“Alman İslamı” ve “İslam’ın Yerlileştirilmesi” Kavramları Odağında Alman Dilinde İslam Din Kültürü/Bilgisi Ders Kitaplarının İçerik Analizi
Journal Title: Değerler Eğitimi Dergisi - Year 2019, Vol 17, Issue 37
Abstract
Almanya’da anayasaya uygun, düzenli bir İslam din dersi yolunda önemli gelişmeler kaydedilmektedir. Fakat bu gelişim sürecinde, devlet denetiminde verilen ders modelleri ile İslam’ın Batı bağlamında yeni bir şekilde yorum- lanması, Alman şekilli, liberal bir İslam anlayışının oluşturulması, bu anlam- da “İslam’ın yerlileştirilmesi” ve neticede “Alman İslamı” oluşturulması gibi tartışmalar söz konusudur. Bu çalışmada, bahsi geçen iddiaları ders kitapları örnekleminde analiz etmek amaçlanmıştır. Bu amaçla Almanya’da çoğunlukla İslam bilgisi/kültürü ders modelinde, 5-8. sınıf düzeyinde okutulmakta olan iki farklı ders kitap serisi (Saphir ve Ein Blick in den Islam) örneklem olarak seçil- miş ve içerik analizi tekniğiyle incelenmiştir. Söz konusu tartışmaların kitaplara yansıma durumunu tespit etmek amacıyla analiz kategorileri geniş tutulmuş ve “İslam dininin tasviri” ile “hassas dinî kavram ve konuların sunumu” şeklinde iki analiz kategorisi belirlenmiştir. Böylece kitaplarda nasıl bir İslam anlayışı- nın ortaya konduğu tespit edilmiş ve bu çerçevede Alman İslamı ve İslam’ın yerlileştirilmesinden bahsetmenin imkânı tartışılmıştır. Çalışmanın sonunda, ders kitaplarında İslam’ın nasıl takdim edildiği çeşitli alt kategorilerle ortaya konmuştur. Bu bağlamda Saphir ders kitaplarında İslam’ın barış dini olduğu yönündeki vurguların dikkat çektiği, Ein Blick in den Islam ders kitaplarında ise tek bir vurgunun temayüz etmediği görülmüştür. Fakat elde edilen bulgular- dan hareketle ders kitaplarında Alman İslamının inşa edildiği şeklinde net bir sonuca ulaşmak zordur. Hassas dinî kavram ve konuların sunumu kategorisine ilişkin olarak da her iki yayında da cihat ve kısas gibi İslam dininin bazı mese- lelerinden kaçınıldığı tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra Saphir ders kitaplarında benimsenen ayet tercüme usulü ile anayasa ve demokrasi değerleriyle önemli ölçüde örtüşen bir İslam anlayışının takdim edildiği görülmüştür. Saphir ders kitaplarında Kur’an’ın ve İslam’ın yerlileştirilmesine işaret eden bu içeriğe karşılık Ein Blick in den Islam ders kitaplarında bu kapsamda bir içerik tespit edilmemiştir.
Authors and Affiliations
Semra Çinemre
Keywords
Related Articles
- EP ID EP671133
- DOI 10.34234/ded.453093
- Views 180
- Downloads 0
Değer Merkezli Okul Kültürü Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması
Bu çalışmanın amacı, değer merkezli okul kültürünü ölçebilecek geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış bir ölçek geliştirmektir. Araştırmanın çalışma grubunu Sakarya ilinde farklı eğitim kademeleri, okul türü ve bran...
Feridun Oral’ın Resimli Hikaye Kitaplarındaki Değerlerin İncelenmesi
Bu çalışmada Feridun Oral’ın 0-6 yaş resimli hikaye kitaplarının MEB’in belirlediği değerler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler doküma...
Üniversite Öğrencilerinin Özgecilik ve Otantiklik Seviyeleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Bu makale, üniversite öğrencilerinin özgecilik ve otantiklik seviyelerinin incelenmesi amacıyla ilişkisel tarama yöntemiyle dizayn edilmiştir. Çalışmada, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi’nde öğrenim görmekte...
The Bibliometric Profile of the Journal of Values Education (2009-2018)
: Scientific journals are academic environments where the information produced is shared with the scientific network. The journals contribute to link the scientific communication system and to create the literature. For...
Okul Öncesi Çağdaki Çocukların “İyi” ve “ Kötü” Kavram Algılarının Resim Analizi Yöntemiyle İncelenmesi
Bu araştırmada okul öncesi çocukların, “iyi” ve “kötü” kavramına ilişkin algılarıyla, bu kavramlara yükledikleri duygu ve değerler çizdikleri resimler aracılığıyla incelenmiştir. Araştırmaya Milli Eğitim Bakanlığı’na bağ...