CZŁOWIEK WOBEC PRAWDY O SOBIE. MICHELA FOUCAULTA ITINERARIUM PODMIOTOWOŚCI
Journal Title: Humanistyka i Przyrodoznawstwo. Interdyscyplinarny Rocznik Filozoficzno-Naukowy - Year 2017, Vol 1, Issue 23
Abstract
Punktem wyjścia Foucaulta jest stwierdzenie szczególnego rodzaju do- świadczenia, w którym rozpoznajemy siebie jako podmiot. Czym jest to do- świadczenie? Jak określić jego granice? Sądzę, że itinerarium podmiotowości zo- stało określone przez dwie intuicje, które rządzą naszym doświadczeniem siebie. Pierwszą jest ta, która podąża za ekspre- sją siebie, w której to, co własne, staje się obce. Druga to intuicja immanencji. Fo- ucault sądzi, że w obydwu przypadkach tego doświadczania odnajdujemy to samo: normy bycia sobą i faktyczność utraty sie- bie w sobie. W tego rodzaju doświadcze- niu granicznym – bycia sobą poza byciem podmiotem – ujawnia się granica między normami a faktycznością, zaś historycz- ność podmiotowości staje się ewidentna. Normalna/ unormowana jaźń to nie tylko podstawa bycia istot ludzkich, ale także podstawa rozpoznań siebie jak podmiotu. W konsekwencji wzajemna zależność „zo- bowiązania do prawdy” i sposobów bycia podmiotem odgrywa konstytutywną rolę w zachodniej „kultury jaźni”. W artykule proponuję trzyetapowy porządek Foucaul- towskiego itinerarium podmiotowości rozłożonego na archeologiczną, genealo- giczną i hermeneutyczną fazę. W każdym etapie wzajemne uwikłanie prawdy i by- cia podmiotem odgrywa kluczową rolę.
Authors and Affiliations
Paweł Bytniewski
Światy nieodkryte: humanistyka i przyrodoznawstwo
Sympozjum nad książką: Gloger M., Sobieraj T. (red.) (2016), Między przyrodoznawstwem a humanistyką. Przestrzenie kultury polskiego pozytywizmu, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa.
ESEJ NA TEMAT NATURY NASZYCH UCZUĆ I KIEROWANIA NIMI
przekład, Francis Hutcheson, ESEJ NA TEMAT NATURY NASZYCH UCZUĆ I KIEROWANIA NIMI
HACIA UNA NUEVA CONCEPCION DE LA ANTROPOLOGIA
Autorka przedstawia historyczne spojrzenie na filozofię dwudziestowieczną, w niej bowiem zostało zapoczątkowane przesunięcie ku antro pologii i wynikająca z tego obecność vivence i doświadczenia w faktycznym...
ATEISTYCZNY CHARAKTER AKSJOLOGII ANDRZEJA NOWICKIEGO
Celem niniejszego tekstu jest przed- stawienie ateistycznego charakteru ak- sjologii Andrzeja Nowickiego. Wpierw zrekonstruowano pojęcie ateizmu oraz omówiono najważniejsze wartości w jego filozofii, ze szczególnym uwzgl...
Une experience de terrain dans le domaine de la participation civile. Econtinuidad au Perou (Aide mémoire)
Sprawozdanie z badań terenowych dotyczących zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego w Peru, na przykładzie projektu Econtinuad.