Czy fundusz sołecki to rządowy projekt budżetu obywatelskiego?
Journal Title: HOMO POLITICUS - Year 2016, Vol 11, Issue 1
Abstract
W artykule podjęty został temat zależności zachodzących między budżetem partycypacyjnym a funduszem sołeckim. Wskazano przede wszystkim na różnice w umocowaniu prawnym obu pojęć; budżet partycypacyjny (obywatelski) jest wprowadzany na podstawie umowy społecznej i posiada uregulowania w prawie miejscowym, właściwym samorządom, natomiast fundusz sołecki działa na podstawie ustawy sejmowej i jest regulowany przez przepisy prawa ogólnego. Niemniej fundusz sołecki nosi znamiona budżetu partycypacyjnego. Jak wykazała analiza przypadku Gminy Sułkowice, w której fundusz sołecki został wprowadzony zaraz po uchwaleniu odnośnej ustawy (czyli uchwałą rady miejskiej z 2009 r., a realizacja inwestycji z funduszu sołeckiego zaczęła się w r. 2010), mieszkańcy i ich przedstawiciele – rada sołecka, organizacje – podejmują odpowiedzialne decyzje odnośnie przeznaczenia funduszu i nie odnotowano poważniejszych problemów z jego rozliczaniem. Co prawda frekwencja na zebraniach mieszkańców, na których jest ono uchwalane, nie jest zadowalająca, niemniej mieszkańcy szanują decyzje zebrania i popierają wybory inwestycji, a wcześniej wręcz konsultują je w bezpośrednich kontaktach interpersonalnych. Analiza funkcjonowania funduszu sołeckiego przez kilka lat pozwoliła ustawodawcy w 2014 r. wprowadzić zmiany wychodzące naprzeciw potrzebom sołectw, co pozytywnie wpłynęło na jego mobilność i dało większe możliwości wykorzystywania pieniędzy z funduszu na rzeczywiste potrzeby mieszkańców. W podsumowaniu artykułu zauważono, że fundusz sołecki i jego funkcjonowanie w praktyce licznych samorządów, a także rozwiązania prawne regulujące jego konstruowanie i rozliczanie, mogą być dla rządu swoistym laboratorium przygotowującym rozwiązania do prawnego umocowania budżetu partycypacyjnego.
Authors and Affiliations
Piotr Pułka
Ewolucja referendum w sprawie odwołania organu samorządu terytorialnego
Referenda w sprawie odwołania organu samorządu terytorialnego są podstawą lokalnej demokracji bezpośredniej. Ich liczba i skuteczność zwiększa zainteresowanie sprawami politycznymi. Mają wpływ na rozwój samorządu terytor...
Samorząd terytorialny w Polsce – zarys historyczny
Początki samorządu terytorialnego na naszych ziemiach wiążą się z powstaniem państwa polskiego. Samorząd terytorialny przez minione stulecia ulegał zmianom, których podłożem były losy państwa i społeczeństwa. Samorządnoś...
Ewolucja instytucji konsultacji społecznych w samorządzie terytorialnym III RP
Uczestnictwo obywateli w procesie podejmowania decyzji politycznych to jeden z istotnych elementów funkcjonowania współczesnych demokracji. Konsultacje społeczne, jako jedna z instytucji demokracji partycypacyjnej, pozwa...
Wpływ czynników zewnętrznych na rozwiązania ustrojowe samorządu terytorialnego w Polsce po 1989 roku. Próba retrospekcji
Samorząd terytorialny stanowi immanentny element demokratycznego państwa prawnego, przyczyniając się w bezpośredni sposób do efektywniejszego wykonywania zadań publicznych i funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego In...
Debata parlamentarna nad ustawą kwotową w 2010 roku
W niniejszym artykule zaprezentowana zostanie problematyka powstawania ustawy kwotowej w Polsce oraz toczącej się nad nią debaty parlamentarnej w 2010 roku, wraz z przytoczeniem najczęściej pojawiających się argumentów j...