AHLAKTA ÜÇ BAĞIMSIZ DEĞİŞKEN

Journal Title: Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi - Year 2016, Vol 15, Issue 30

Abstract

Hakkındaki bütün kanıtların ahlakî eylemin ayrılmaz bir parçası olduğunugösterdiği halde, ahlak teorisinde hak ettiği ilgiyi görememiş olan bir olguvardır: bu, tam anlamıyla ahlakî olarak nitelendirilebilecek herhangi birdurumda yer alan çatışma ve belirsizlik unsurudur. Geleneksel tutum, budurumda yalnızca iyinin ve kötünün çatışmasını görür; böyle bir çatışmadaherhangi bir belirsizliğin olmaması gerektiği iddia edilir. Ahlakî fail iyiyi iyiolarak, kötüyü de kötü olarak bilir ve onun hakkında sahip olduğu bilgiyegöre birini ya da diğerini seçer. Bu geleneksel görüşün belirli durumlardadoğrulanıp doğrulanmayacağı tartışması üzerinde durmayacağım; pek çokdurumda onun doğru olmayacağını söylemek yeterlidir. Ahlakî fail ne kadarbilinçli olursa ve eylemlerinin ahlakî niteliği üzerinde ne kadar dikkatgösterirse, neyin iyi olduğunu keşfetme probleminin zorluğunun ne kadarfarkına varırsa; bir ölçüde tümü iyi olan amaçlar ve bazı sebepler yüzündenonu zorlayan vazifeler arasında tereddüt yaşar. Ancak olay yaşandıktanhemen sonra ve tesadüfen alternatiflerden biri basitçe ahlaken iyi ya da kötüolarak görünür. Ahlaksız (immoral) olduğu genellikle düşünülen bir kişinindurumunu alırsak, bu kişinin davranışlarını, hatta suçlarını gerekçelendirmeproblemiyle uğraşmayacağını biliriz; psikanalistin terimini kullanırsak, o,davranışlarını"rasyonelleştirmek” için bir çaba göstermez.

Authors and Affiliations

john dewey

Keywords

Related Articles

“(Hastalıkta) Bulaşıcılık Yoktur” Hadisinin İsnad ve Metin Açısından Tahlili

“(Hastalıkta) bulaşıcılık yoktur” ibaresini içeren hadisler, erken dönemlerden itibaren akla aykırı bulunarak ya da “Hastalıklı olan sakın sıhhatlilerin yanına sokulmasın” ve “Cüzzamlıdan arslandan kaçar gibi kaçın” gibi...

Tefsir Ekolleri Perspektifinden Kur’an’ın Çok Boyutlu Yorumu: Besmele Örneği

Kur’an’ı Kerim nüzulünden günümüze farklı yöntemlerle tefsir edilmiştir. Aynı ayette farklı yorumlara ulaşılmasının bir nedeni de budur. Kur’an’ın metin yapısının farklı yorumlara müsait olmasının yanı sıra her müfessiri...

RİVÂYET KÜLTÜRÜNDE GŪTA

Bu makale, Suriye’nin başkenti Şam’a bağlı Gūta bölgesinin rivâyet kültüründeki yerini konu edinmektedir. Son yıllarda Gūta’da yaşayan elim hadiseler, bu araştımanın yapılmasında etken olmuştur. Çalışma süresince, hadîs...

ZERKÂ’NIN EL-FIKHU’L-İSLÂMÎ FÎ SEVBİHİ’L-CEDÎD ADLI KİTAP PROJESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Bu makalede, Mustafa Ahmed ez-Zerkā’nın “el-Fıkhu’l-İslâmî fi sevbihi’l-cedîd” adlı kitap projesinin kapsamı konusunda yeni bir kanaat ortaya konulması ve müellifin bu proje kapsamında yayımlamış olduğu ilk iki eserin ye...

TEMEL HADİS MESELELERİ

Bu çalışmada Leknevî'nin kaleme aldığı el-Ecvibetu'l-fâdıla isimli eserin Harun Reşit Demirel tarafından yapılan tercümesi ele alınacak ve söz konusu çalışma içerik ve sistematik açıdan tanıtılacaktır.

Download PDF file
  • EP ID EP471669
  • DOI 10.14395/hititilahiyat.285791
  • Views 50
  • Downloads 0

How To Cite

john dewey (2016). AHLAKTA ÜÇ BAĞIMSIZ DEĞİŞKEN. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 15(30), 573-581. https://europub.co.uk/articles/-A-471669