Dini Grupların Dini Bilgi Kaynaklarını Kullanırken Araçsallaştırdığı Formlar (FETÖ Örneği)

Journal Title: Journal of Analytic Divinity - Year 2017, Vol 1, Issue 1

Abstract

İslam’ın bilgi kaynakları Kur’an ve sünnettir. Kuran ve sünnet dini gruplar tarafından araçsallaştırılmaktadır Dini gruplar Kur’an ve sünneti çeşitli formlar içerisinde ve çeşitli amaçlar doğrultusunda kullanmaktadır. Bu amaçlar kimi zaman insanlara bilgi vermek, onları aydınlatmakken; kimi zaman insanları etkilemek, onları kendi safına çekmek olabilir. Türkiye’de dini grupların dini bilgi kaynaklarını kullanımda araçsallaştırdığı formlar ile ilgili literatüre bakıldığında Sarıkaya’nın (2001) sohbetin/vaazın işlevinden bahsettiği çalışması, Büyükkara’nın (2007) dini gruplarda lider vaazlarının propagandaya dönüşmesini ele alması ve Sevinç’in (2012) vaazın araçsallığı ile ilgili yaptığı çalışma ön plandadır. Bu makalede ise Gülen Cemaati’nin İslam’ın bilgi kaynaklarını hangi formlar aracılığıyla kullandığını ortaya konulacaktır. Buna bağlı olarak bu makalenin temel amacı, Gülen cemaatinin dini bilgi kaynaklarını 1) Vaaz/sohbetler 2) Rüya, ilham, keşif ve Rüya, ilham, keşif ve keramet 3) Yayın grupları 4) Manipülasyonlar/ propagandalar ile kullanarak nasıl işlevsel hale getirildiğini açıklamaktır. Fetullah Gülen, Kur’an ve sünnete en çok vaaz ve sohbetlerde başvurmaktadır. Cemaat, rüya, keşif, ilham ve keramet ile ilgili sübjektif dini tecrübeleri de dini bir bilgi kaynağı olarak görmektedir. Dini grupların kendi bilgi aktını oluşturduğu yayın gruplarında ve propaganda/manipülasyonları içerisinde Kur’an ve sünneti işlevsel hale getirdiği ortadadır. Ayrıca bu makalede saha taraması ve içerik analizi yöntemleri kullanılmıştır. Fetullah Gülen’in vaaz/sohbet videolarından, haberlerden ve ulaşılan kaynaklardan çıkarımlar yapılmış ve veri olarak kullanılmıştır. Vaaz ve sohbetlerinden yapılan alıntılarda anlaşılması güç kısımlar bütünlüğü ve bağlamı bozmayacak şekilde düzeltilmiş ve kısaltılmıştır. Türkiye’de dini grupların ve özelde Gülen Cemaatinin dini bilgiyi aktarmada araçsallaştırdığı formlar üzerine bütüncül bir çalışma olmaması bu makaleyi önemli ve özgün kılmaktadır. Sonuç olarak Gülen, toplumun Kur’an’a, sünnete, sahabe yaşantısına ilişkin hassasiyetini kullanarak insanları etkilemiştir. İnfak çerçevesinde himmet paraları toplanmış, itaat ile Cemaat dışında hareket edemeyen müntesipler yetiştirilmiştir. Rüyalar ile sıkıntıya düşülen konular çözülmüş ve Hz. Peygamber adeta Cemaat toplantılarında ve organizasyonlarında bulundurulmuştur. Cemaat, Türkiye’ye yaşattığı acı tecrübenin yanında dini gruplara ve dini gruplara mensup Müslümanlara dair olumsuz bir algının oluşmasına sebep olmuştur.

Authors and Affiliations

Emine KAYA

Keywords

Related Articles

İBN SİNA’YA GÖRE DUYGU

980-1037 yılları arasında yaşayan İbn Sina bilim, özellikle tıp ve felsefe alanındaki çalışmaları ile sadece Türk İslam düşüncesini değil Batı düşüncesini de şekillendirmiş büyük Türk düşünürüdür. Mantık, metafizik ve f...

2010-2013 Yıllarında Sorulan YGS Ve LYS Tarih Sorularının Ortaöğretim Tarih Dersi Öğretim Programları Açısından Değerlendirilmesi

Bu çalışma Yükseköğretime Giriş Sınavı (YGS) ve Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS) uygulamalarında oldukça önemli bir yere sahip olan Tarih sorularının ortaöğretimde uygulanan Tarih Dersi Öğretim Programları ile karşılaştır...

Efforts to Similarize Religious Groups During The Ottoman Reformation Age: Example of Tadkîk Al- Muallafat Commission

In Ottomans, the efforts for modernization took place under external pressures trying to Westernize the dynamics of the state and society and internal difficulties presented by the historical adventure of Ottoman State....

Nusayrîlerin Kültürel Etkileşim İncelemeleri

Nusayrîlik, Muhammet b. Nusayr en Nemîrî tarafından 9. yüzyılın sonlarına doğru Irak’ta doğmuş bir inançtır. Nusayrîler, İslam’a bağlı olsa da, Kitâbu’l-Mecmu’u’yu yazılı kaynak edinmeleri onları, İslam coğrafyasındaki d...

"HATIRLAMA" VE KUR’AN’İ BAĞLAMDA “ZİKİR” İLİŞKİSİ

“İnsan” kelimesini incelediğimizde bu kelimenin köken itibariyle iki farklı kullanımı olduğunu görmekteyiz. Bunlar; “ünsiyet” ve “nisyan” kavramlarıdır. “Ünsiyet” insanların birbirleriyle uyum içerisinde yaşaması durumud...

Download PDF file
  • EP ID EP455589
  • DOI -
  • Views 139
  • Downloads 0

How To Cite

Emine KAYA (2017). Dini Grupların Dini Bilgi Kaynaklarını Kullanırken Araçsallaştırdığı Formlar (FETÖ Örneği). Journal of Analytic Divinity, 1(1), 65-82. https://europub.co.uk/articles/-A-455589