“Alman İslamı” ve “İslam’ın Yerlileştirilmesi” Kavramları Odağında Alman Dilinde İslam Din Kültürü/Bilgisi Ders Kitaplarının İçerik Analizi
Journal Title: Değerler Eğitimi Dergisi - Year 2019, Vol 17, Issue 37
Abstract
Almanya’da anayasaya uygun, düzenli bir İslam din dersi yolunda önemli gelişmeler kaydedilmektedir. Fakat bu gelişim sürecinde, devlet denetiminde verilen ders modelleri ile İslam’ın Batı bağlamında yeni bir şekilde yorum- lanması, Alman şekilli, liberal bir İslam anlayışının oluşturulması, bu anlam- da “İslam’ın yerlileştirilmesi” ve neticede “Alman İslamı” oluşturulması gibi tartışmalar söz konusudur. Bu çalışmada, bahsi geçen iddiaları ders kitapları örnekleminde analiz etmek amaçlanmıştır. Bu amaçla Almanya’da çoğunlukla İslam bilgisi/kültürü ders modelinde, 5-8. sınıf düzeyinde okutulmakta olan iki farklı ders kitap serisi (Saphir ve Ein Blick in den Islam) örneklem olarak seçil- miş ve içerik analizi tekniğiyle incelenmiştir. Söz konusu tartışmaların kitaplara yansıma durumunu tespit etmek amacıyla analiz kategorileri geniş tutulmuş ve “İslam dininin tasviri” ile “hassas dinî kavram ve konuların sunumu” şeklinde iki analiz kategorisi belirlenmiştir. Böylece kitaplarda nasıl bir İslam anlayışı- nın ortaya konduğu tespit edilmiş ve bu çerçevede Alman İslamı ve İslam’ın yerlileştirilmesinden bahsetmenin imkânı tartışılmıştır. Çalışmanın sonunda, ders kitaplarında İslam’ın nasıl takdim edildiği çeşitli alt kategorilerle ortaya konmuştur. Bu bağlamda Saphir ders kitaplarında İslam’ın barış dini olduğu yönündeki vurguların dikkat çektiği, Ein Blick in den Islam ders kitaplarında ise tek bir vurgunun temayüz etmediği görülmüştür. Fakat elde edilen bulgular- dan hareketle ders kitaplarında Alman İslamının inşa edildiği şeklinde net bir sonuca ulaşmak zordur. Hassas dinî kavram ve konuların sunumu kategorisine ilişkin olarak da her iki yayında da cihat ve kısas gibi İslam dininin bazı mese- lelerinden kaçınıldığı tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra Saphir ders kitaplarında benimsenen ayet tercüme usulü ile anayasa ve demokrasi değerleriyle önemli ölçüde örtüşen bir İslam anlayışının takdim edildiği görülmüştür. Saphir ders kitaplarında Kur’an’ın ve İslam’ın yerlileştirilmesine işaret eden bu içeriğe karşılık Ein Blick in den Islam ders kitaplarında bu kapsamda bir içerik tespit edilmemiştir.
Authors and Affiliations
Semra Çinemre
İlkokul Birinci ve İkinci Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Milli ve Kültürel Kavramlara Yer Verilme Durumu
İlkokulda milli ve kültürel kavram ediminde Türkçe ders kitaplarındaki metinler oldukça öne çıkmaktadır. Bu kavramlara 2018 Türkçe dersi öğretim programında Milli Kültürümüz teması adı altında tavsiye edilen konu önerile...
Değerler Eğitimi Dergisi’nin Bibliyometrik Profili (2009-2018)
Bilimsel dergiler, üretilen bilginin bilimsel ağ ile paylaşıldığı akademik ortam- lardır. Dergiler bilimsel iletişim dizgesinde bağ kurmaya ve alanyazın oluşturmaya katkıda bulunur. Bu nedenle bilimsel dergilerin bibliyo...
Norveç Devlet Okullarında Okutulan Din Dersi Kitaplarında İslam Dininin Sunumu
Bu çalışmanın konusu, Norveç devlet okullarında okutulan din dersi kitaplarında İslam dininin nasıl sunulduğudur. Bu sebeple 7, 8 ve 10.sınıf din dersi kitapları örnek olarak seçilmiştir. Ders kitaplarının seçiminde dinl...
Love for Animals as a Value in Yalvaç Ural’s Children’s Literature Books*
The written resources have a big impact to improve childeren’s native language ability. The children’s ability of using the language will be builded up with qualified children’s books. With the help of qualified literary...
Sosyal Medyanın Değer Oluşturma Sürecindeki Rolünün Öğrenci Görüşleriyle İncelenmesi
Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinin değer oluşturma sürecinde sosyal medyanın rolüne ilişkin görüşlerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını 2...