Chemia, mistyka, rewolucja. Paracelsjańska religia przyrody jako destabilizująca trajektoria wczesnej nowożytności
Journal Title: Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym - Year 2018, Vol 46, Issue 3
Abstract
Radykalne dyskursy paracelsjańskie końca XVI i początku XVII wieku rozwinęły się w kierunku spekulatywnej religii przyrody, która stanowiła część szerszego spektrum napięć ideologicznych, prób zapoczątkowania kolejnej reformacji oraz wykształcania się duchowości protopietystycznej (Johann Arndt, Johann Valentin Andreae) sprzężonej z mistyką przyrody. W artykule stawiana jest teza, że tym, co z perspektywy historycznej najistotniejsze w tych dyskursach, są nie tyle szczególne idee, ile raczej „efekt paracelsjański”: destabilizacja i głębokie przemieszczenia granic między teorią, spekulacją, nawet teologią, a praktykami materialnymi oraz społeczną wyobraźnią dotyczącą ładu i renovatio. Proces ten wniósł ważny wkład w kształtowanie się epistemologiczno-politycznej ramy wczesnej nowożytności. W szczególności autor interpretuje Christianopolis Johanna Valentina Andreaego jako swoiście dialektyczny wytwór paracelsyzmu – interesujący przykład utopijno-politycznej reakcji na heterodoksyjną religię przyrody, co ilustruje zasięgi dynamikę tych przemieszczeń.
Authors and Affiliations
Marek Woszczek
Sprawozdanie z konferecji "Wczesnonowożytna medycyna, historia naturalna i filozofia przyrody (XVI-XVIII): miejsca spotkania, miejsca konfliktu", Poznań, 7-8 XII 2017 roku
Sprawozdanie z konferecji "Wczesnonowożytna medycyna, historia naturalna i filozofia przyrody (XVI-XVIII): miejsca spotkania, miejsca konfliktu", Poznań, 7-8 XII 2017 roku
Recenzja książki: Stanisław Adamiak Carthage, Constantinople and Rome: Imperial and Papal Interventions in the Life of the Church in Byzantine Africa (533 – 698), Gregorian & Biblical Press, Roma 2016 (Miscellanea Historiae Pontificae, vol 68), ss. 192,
Recenzja książki: Stanisław Adamiak Carthage, Constantinople and Rome: Imperial and Papal Interventions in the Life of the Church in Byzantine Africa (533 – 698), Gregorian & Biblical Press, Roma 2016 (Miscellanea Histo...
Książę Kazimierz Konradowic i Kujawy jego czasów
Recenzja Książę Kazimierz Konradowic i Kujawy jego czasów, red. Dariusz Karczewski, Kraków 2017, ss. 245
Dziennik podróży uczonej Christiana Erndtela, lekarza przybocznego króla Augusta II, przeł. i oprac. K. Pękacka-Falkowska, H. Bogusz
Recenzja Dziennik podróży uczonej Christiana Erndtela, lekarza przybocznego króla Augusta II, przeł. i oprac. K. Pękacka-Falkowska, H. Bogusz
Hortus (In)Conclusus. Polska i Ukraina: rozmowy o filozofii i literaturze, Fundacja na Rzecz Myślenia im. Barbary Skargi
Recenzja Hortus (In)Conclusus. Polska i Ukraina: rozmowy o filozofii i literaturze, Fundacja na Rzecz Myślenia im. Barbary Skargi