wiejskich w Królestwie Polskim w latach 1815–1864
Journal Title: Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym - Year 2015, Vol 32, Issue 1
Abstract
W Królestwie Polskim utrzymano istnienie gminy wiejskiej utworzonej w Księstwie Warszawskim, z tą różnicą, że na początku całkowicie zrezygnowano z wprowadzenia elementów samorządu gminnego. Nie opracowano stabilnego podziału kraju na gminy. Urząd wójta powiązano z dominium, właściciel ziemski obligatoryjnie był wójtem, ale mógł wyznaczyć zastępcę, który w jego imieniu wykonywał te obowiązki. Przez dziesięciolecia istnienia Królestwa liczba i wielkość gmin notorycznie się zmieniały. Reformy, do których doszło w tym zakresie w 1859, a szczególnie w 1864 roku, wymuszone zostały m.in. przez przemiany cywilizacyjne, rozwój biurokracji oraz politykę. Ostatecznie dopiero w 1859 roku rozpoczęto proces ograniczania rozdrobnienia wsi na małe gminy, a w 1864 roku głęboko zreformowano wieś Królestwa, wprowadzono samorząd wiejski, który był jedynym samorządem terenowym w Królestwie Polskim do końca jego istnienia.
Authors and Affiliations
Tomasz Dziki
Szlachta w miastach Królestwa Polskiego, Rzeczypospolitej, Pomorza i Śląska w XIII–XVIII wieku. Uwagi wstępne
Uwagi wstępne do tomu.
„Memoriale Loimicum” – gdański pamiętnik z czasów zarazy w 1709 roku autorstwa Johanna Christopha Gottwaldta
Jedną z największych epidemii w okresie nowożytnym, która dotknęła Gdańsk, była zaraza dżumy z 1709 roku. Z tamtego czasu zachowało się sporo źródeł historycznych, w tym rzadko wykorzystywany przez badaczy tekst lekarza...
Szlachta w sądach miast królewskich w sprawach karnych w XVI–XVIII wieku
W Polsce w czasach wczesnonowożytnych utrzymała się stanowość prawa. Oznaczało to m.in. istnienie odrębnych sądów dla szlachty, mieszczan, chłopów. Sądy te nie działały jednak w całkowitej separacji. Sądy miejskie w spra...
Kontrowersje wokół karier dwóch wyzwoleńców cesarskich – prokuratorów
Artykuł przedstawia kontrowersyjne kariery dwóch wyzwoleńców cesarskich: Aureliusa (?) Saturninusa i Ulpiusa Paeana, którzy pełnili funkcje prokuratorskie w II w. Zdaniem wielu badaczy wyzwoleńcy ci pełnili jedynie funkc...
Z dziejów badań nad frekwencją wyborczą w późnorepublikańskim Rzymie
Aczkolwiek na temat wyborów w republikańskim Rzymie wiemy stosunkowo dużo, to jednak o frekwencji wyborczej w gruncie rzeczy nie wiemy nic, ponieważ antyczne źródła milczą na ten temat. Pomimo to, a może właśnie dlatego,...