Czy przebaczenie niweczy skutki uprzedniego wydziedziczenia?
Journal Title: Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne - Year 2017, Vol 21, Issue 1
Abstract
Charakter prawny przebaczenia jest przedmiotem gorących debat przedstawicieli doktryny prawa cywilnego. Zgodnie z dominującym w piśmiennictwie stanowiskiem przebaczenie to akt uczuciowy lub jego uzewnętrzniony przejaw, polegający na wybaczeniu sprawcy szkody doznanej krzywdy i związanej z tym urazy. Instytucja ta została trzykrotnie zastosowana w Kodeksie cywilnym — raz przy umowie dziedziczenia oraz dwukrotnie przy przepisach z zakresu prawa spadkowego. Artykuł 1010 § 1 k.c. stanowi, że spadkodawca nie może wydziedziczyć uprawnionego do zachowku, jeżeli mu przebaczył. Brzmienie powyższego artykułu wskazuje, że nieważne jest dokonanie wydziedziczenia w wypadku, gdy spadkodawca uprawnionemu do zachowku uprzednio przebaczył. Ustawodawca nie określił jednak skutków przebaczenia w stosunku do dokonanego wcześniej wydziedziczenia. W uchwale z 1971 r. Sąd Najwyższy przyjął, że takie przebaczenie automatycznie niweczy skutki wydziedziczenia i może być dokonane w dowolnej formie. W ostatnich latach sądy niższych instancji zaczęły jednak kwestionować stanowisko SN, a sędziowie coraz częściej odwołują się do krytycznych zdań licznych przedstawicieli doktryny. Jak słusznie podnoszono, dopuszczenie możliwości powoływania się na rzekome przebaczenie dokonane po wydziedziczeniu stanowi poważne zagrożenie dla urzeczywistnienia woli spadkodawcy, który przebaczając, niekoniecznie chciał odwołać skutki dokonanego wcześniej w testamencie wydziedziczenia. Postulatem de lege ferenda jest, zdaniem autorki niniejszego artykułu, oddanie swobody oceny skutków przebaczenia sądom i każdorazowe badanie woli przebaczającego spadkodawcy odnośnie do ewentualnego zniweczenia skutków uprzedniego wydziedziczenia.
Authors and Affiliations
Anna Moskal
Keywords
Related Articles
- EP ID EP278801
- DOI 10.19195/1733-5779.21.10
- Views 139
- Downloads 0
Problem prejudycjalnego związania sądu polubownego wyrokami sądów powszechnych i polubownych
Artykuł usiłuje udzielić odpowiedzi na pytanie, czy sąd arbitrażowy związany jest mocą wcześniej wydanego, prejudycjalnego orzeczenia sądu powszechnego lub polubownego między tymi samymi stronami. Kwestia ta pozostaje w...
Prawo cytatu na tle historycznoprawnym
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie prawa cytatu na tle historycznoprawnym. Przedmiotem zainteresowania jest prawo w Polsce podczas rozbiorów, regulacja z okresu dwudziestolecia międzywojennego oraz porządek p...
Działalność gospodarcza w polskich przepisach legislacyjnych
W doktrynie rozróżnia się dwa rodzaje prawa gospodarczego: prawo publiczne gospodarcze — typowo administracyjne — oraz prawo gospodarcze prywatne — regulujące stosunki cywilnoprawne. Oba działy prawa są ze sobą powiązane...
Ewolucja audytu wewnętrznego na świecie
Początki audytu wewnętrznego sięgają 3500 roku p.n.e. Obecnie uznawany jest za niezależną i obiektywną działalność, której głównym celem jest usprawnienie działalności operacyjnej danej organizacji. Artykuł przedstawia z...
Technological trap and its overcoming difficulties in transition economies
The aim of this article is to examine the technological trap and its impact on the economic growth. The most important question is: how the technological trap can be a burden for the economy, especially for the countries...