ANALIZA GEOCHEMICZNA I KORELACJE GENETYCZNE BITUMINÓW I SKAŁ TYPU CZARNYCH ŁUPKÓW W JEDNOSTKACH TEKTONICZNYCH KARPAT ZEWNĘTRZNYCH W POŁUDNIOWO-WSCHODNIEJ POLSCE I NA OBSZARZE PRZYLEGŁYM
Journal Title: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego - Year 2011, Vol 444, Issue 444
Abstract
Badania przeprowadzono na obszarze Karpat zewnętrznych (w przygranicznym rejonie Polski, Słowacji i Ukrainy). Rozpoznano charakter facji anoksycznych w Karpatach na obszarze Polski i Słowacji w obrębie różnych jednostek tektonicznych od dukielskiej przez śląską, węglowiecką, skolską aż po borysławsko-pokucką. Analizę oparto na parametrach geochemicznych i wskaźnikach stanowiących wyniki badań metodą Rock-Eval, chromatografii gazowej alkanów i izoprenoidów oraz oznaczeń izotopów stabilnych węgla (dla materii organicznej). Stwierdzono zróżnicowanie poszczególnych wartości. Zawartość TOC zmienia się w przedziale od 0,62% do powyżej 8,7% wag., przy czym najwyższe wartości charakteryzują facje jednostki skolskiej. Potencjalna macierzystość utworów jest bardzo dobra w obrębie facji anoksycznych jednostki skolskiej, centralnej depresji karpackiej i jednostki dukielskiej. Rezydualny potencjał (S2) rozproszonej materii organicznej zmienia się od 0,26/1,20 mg HC/g skały w warstwach dolnokredowych w Łusce Bystrego do 16,50/36,59 mg HC/g skały w jednostce skolskiej (Bandrów). Jest on umiarkowany w segmencie polskim i słowackim jednostki dukielskiej i nieco wyższy w jednostkach magurskiej i borysławsko-pokuckiej. Frakcja alifatyczna dominuje we wszystkich badanych skałach przy stosunkowo homogenicznym składzie frakcji alifatycznej bituminów. Rozkład n-alkanów jest zmienny. Można wyróżnić trzy grupy bituminów o zróżnicowanej dominacji n-alkanów krótkołańcuchowych i/lub n-alkanów długołańcuchowych. Pristan na ogół dominuje nad fitanem, przy czym izoprenoidy często mają stężenie niższe w stosunku do sąsiadujących z nimi n-alkanów C[sub]17[/sub] i C[sub]18[/sub]. Stosunek pristan–fitan zmienia się od 18,01 (centralna depresja karpacka) poprzez 13,36 (jednostka węglowiecka) do 6,36 (jednostka śląska), podczas gdy w pozostałych rejonach jego wartość jest bliska jedności. Wśród węglowodorów aromatycznych przeważa fenantren i jego metylowe i di-metylowe pochodne. Wartości oznaczeń δ[sup]13[/sup]C[sub]PDB[/sub] dla węglowodorów wykazują niewielkie zróżnicowanie dla poszczególnych frakcji. Dla bituminów zmieniają się od –24,9 do –28,9‰. Dojrzałość termiczna kerogenu (typ mieszany od II do III) zmienia się od fazy niedojrzałej (jednostka skolska i borysławsko-pokucka) przez dojrzałą w jednostce śląskiej i dukielskiej, po fazę wczesnego okna gazowego w strefie melanżu tektonicznego i jej sąsiedztwie.
Authors and Affiliations
Katarzyna JARMOŁOWICZ-SZULC, Leszek JANKOWSKI
Keywords
Related Articles
- EP ID EP63958
- DOI -
- Views 22
- Downloads 0
UWARUNKOWANIA STOSOWANIA KRIGINGU ZWYCZAJNEGO DO SPORZĄDZANIA MAP IZOLINIOWYCH
W artykule zwrócono uwagę na niektóre uwarunkowania stosowania geostatystycznej procedury interpolacyjnej, krigingu zwyczajnego, przy sporządzaniu map izoliniowych. Wskazano, że skuteczność stosowania krigingu zwyczajneg...
Characteristic of coaly shale aggregate and its application for the road construction
The waste obtained directly from exploitation of coal and/or from storage is the subject of the paper. The purpose is to describe the properties such material called in this paper the coaly shale aggregate and their appl...
GEOLOGICZNO-INŻYNIERSKIE ASPEKTY WYBORU LOKALIZACJI ELEKTROWNI JĄDROWYCH W POLSCE
W ramach przygotowywanego w 2011 r. „Programu Polskiej Energetyki Jądrowej” opracowywane są m.in. zagadnienia wyboru lokalizacji elektrowni jądrowej. Prace badawcze oraz analizy bezpieczeństwa obiektu jądrowego w wybrane...
NEW DATA ON TELLURIUM-BISMUTH MINERALIZATION FROM THE MYSZKÓW AND MYSŁÓW REGIONS IN THE CONTACT ZONE OF THE MAŁOPOLSKA BLOCK WITH THE UPPER SILESIA BLOCK
A number of tellurium and bismuth minerals and Bi, Ag, Pb, Cu and Ni sulphosalts have been identified as a result of work carried out on the polarizing microscope, scanning electron microscope (SEM) and electron micropro...
Litologia i sytuacja geologiczna osadów interglacjału augustowskiego z profili Sucha Wieś (Pojezierze Ełckie) i Czarnucha (Równina Augustowska)
W odwierconych w latach 1988–1989 profilach otworów badawczych Sucha Wieś i Czarnucha, w spągowych partiach miąższych osadów plejstoceńskich (Sucha Wieś – 185 m; Czarnucha – 142 m) różnego wieku i genezy, napotkano jezio...