Chemia, mistyka, rewolucja. Paracelsjańska religia przyrody jako destabilizująca trajektoria wczesnej nowożytności
Journal Title: Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym - Year 2018, Vol 46, Issue 3
Abstract
Radykalne dyskursy paracelsjańskie końca XVI i początku XVII wieku rozwinęły się w kierunku spekulatywnej religii przyrody, która stanowiła część szerszego spektrum napięć ideologicznych, prób zapoczątkowania kolejnej reformacji oraz wykształcania się duchowości protopietystycznej (Johann Arndt, Johann Valentin Andreae) sprzężonej z mistyką przyrody. W artykule stawiana jest teza, że tym, co z perspektywy historycznej najistotniejsze w tych dyskursach, są nie tyle szczególne idee, ile raczej „efekt paracelsjański”: destabilizacja i głębokie przemieszczenia granic między teorią, spekulacją, nawet teologią, a praktykami materialnymi oraz społeczną wyobraźnią dotyczącą ładu i renovatio. Proces ten wniósł ważny wkład w kształtowanie się epistemologiczno-politycznej ramy wczesnej nowożytności. W szczególności autor interpretuje Christianopolis Johanna Valentina Andreaego jako swoiście dialektyczny wytwór paracelsyzmu – interesujący przykład utopijno-politycznej reakcji na heterodoksyjną religię przyrody, co ilustruje zasięgi dynamikę tych przemieszczeń.
Authors and Affiliations
Marek Woszczek
Keywords
Related Articles
- EP ID EP525152
- DOI 10.12775/16396
- Views 32
- Downloads 0
Sprawozdanie z konferecji "Wczesnonowożytna medycyna, historia naturalna i filozofia przyrody (XVI-XVIII): miejsca spotkania, miejsca konfliktu", Poznań, 7-8 XII 2017 roku
Sprawozdanie z konferecji "Wczesnonowożytna medycyna, historia naturalna i filozofia przyrody (XVI-XVIII): miejsca spotkania, miejsca konfliktu", Poznań, 7-8 XII 2017 roku
Maciej Matwijów, Mieczysław Gębarowicz (1893–1984). Uczony i opiekun narodowych dóbr kultury, Warszawa 2013, ss. 543
Recenzja Maciej Matwijów, Mieczysław Gębarowicz (1893–1984). Uczony i opiekun narodowych dóbr kultury, Warszawa 2013, ss. 543
„Cywilizacja” czy „cywilizacje” antycznej Brytanii?
Artykuł recenzyjny Wojciech Lipoński, Narodziny cywilizacji Wysp Brytyjskich, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2017, ss. 816
Konfederacja partykularna województw poznańskiego i kaliskiego przy majestacie Stanisława Leszczyńskiego w latach 1733–1735
Celem tego artykułu jest przedstawienie zakresu zaangażowania szlachty z województw poznańskiego i kaliskiego w obronę króla Stanisława Leszczyńskiego w latach 1733–1735. W decydującej fazie wojny, która wybuchła po podw...
Czortkiwśka ofenzywa
Recenzja O. Diedyk, Czortkiwśka ofenzywa, cz. I (wydanie II) i II, Lwiw 2015, „Astroljabija”, ss. 232 i 192.