DOKUMENT TWÓRCZEGO DUCHA. ARCHITEKTURA GMACHÓW MUZEALNYCH W NIEPODLEGŁEJ RZECZYPOSPOLITEJ
Journal Title: Muzealnictwo - Year 2018, Vol 59, Issue
Abstract
Niechaj ten partenon sztuki (…) będzie krzepiącym serca dokumentem wielkości nieśmiertelnego, wiekuiście twórczego ducha Polski. Słowa zapisane w akcie erekcyjnym Muzeum Narodowego w Warszawie nie pozostawiają wątpliwości – kultura była postrzegana przez władze II Rzeczypospolitej (1918–1945) jako niezwykle istotny czynnik budujący tożsamość odrodzonego państwa. Niemalże od samego początku niepodległości planowano i realizowano budowę gmachów teatrów i muzeów, a także organizowano nowe placówki. Wystarczy wspomnieć, że w połowie lat 30. XX w. działało w Polsce 135 muzeów publicznych, z czego połowa została powołana do życia po roku 1918. Kulturotwórcza rola budownictwa gmachów publicznych kolejno utrwalała obraz II Rzeczypospolitej jako spadkobierczyni Polski przedrozbiorowej, a następnie – państwa nowoczesnego, o ambicjach sięgających przywództwa w regionie. Pierwsze projekty i realizacje stanowią bezpośrednią kontynuację stylistyki przełomu XIX i XX wieku. Zaprojektowany w 1924 r. teatr narodowy w Warszawie i miejski w Łodzi (niezrealizowany) Czesława Przybylskiego posiadały uproszczone formy klasyczne. Podobnie pierwsze projekty Muzeum Narodowego w Warszawie (Marian Nikodemowicz, 1924) czy Muzeum Ziemi Pomorskiej w Toruniu (Czesław Przybylski, 1926), które kontynuowały XIX-wieczną tradycję „muzeum- -pałacu” i „muzeum-świątyni sztuki”. Przełom nastąpił w końcu lat 20. i na początku 30., kiedy powstawały projekty stanowiące wyraz poszukiwania własnej recepcji nowoczesności połączonej z wyrazem tożsamości narodowej. Architekci siedzib Muzeum Śląskiego (Karol Schayer) czy Muzeum Narodowego w Warszawie (Tadeusz Tołwiński) poszukiwali drogi twórczej łączącej nowoczesność i „państwotwórczy” charakter gmachów.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Błażej Ciarkowski
Keywords
Related Articles
- EP ID EP359318
- DOI 10.5604/01.3001.0012.2304
- Views 48
- Downloads 0
“IMMERSING” ONESELF IN THE PAST, OR A FEW COMMENTS ON THE EDUCATIONAL ASPECTS OF NARRATIVE MUSEUMS
The intensive development of narrative museums over recent decades has resulted in new perspectives for school historical education. Modern and multimedia historical exhibitions provide broad opportunities for preparing...
The Smallest Museum in the World Twenty Years of Activity 1988-2008
SPOTKANIE Z INNYM JAKO PRZYKŁAD EDUKACJI GLOBALNEJ W PRZESTRZENI MUZEUM
W obliczu kryzysu migracyjnego jaki dotknął Europę w 2015 r., dyskusje na temat uchodźców i emigrantów mieszkających w Polsce zostały zdominowane przez stereotypy i negatywne obrazy przedstawiane w mediach, a podział na...
The Diocesan Museum in Płock against the Background of the History of Church Museums in Poland
ŚWIĘTE MUZEUM PANCASILA. MUZEUM MARTYROLOGICZNE BUDUJĄCE TOŻSAMOŚĆ NARODU INDONEZYJSKIEGO
Pancasila to pięć zasad, stanowiących filozoficzną podstawę funkcjonowania Indonezji, „narodu wyobrażonego”, ogłoszonych 1 czerwca 1945 r. przez pierwszego prezydenta Indonezji, Sukarno. Od samego początku Pancasila budz...