Człowiek w dziejach: jednostka w gromadzie czy samotny w tłumie?
Journal Title: Trzeci Sektor - Year 2018, Vol 43, Issue 43
Abstract
Człowiek kształtował się jako jednostka stadna. Przez wieki po prostu nie przeżyłby w pojedynkę. Dziś nawet ludzie z różnych powodów samotni nie żyją przecież dosłownie sami – w nieskończonej liczbie spraw współdziałają z innymi. Kultura może jednak w różnym stopniu akcentować wspólnotowość. W cywilizacji staropolskiej ludzie żyli w kulturze wyraźnie kolektywistycznej. Szlachta była przekonana o wspólnym pochodzeniu (od Sarmatów) i uważała się za spokrewnioną między sobą. Powiedzenie "panie bracie” padało nie tylko przy spotkaniu rodzonych braci. Wymyślone braterstwo można było wzmocnić koncepcją „rodu herbowego” – poczuciem szczególnej bliskości rodzin choćby tylko legitymujących się tym samym herbem. Na co dzień wzmacniano jedność gromady różnymi zwyczajami, na przykład obecnością rezydentów w domach bogatszych szlachciców, uczestnictwem w sejmikach, wspólnymi biesiadami, wzajemnymi wizytami. Zresztą przy ówczesnym stanie techniki, aby załatwić najbłahszą nawet sprawę, choćby zorganizować wymianę myśli, trzeba było się zobaczyć, a przy okazji coś zjeść, wypić, odpocząć przed dalszą drogą. Charakterystyczne dla bliskości szlachty, zarazem podtrzymujące tę bliskość, były pocałunki, wymieniane także między mężczyznami. Całowali się „w policzek, w rękę, w ramię, nawet w brzuch” (Davies 1989, t. 1, s. 321). To ostatnie trudno sobie dziś wyobrazić, ale, widać, jakoś wówczas dawali sobie radę.
Authors and Affiliations
Marcin KULA
Keywords
Related Articles
- EP ID EP392595
- DOI -
- Views 40
- Downloads 0
Dysfunkcje i bariery budżetowania obywatelskiego – analiza małych miast województw śląskiego i łódzkiego
W artykule dokonano diagnozy budżetowania obywatelskiego w małych miastach, ze szczególnym uwzględnieniem identyfikacji dysfunkcji i barier tego procesu. Analiza opiera się na danych zebranych w miastach dwóch wojewódz...
Ignorantia legis non excusat i nie tylko
Gdy oddajemy ten numer kwartalnika do rąk czytelników, jednym z wydarzeń, na którym skupiają uwagę przedstawiciele sektora, jest ogłoszenie wyników tegorocznej edycji konkursu prowadzonego w ramach Programu Fundusz Inicj...
Różne oblicza trzeciego sektora
Najnowszy numer „Kwartalnika Trzeci Sektor” prezentuje teksty zróżnicowane pod względem problematyki i formy, zawiera bowiem nie tylko artykuły naukowe o tematyce prawnej i społecznej, ale także wywiad, zapis wykładu,...
Recenzja: Jan Sowa, Krzysztof Wolański, Sport nie istnieje
Książka Jana Sowy i Krzysztofa Wolańskiego nie jest przyjemną lekturą dla fanatyków sportu i romantyków zafascynowanych piękną ideą sportowej rywalizacji „wyżej, szybciej, dalej”. Autorzy bez sentymentów pokazują, że ta...
Czy nowa strategia nas rozwinie? Refleksje nad Programem Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018–2030
Na przełomie czerwca i lipca 2018 roku uwagę środowiska organizacji pozarządowych skupił dokument rządowy Program Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018–2030 (dalej: PROO), przekazany do konsultacji społecznych....