ANALIZA GEOCHEMICZNA I KORELACJE GENETYCZNE BITUMINÓW I SKAŁ TYPU CZARNYCH ŁUPKÓW W JEDNOSTKACH TEKTONICZNYCH KARPAT ZEWNĘTRZNYCH W POŁUDNIOWO-WSCHODNIEJ POLSCE I NA OBSZARZE PRZYLEGŁYM
Journal Title: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego - Year 2011, Vol 444, Issue 444
Abstract
Badania przeprowadzono na obszarze Karpat zewnętrznych (w przygranicznym rejonie Polski, Słowacji i Ukrainy). Rozpoznano charakter facji anoksycznych w Karpatach na obszarze Polski i Słowacji w obrębie różnych jednostek tektonicznych od dukielskiej przez śląską, węglowiecką, skolską aż po borysławsko-pokucką. Analizę oparto na parametrach geochemicznych i wskaźnikach stanowiących wyniki badań metodą Rock-Eval, chromatografii gazowej alkanów i izoprenoidów oraz oznaczeń izotopów stabilnych węgla (dla materii organicznej). Stwierdzono zróżnicowanie poszczególnych wartości. Zawartość TOC zmienia się w przedziale od 0,62% do powyżej 8,7% wag., przy czym najwyższe wartości charakteryzują facje jednostki skolskiej. Potencjalna macierzystość utworów jest bardzo dobra w obrębie facji anoksycznych jednostki skolskiej, centralnej depresji karpackiej i jednostki dukielskiej. Rezydualny potencjał (S2) rozproszonej materii organicznej zmienia się od 0,26/1,20 mg HC/g skały w warstwach dolnokredowych w Łusce Bystrego do 16,50/36,59 mg HC/g skały w jednostce skolskiej (Bandrów). Jest on umiarkowany w segmencie polskim i słowackim jednostki dukielskiej i nieco wyższy w jednostkach magurskiej i borysławsko-pokuckiej. Frakcja alifatyczna dominuje we wszystkich badanych skałach przy stosunkowo homogenicznym składzie frakcji alifatycznej bituminów. Rozkład n-alkanów jest zmienny. Można wyróżnić trzy grupy bituminów o zróżnicowanej dominacji n-alkanów krótkołańcuchowych i/lub n-alkanów długołańcuchowych. Pristan na ogół dominuje nad fitanem, przy czym izoprenoidy często mają stężenie niższe w stosunku do sąsiadujących z nimi n-alkanów C[sub]17[/sub] i C[sub]18[/sub]. Stosunek pristan–fitan zmienia się od 18,01 (centralna depresja karpacka) poprzez 13,36 (jednostka węglowiecka) do 6,36 (jednostka śląska), podczas gdy w pozostałych rejonach jego wartość jest bliska jedności. Wśród węglowodorów aromatycznych przeważa fenantren i jego metylowe i di-metylowe pochodne. Wartości oznaczeń δ[sup]13[/sup]C[sub]PDB[/sub] dla węglowodorów wykazują niewielkie zróżnicowanie dla poszczególnych frakcji. Dla bituminów zmieniają się od –24,9 do –28,9‰. Dojrzałość termiczna kerogenu (typ mieszany od II do III) zmienia się od fazy niedojrzałej (jednostka skolska i borysławsko-pokucka) przez dojrzałą w jednostce śląskiej i dukielskiej, po fazę wczesnego okna gazowego w strefie melanżu tektonicznego i jej sąsiedztwie.
Authors and Affiliations
Katarzyna JARMOŁOWICZ-SZULC, Leszek JANKOWSKI
Keywords
Related Articles
- EP ID EP63958
- DOI -
- Views 38
- Downloads 0
LANDSLIDE SUSCEPTIBILITY MAP IN A REGIONAL SCALE – EXAMPLE FROM OF SAN VALLEY IN THE DYNÓW FOOTHILLS
Dynów Foothills is an area Carpathians where mass movements, in particular landslides are phenomena commonly occurring. They affect the evolution of the slopes in both the long (thousands of years) as well as shorter (up...
INFLUENCE OF THE NON-UNIFORMITY OF THE VELOCITY FIELD ON HYDRODYNAMIC DISPERSION IN UNSATURATED SOILS: COLUMN EXPERIMENTS AND NUMERICAL MODELLING
This work concerns the phenomenon of macrodispersion, i.e. large-scale dispersion effect, caused by the local-scale variability of the flow velocity field, which can exist even in apparently homogeneous natural soils. Ex...
WYKORZYSTANIE NUMERYCZNEGO MODELU FILTRACJI W OCENIE WPŁYWU ROBÓT INŻYNIERSKICH NA WODY PODZIEMNE NA PRZYKŁADZIE BUDOWY PODZIEMNEGO PARKINGU W CENTRUM WARSZAWY
Badania modelowe przeprowadzono w celu określenia lokalnego systemu krążenia wód podziemnych, składników bilansu wodnego oraz potencjalnego oddziaływania na wody podziemne w rejonie budowy wielopoziomowego parkingu podzi...
GEOSTATYSTYKA JAKO NARZĘDZIE WSPOMAGAJĄCE BADANIA POLSKICH ZŁÓŻ – GŁÓWNE KIERUNKI ZASTOSOWAŃ
W artykule skrótowo przedstawiono historię rozwoju geostatystyki w świecie i jej zastosowań w Polsce. Wymieniono i skomentowano główne kierunki wykorzystania geostatystyki w badaniu polskich złóż kopalin stałych, a w szc...
ACID MINE DRAINAGE WITHIN THE ABANDONED LIGNITE MINING AREA – MUSKAU ARCH
As a result of exploitation of lignite within the territory of Muskau Arch – the group of artificial lakes was formed. The chemistry of their waters is a consequence of Acid Mine Drainage (AMD). AMD starts from the inten...