ÂKİB VE ŞİİRLERİ ÂKIB AND HIS POEMS ПОЭЗИЯ АКИБА
Journal Title: Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi - Year 2017, Vol 36, Issue 36
Abstract
Yurtiçindeki ve yurtdışındaki kütüphanelerde Osmanlı döneminden kalma birçok yazma eser bulunmaktadır. Arap harfi ile yazılmış bu eserler arasında divanlar, mesneviler, bilimsel eserler ve daha birçok türün yanında mecmualar da bulunmaktadır. Her bir mecmua/eser, potansiyel olarak tarihe ışık tutacak küçük bir ayrıntıyı taşıyabilir. Özellikle de taşrada kalmış ya da büyük şairler arasında yer edinememiş şairlerin diğer kaynaklarda yer almayan şiirlerini, eserlerini ve hayatları hakkında bilgileri ihtiva edebilir. Çalışmada hakkında tezkirelerde ve diğer biyografik kaynaklarda herhangi bir bilgi bulunmayan Âkib’in, Erzurum Atatürk Üniversitesi Seyfettin Özege Yazma Eser Kütüphanesi ASL 568 Mec. 26 numarada kayıtlı mecmuadan hareketle, şiirleri gün yüzüne çıkarılmaktadır. Âkib’ın asıl adı, doğum ve ölüm tarihleri bilinmemektedir. Fakat şairin 17. Yüzyıl şairlerinden Nâîlî ve 17. yüzyıl sonu ile 18. yüzyıl başlarında yaşamış Âgâh’ın gazellerine yazmış olduğu iki tahmisten hareketle en erken 17. yüzyıl şairi olduğu kanaatine varılır. Mecmuada şiirleri bulunan şairlerin büyük oranda 17 ve 18. yüzyıl şairleri olduğu göz önüne alınırsa Âkib’in da en geç 18. yüzyıl şairi olduğu söylenebilir. Mecmuada şaire ait ilk manzumede (tahmiste) Âkib’in Sükûtî-zādelerden olduğu bilgisi vardır. Bahsi geçen Sükûtî’nin o dönemde yaşayan şair Fennî Sükûtî veya Kadılık görevlerinde bulunan Ömer Sükûtî ya da başka bir Sükûtî mi olduğuna dair elimizde net bir bilgi yoktur. Şairin mahlası “ عاقب ” = Âkıb/Âkib, Arapça bir kelime olan “ ”عقب kelimesinin ismi faili olup bir diğerinin arkasından gelen anlamındadır. Diğer peygamberlerden sonra gelmesi dolayısıyla Hz. Muhammed’e de sıfat olan kelime, bir görevde asil olan kişinin vekili, daha sonra en yetkili kişi anlamına da gelir. Âkib’in Nâîlî ve Âgâh gibi şairlere tahmisler yazması ve diğer gazellerindeki üslubundan hareketle Sebk-i Hindî üslubunu benimseyen bir şair olduğu söylenebilir. Akıcı bir üsluba ve rahat bir söyleyişe sahip şairin elimizde 23 gazeli 2 tahmisi 1 müseddesi 3 rubaisi bulunmaktadır. Bunların yanı sıra mecmuada Münacat-ı Âkib başlıklı 2 beyitlik bir nazmı ile Müfredât-ı Akib başlıklı 6 beyti daha vardır. Makalede Âkib hakkında eldeki bilgiler ışığında kısaca bilgi verildikten sonra şairin mecmuada geçen şiirleri günümüz harflerine aktarılacaktır. Many manuscripts written in Turkish with Arabic letters in the Ottoman period can be seen in different libraries of the world as well as in the Turkish libraries for the time being. The classification and presentation of these artifacts/magazines are among our important tasks. Because, each magazine definitely has a small detail that will offer an insight into the history. However, the magazines which contain poems belonging to some poets which we have not come across in biographical works and collections of bibliographies are important sources to shed light on the literature history. There is no information on biographical sources and collections of bibliographies about Âkib, who is estimated to have lived in the late 17th and early 18th centuries. The only information belonging to the poet's existence is found in a magazine located in the Seyfettin Özege Manuscript Library of Erzurum Atatürk University. The information that Âkib is one of Sükûtî-zāde family is seen in the first poem “tahmis”, the act of adding three verses to the beginning of each couplet of a gazelle, belonging to the poet in the magazine mainly written in the talik calligraphy. There is no clear information as to whether the aforesaid Sükûtî is the poet Fennî Sükûtî who lived at that time, Ömer Sükûtî who was in charge as the Cadi, or another Sükutî. The date of birth and death of Âkib is also unknown, for which we do not know what the real name is, either. However, it is concluded that the poet is the poet of 17th century, at the earliest, based on the two tahmisses written in their gazelles by Nâîlî, one of the 17th century poets, and Âgâh, who lived in the late 17th and early 18th centuries. It is seen that the poets who have poetry in the magazine are mostly the 17th and 18th century poets. This gives us the clue that Âkib is an 18th century poet, at the latest. The poet's pseudonym is “ عاقب ” = Âkıb/Âkib; it is the present participle of the Arabic word “ عقب ”, which means the one who comes from behind another one. The word, which also became an adjective to Prophet Muhammad (peace be upon him) because he comes after the other prophets, also means the deputy of a person who is actually in charge of