BULGAR MİLLİYETÇİLİĞİ VE BULGARİSTAN TÜRKLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
Journal Title: Genel Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi - Year 2019, Vol 1, Issue 2
Abstract
XVIII. yüzyıl, dünya tarihinin dönüm noktalarından biri olan 1789 Fransız Devrimi’ne tanık olmuştur. Bu yıllarda sistemleşen milliyetçilik fikri, Osmanlı hâkimiyeti altında olan Balkan Yarımadasını da etkilemiş, orada varlığını sürdüren milletleri kendi devletlerini kurmaya sevk etmiştir. Osmanlı Devleti’nin hâkimiyeti altında yüzyıllar boyunca varlıklarını devam ettiren Bulgarlar da XIX. yüzyıldan itibaren kendi ulus devletlerini kurmak için harekete geçmişlerdir. Bulgar kimliği ve buna bağlı olarak kendi millî devletlerini inşa etme düşüncesi, ilk önce Fener Rum Patrikhanesine karşı olarak gelişmeye başlamıştır. Rahip Paissiy ile başlayan Bulgar millî uyanışı, takipçileri tarafından ‘Yeniden Doğuş’ (Vıvrajdenyi) adıyla anılmıştır. Bulgar kimliğinin fikri temellerinin atılmasını müteakip aksiyon safhasına geçilmiştir. XIX. yüzyıl ortalarına gelindiğinde ise başta Rusya olmak üzere, Osmanlı Devleti’nin topraklarına sahip olmak isteyen diğer devletler, Osmanlı Devleti’ne karşı girişilen askerî hareketlere destek vermişlerdir. Yapılan mücadeleler neticesinde Bulgaristan, 1878 yılında özerklik ilan etmiş; 1908 yılında ise bağımsızlığını kazanmıştır. 1908 yılından sonra da Bulgaristan topraklarında, hakları anlaşmalarla güvence altına alınan büyük bir Türk nüfusu yaşamaya devam etmiştir. Ancak Bulgar yöneticiler, anlaşmalarla güvence altına alınan bu hakları zamanla keyfi olarak değiştirmiş; hatta bazı durumlarda yok saymışlardır. Diğer bir deyişle Bulgarların, kendi millî devletini kurmasıyla azınlık durumuna düşen Türklere karşı izlenen politikalar da değişmiştir. Hazırlanan çalışma, literatürde bulunan kaynaklar ışığında, 1878-1989 yılları arasında Bulgaristan’da iktidarda olan hükümetlerin Türklere yönelik uyguladıkları politikalara genel olarak değinerek bu politikaların somut bir yansıması olan ve 1985-1986 yıllarında Türkler için tekrardan açılan Belene Toplama Kampı üzerine odaklanacaktır.
Authors and Affiliations
Rengin Yavuz
ORTAYA ÇIKIŞINDAN BASTIRILMASINA KADAR PONTUS AYAKLANMASI
Pontus kavramı ve teorisi, köklerini Yunan bağımsızlığı ekseninde şekillenen Megali İdea Projesi içerisinde barındırmaktadır. Yunan yayılmacılığını esas alan ve saldırgan bir politika güden bu teori, ilk defa 1844’de Yu...
ÇAĞATAY HANI BARAK İLE İLHAN ABAKA ARASINDAKİ MÜCADELELER
Cengiz Han’ın, Harezmşah seferinden dönüşünde ölmesiyle Büyük Moğol İmparatorluğu varisler arasında parçalara ayrılmıştır. Cengiz Han’ın büyük oğlu olan Çağatay, yasaların tatbikçisi sıfatını alarak kendi ismiyle de anıl...
EMİR ŞEKİB ARSLAN’IN KİŞİLİĞİ IŞIĞINDA İTTİHAT VE TERAKKİ’NİN İSLAMCI SİYASETİ
Emir Şekib Arslan Arap uyanışında yetişmiş çok yönlü bir mütefekkirdir. Edebî, ilmî, siyasi kimlikleri ile ön plana çıkmaktadır. Onun kimliğinin en çarpıcı yönü ise İslamcı bir ittihatçı oluşudur. Emir Şekib Bey’in fikir...
TÜRK KÜLTÜRÜNDE DAĞ VE DÜZGÜN BABA DAĞI
İslamiyet öncesi Türk kültürünün önemli bir motifi olan dağ kültü, Türk inanç dairesinin ve kültürel kodlarının ana merkezindeki unsurlardan birisidir. Evren tasavvurundan, efsanelere, dini ritüellere ve mitolojiye kadar...
MÖ I. BİNDEN MS VII. YÜZYILA KADAR TOHÂRİSTAN’IN SİYASİ TARİHİ
Tohâristan bölgesi, siyasi, sosyokültürel ve iktisadi bakımdan oldukça önemli bir bölgedir. Bölgeyi siyasi olarak ele aldığımızda birçok devletin geçişine imkân sağlayan stratejik bir yapıya sahip olduğunu görmekteyiz. T...