DOKTRYNA WOJENNA FEDERACJI ROSYJSKIEJ W XX I XXI WIEKU. CELE – ZADANIA – KIERUNKI DZIAŁANIA

Journal Title: PRZEGLĄD STRATEGICZNY - Year 2017, Vol 7, Issue 10

Abstract

Upadek ZSRR, jako podmiotu prawa międzynarodowego i ważnego bytu geopolitycznego, doprowadził do ostatecznego zakończenia zimnej wojny i demontażu dwubiegunowego systemu stosunków międzynarodowych. Federacja Rosyjska jako prawno-międzynarodowy sukcesor i kontynuator Związku Radzieckiego, zdegradowana do rangi mocarstwa drugiej kategorii, znalazła się w obliczu obiektywnej konieczności opracowania nowych zasad polityki bezpieczeństwa i doktryny wojennej. Straciła aktualność dotychczasowa, koalicyjna radziecka doktryna wojenna. W rezultacie, już w nowej sytuacji geopolitycznej i geostrategicznej, przygotowano koncepcje bezpieczeństwa narodowego oraz kolejne doktryny wojenne (1993 r., 2000 r., 2010 r., 2014 r., 2015 r.). Zarówno w koncepcjach polityki zagranicznej, jak i w innych oficjalnych dokumentach opracowanych od początku ostatniej dekady XX wieku, do 2010 r., wskazywano na rolę Rosji jako mocarstwa światowego, posiadającego globalne interesy. Podkreślano także znaczenie rosyjskiego potencjału wojskowego, w tym broni jądrowej, jako istotnego elementu międzynarodowego układu sił. Jednocześnie zawarowano sobie prawo do użycia broni masowego rażenia w razie zagrożenia bezpieczeństwa państwa. W kolejnych doktrynach wojennych poszerzano katalog zagrożeń, o roszczenia terytorialne wobec Rosji, konflikty lokalne w pobliżu jej granic i zewnętrznych granic Wspólnoty Niepodległych Państw. Szczególną uwagę zwracano na bloki i sojusze wojskowe. Ich powiększanie i przybliżanie do granic Rosji traktowano, jako nadzwyczajne niebezpieczeństwo. Czynnikiem, który mógłby je umocnić, był system tworzony przez Organizację Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Początkowo zakładano, że w dającej się przewidzieć przyszłości nie ma groźby agresji na szerszą skalę. Podkreślano również, że Rosja nie traktuje a priori żadnego państwa jako przeciwnika. Dlatego też deklarując gotowość do odparcia siłą napaści zewnętrznej, nie wskazywano na potencjalnego agresora. Dopiero w doktrynie wojennej z 2010 r., jednoznacznie wskazano na najważniejsze zagrożenie zewnętrzne bezpieczeństwa Rosji. Odniesiono je do NATO podkreślając, że dąży ono do przyznania sobie globalnych funkcji, z naruszeniem prawa międzynarodowego oraz przybliżenia swojej infrastruktury wojskowej do granic Federacji Rosyjskiej. W związku z tym, w kategoriach zagrożenia potraktowano poszerzenia NATO o państwa Europy Środkowo-Wschodniej oraz amerykańskie plany budowy tarczy antyrakietowej w tym regionie. Rosja zastrzegła sobie prawo do użycia broni jądrowej w odpowiedzi na agresję z zastosowaniem broni jądrowej i innych rodzajów broni masowego rażenia oraz w przypadku agresji konwencjonalnej, gdy zagrożone będzie istnienie państwa. Z drugiej strony, eksponując nadrzędne znaczenie prawa międzynarodowego, deklarowała wolę zapewniania bezpieczeństwa całej społeczności międzynarodowej, z poszanowaniem postanowień Karty NZ. Treść doktryn wojennych stanowi potwierdzenie mocarstwowych aspiracji Rosji, jako państwa biorącego aktywny udział w budowie nowego ładu międzynarodowego. Natomiast w praktyce Rosja odchodząc od polityki reaktywnej do konkretnych działań, stosuje środki naruszające podstawowe zasady i normy prawa międzynarodowego.

Authors and Affiliations

Włodzimierz MALENDOWSKI

Keywords

Related Articles

The Change of Russian Political Regime from the “White Revolution” to Presidential Election (2012-2018)

How did Russian political regime change after the “White Revolution”? The article makes a methodological, theoretical, and empirical contribution to the field of studies on the dynamics of non-democratic regimes, and esp...

THE DIVISION OF COMPETENCE IN THE AREAS OF STATE SECURITY AND FOREIGN AFFAIRS WITHIN THE EXECUTIVE BRANCH IN LIGHT OF THE 1997 CONSTITUTION OF THE REPUBLIC OF POLAND

Pursuant to Article 10 of the Constitution of the Republic of Poland, executive power is vested in the President of the Republic of Poland and the Council of Ministers. Implemented in Poland, the dualism of the executive...

SOFT POWER ROSJI

Rosja zawsze była państwem, które dążyło, aby być mocarstwem. Nawet jeżeli straciło tematyce bezpieczeństwa międzynarodowego. W odniesieniu do roku 2016 autor dokonał (siłą rzeczy) subiektywnego wyboru tekstów, które zna...

ROLA CASE STUDY W ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM W OBLICZU MODELOWANIA

Obecnie społeczeństwa zachodnie żądają kompleksowego minimalizowania ryzyka i przerzuciły ten obowiązek na administrację publiczną. Tym samym wzrosło znaczenie zarządzania kryzysowego, a dokładniej skuteczności działania...

PIERWSZA „WIELKA DEBATA”? REWIZJONISTYCZNA HISTORIA GENEZY TEORETYZOWANIA W NAUCE O STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH

W artykule autor koncentruje się na wybranym aspekcie problemu związanym z rozumieniem historii genezy teoretyzowania w nauce o stosunkach międzynarodowych. W szczególności ukazuje jak zwrócenie większej uwagi na stosune...

Download PDF file
  • EP ID EP295784
  • DOI 10.14746/ps.2017.1.4
  • Views 62
  • Downloads 0

How To Cite

Włodzimierz MALENDOWSKI (2017). DOKTRYNA WOJENNA FEDERACJI ROSYJSKIEJ W XX I XXI WIEKU. CELE – ZADANIA – KIERUNKI DZIAŁANIA. PRZEGLĄD STRATEGICZNY, 7(10), 55-94. https://europub.co.uk/articles/-A-295784