a mission and the one who is the next most authoritative person. Based on the fact that Âkib wrote tahmisses to poets such as Nâîlî and Âgâh and with reference to his style in his other gazelles, it can be said that Âkib is a poet who adopts the Sebk-i Hindî style. We have 23 gazelles, 2 tahmisses and 1 museddes of the poet who has a fluent style and a relaxed way of saying. In addition to these, there are a few couplets belonging to the poet in the magazine. In this work, Âkib’s poems found in the magazine will be transferred to the letters of our day after briefly giving information about the poet in the light of the available information. В настоящее время в различных библиотеках Турции и за ее пределами сохранились турецкие рукописи Османского периода на арабской графике. Наша задача заключается в том, чтобы дать больше информации и распределить эти публикации и произведения. Так как каждая публикация несомненно прольет особый свет в истории литературы. Однако антология и биография некоторый поэтов и их поэтических произведений мало известна или неизвестна, поэтому изучение данных источников открыло бы их значимость в истории литературы. Не сохранились антология и биографические источники Акыба, поэта конца XVII века и начала XVIII века. О существовании поэта упоминается в отделе рукописей библиотеки Сейфеттина Озге Университета им. Ататюрка. В большей части представлены материалы, написанные в стиле арабского письма (талик), принадлежащие перу поэта, которые содержат информацию об его отце Сюкути оглу. Данные о том, что упомянутый Сюгути является поэтом Фенни Сюгути, или исполняющий обязанности кади Омер Сюгути, или другой какой-либо Сюгути, не имеются. Также не сохранились данные о настоящем имени поэта, даты жизни и смерти. Однако в прозведениях его современников поэтов Наили и Агаха, живших в XVII- начале XVIII века, наиболее раннее из двух стихотворений поэта датируется XVII столетием. Большпя часть публикаций поэта приходится на XVII- начале XVIII вв.. О реальности Акыба свидетельствект то, что последняя публикация его была в XVIII веке. Арабский псевдоним поэта “ عاقب ” =Акиб/Акыб, состоящий из одной арабской буквы “ عقب ”, имеет двойственное значение. Оно было связано с именем посланника пророка Мухаммеда, а позже приобрело смысл «одаренный, гениальный». Его творчество, как и поэзия двух упомянутых выше поэтоы, продолжало традиции Себхи Хинди. В нашем распоряжении имеются 23 газель, 2 стихотворения и одно шестишие мусаддас, написанные размеренным, ровным слогом. Кроме этого, анализируются несколько других стихотворений. В данном исследовании будут представлены сведения о жизни и творчестве Акыба, а также переводы его произведений на современный турецкий язык.
Authors and Affiliations
Ahmet İÇLİ
Keywords
Related Articles
- EP ID EP278159
- DOI 10.17498/kdeniz.372392
- Views 59
- Downloads 0
DETERMİNİNG THE FACTOR OF INTERACTION OF THE RISKS IN BANKING BUSINESS AND THE ESTABLISHMENT OF THE AUTO’S FORMULA FOR ITS QUANTITATIVE CALCULATION
The beginning of the article indicates the view of the author, who says that “new thing” in nature, economics, finance, banking is perfectly forgotten “old”, as it is established in the relation of the history, it is th...
MİZAHIN MUHALEFET İŞLEVİ VE "YENİ NASREDDİN HOCA GAZETESİ" OPPOSITE FUNCTION OF HUMOUR AND “NEW NASREDDIN HODJA” NEWSPAPER ОПОЗИЦИОННАЯ ФУНКЦИЯ ЮМОРА И “ГАЗЕТА ЕНИ НАСРЕДДИН ХОДЖА”
Nasreddin Hoca ve fıkraları, halkın yaşama karşı geliştirdiği eleştirel tepkiyi bilge bir yaklaşımla dile getirir. Bu nedenle yüzyıllar boyu anlatılmaya, aktarılmaya hatta Cumhuriyet Döneminde dergi ve gazetelerle yazılı...
WOMEN’S STATUS in LABOR MARKET in TURKEY and OTHER SELECTED COUNTRIES
In terms of economic growth and development, female participation in the labour market is very important. According to International Labour Organization (ILO) data, while the global labour force participation rate for me...
MARKALARIN KİŞİLİK ARKETİPLERİNİN ALGILANMASI: OTOMOBİL MARKALARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
Marka kavramı, tüketicilerin kendisini ifade ettiği bir kişilik olarak öneme sahiptir. Bu açıdan markalara insan kişilik özellikleri aktaran marka kişiliği kavramı kullanılmaktadır. Günümüzde yaşanan küreselleşme ve tekn...
CUMHURİYETTEN GÜNÜMÜZE ORDU’DA EDEBİYAT ÇEVRELERİ VE ŞİİR THE REPUPLIC PRESENT LITERATURA ENVIRONMENT AND POETRY IN ORDU ОТ ОБРАЗОВАНИЯ РЕСПУБЛИКИ И ДО СЕГОДНЯШНЕГО ДНЯ ПОЭЗИЯ И ЛИТЕРАТУРНЫЕ КРУГИ В ГОРОДЕ ОРДУ
Ordu, kültür sanat hareketleri bakımından ülkemizin önemli şehirlerindendir. Başlangıçta Trabzon kültür ve edebiyat çevrelerinden beslenen şehir, Cumhuriyetten sonra zamanla kendi kimliğini bulur ve önemli şairler yetişt...