Efekty ekonomiczne są konsekwencją wytworzonej i sprzedanej produkcji. W gospodarstwach rolniczych zalicza się do nich nadwyżkę bezpośrednią z gospodarstwa rolnego wartość dodaną oraz dochód. W przeprowadzonych badaniach dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego (zgodnie z metodyką FADN) przyjęto za podstawową kategorię oceny sytuacji materialnej gospodarstw i ich efektywności. Podjęto próbę zidentyfikowania czynników wpływających na dochodowość produkcji mleka w specyficznych latach dla polskiego rolnictwa. Przeprowadzone badania bowiem dotyczyły lat 2004 i 2009 które charakteryzowały się wyraźnymi zmianami w makrootoczeniu rolnictwa. Rok 2004 to okres przystąpienia do UE natomiast rok 2009 to czas głębokiego kryzysu na rynku mleka.