Antoni Gąsiorowski – drukarz i wydawca z Johannisburga w Prusach Wschodnich

Journal Title: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne - Year 2018, Vol 109, Issue

Abstract

W XIX wieku w Europie nastąpił gwałtowny rozwój piśmiennictwa. Książki i czasopisma stały się bardziej dostępne i docierały nie tylko do wyższych sfer społeczeństwa, lecz także do ludności mniej zamożnej. Zaczęły powstawać nowe drukarnie, również na terenie Prus, np. w Poznaniu oficyna wydawnicza Walentego Stefańskiego czy w Toruniu drukarnia Ernsta Lambecka. W oficynach tych sztuki drukowania i drzeworytnictwa uczył się Antoni Gąsiorowski. Własną drukarnię założył w Brodnicy w roku 1847, ale już w 1848 roku przeniósł ją na Mazury do Szczytna (Ortelsburg), a rok później do Pisza (Johannisburg). W Szczytnie zaczął drukować dwujęzyczny tygodnik Kurek Mazurski – Der Masurische Hahn, którego wydawanie kontynuował w Johannisburgu. Oficyna Gąsiorowskiego była jedną z bardziej prężnych drukarni w Prusach Wschodnich, w której powstawało wiele czasopism. Jednak większość z nich kończyła swój żywot na numerze okazowym, np. Ewangelicki Tygodnik Gminny czy Gospodarz Mazurski. Oprócz tygodników Antoni Gąsiorowski wydawał również książki w języku polskim i niemieckim, głównie o tematyce religijnej, podręczniki szkolne oraz kalendarze. W latach 60. XIX wieku spod pras jego drukarni wyszły również pisma tłoczone czcionkami cyrylickimi przeznaczone dla staroobrzędowców. Oficyna Gąsiorowskiego działała w Johannisburgu do roku 1866. Jednak już od roku 1862 większość wydawnictw – włącznie z kalendarzem – zaczęła przejmować od Gąsiorowskiego księgarnia i drukarnia Ernsta Lambecka w Toruniu. Ostatnim z druków polskich – wydanych przez Antoniego Gąsiorowskiego w roku 1865 – była książka B. Schmolkego Bogu poświęcony klejnot złoty dla ludzi Boga Ojca i Ducha Świętego chwalących.

Authors and Affiliations

Elwira Warda

Keywords

Related Articles

Z problematyki badawczej dotyczącej dziejów prymasostwa polskiego

Badania dziejów prymasostwo jest utrudnione gdyż nie zachowało się archiwum prymasów wytworzone w czasach od XV-XVIII wieku, a przechowywane w Łowiczu. Obejmowało ono 163 tomów akt. W połowie XIX wieku zainteresował się...

Spuścizna po prymasie Stefanie kardynale Wyszyńskim w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie. Zawartość i stan opracowania

Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie posiada sporo materiałów archiwalnych po Stefanie kard. Wyszyńskim, Prymasie Polski. Część z nich, wytworzonych w wyniku zarządu archidiecezją gnieźnieńską przez prymasa jako ordynari...

Download PDF file
  • EP ID EP507386
  • DOI 10.31743/abmk.2018.109.16
  • Views 65
  • Downloads 0

How To Cite

Elwira Warda (2018). Antoni Gąsiorowski – drukarz i wydawca z Johannisburga w Prusach Wschodnich. Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 109(), 347-362. https://europub.co.uk/articles/-A-507386