ALGILANAN İŞ YÜKÜ VE ÇALIŞMA DURUŞLARI DİKKATE ALINARAK OPERATÖRLERİN ERGONOMİK RİSK DÜZEYLERİNİN ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YAKLAŞIMI İLE DEĞERLENDİRİLMESİ
Journal Title: Ergonomi - Year 2018, Vol 1, Issue 2
Abstract
Bu çalışmada, operatörlerin gerçekleştirdikleri işlere bağlı olarak ortaya çıkan algılanan iş yükü ve sergiledikleri çalışma duruşları dikkate alınarak ergonomik risk düzeylerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, Kriterler arası Korelasyona Yönelik Kriterlerin Önem Ağırlıklarının Belirlenmesi (CRiteria Importance Through Intercriteria Correlation-CRITIC) yöntemi ve Çok Ölçütlü İdeal-Gerçek Karşılaştırma Analizi (Multi Attributive Ideal-Real Comparative Analysis-MAIRCA) entegrasyonundan oluşan bütünleşik bir Çok Kriterli Karar Verme yöntemi önerilmiştir. Algılanan iş yükü ana kriteri çerçevesinde zihinsel gereklilik, fiziksel gereklilik, çaba, performans, zaman baskısı ve başarısızlık hissi alt kriterleri dikkate alınırken; çalışma duruşu ana kriteri kapsamında üst kol, alt kol, bilek, boyun, gövde ve ayak hareketleri ile yük/kuvvet, eşleşme kalitesi, kas kullanımı ve aktivite alt kriterleri göz önünde bulundurulmuştur. Çalışma duruşlarının değerlendirilmesinde Hızlı Tüm Vücut Değerlendirme (Rapid Entire Body Assessment-REBA) yönteminden yararlanılmış ve algılanan iş yükünün belirlenmesinde ise NASA İş Yükü İndeksi (NASA Task Load Index-NASA-TLX) kullanılmıştır. Söz konusu ana ve alt kriterlerin ağırlıkları CRITIC yöntemi ile belirlenirken alternatifleri oluşturan operatörlerin öncelik sıralaması ise MAIRCA yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Önerilen yaklaşım, 219 operatörün çalıştığı bir meyve suyu üretim sürecinde operatörlerin söz konusu iki ana kriter çerçevesinde ergonomik risk düzeylerine göre sıralanması için kullanılmıştır. Operatörler, meyve suyu üretim sürecinde ayıklama, yıkama, sınıflama, sap ayırma ve çekirdek çıkarma, parçalama, mayşenin ısıtılması, presleme, durultma, filtrasyon, pastörizasyon ve paketleme olmak üzere 10 farklı aşamada görev almaktadırlar. Sonuç olarak, operatörlerin sıralamalarına bakıldığı zaman en yüksek ergonomik risk düzeyine sahip olan 4 operatörün paketleme ve ayıklama departmanlarında olduğu görülmüştür.
Authors and Affiliations
Elmas Burcu MAMAK EKİNCİ, Gülin Feryal CAN
Keywords
Related Articles
- EP ID EP434497
- DOI -
- Views 68
- Downloads 0
BULANIK DEMATEL VE EDAS YÖNTEMLERİ KULLANILARAK SPORCULAR İÇİN AKILLI BİLEKLİK SEÇİMİ
Günümüzde teknolojinin gelişimi ile birlikte artık günlük hayatta kullanılan kıyafet ve aksesuarlara akıllı algılayıcıların eklenmesiyle giyilebilir teknolojik ürünler elde edilmektedir. Giyilebilir teknoloji ürünlerinde...
SAĞLIK SEKTÖRÜNDE ZİHİNSEL İŞ YÜKÜ DEĞERLENDİRMESİ VE BİR UYGULAMA
Zihinsel iş yükünün ölçümlenmesi, belirlenmesi ve optimum düzeyde tutulması uzun yıllardan beri araştırılan bir konudur. Çalışanların daha verimli ve kaliteli bir hizmet sunabilmesi için zihinsel iş yükleri ölçülmeli ve...
EL DOKUMASI HALI ÜRETİMİNİN ERGONOMİK DEĞERLENDİRMESİ: ÇALIŞAN SAĞLIĞININ KORUNMASI
El dokuması halı üretimi küçük ölçekli atölyelerde, genellikle kötü koşullarda yapılan bir üretim faaliyeti olup, uzun süreli statik ve tekrarlı çalışmayı gerektirir. Uygun olmayan vücut duruşu, tekrarlayan hareketler, k...
GELENEKSEL SAFRANBOLU EVİ’NİN İŞLEVSEL DÖNÜŞÜMÜNDE ERGONOMİK TASARIM FAKTÖRLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: CURTLAR EVİ ÖRNEĞİ
Ergonomi bilimi fizyolojik, anatomik, psikolojik, sosyolojik ve teknik verilerden yararlanarak yaşanabilir ve konfor standartları yüksek çevreler oluşturmak için çeşitli çalışmalar gerçekleştirmektedir. İnsan-çevre arası...
BİR YÜKSEKÖĞRETİM KURUMUNDA ÖĞRENCİ SIRALARININ UYGUNLUĞUNUN ANALİZİ
Kişilerin kullandıkları araç, gereç ve donanımların, insan vücut ölçülerine uygun olarak tasarlanması maksimum düzeyde fayda sağlamak için elzemdir. Günün önemli bir kısmını masa ve sıralarda geçiren okul öğrencileri içi...