Działania hetmana Krzysztofa Radziwiłła „Pioruna” wymierzone przeciw powstaniu kozackiemu Semena Nalewajki na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego w latach 1595–1596

Journal Title: Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym - Year 2015, Vol 33, Issue 2

Abstract

Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XVI wieku wzrosła aktywność Kozaków zaporoskich, których śmiałe wyprawy w okolice Morza Czarnego prowadziły do licznych kontrowersji w stosunkach między Turcją a Rzeczpospolitą. W związku z tym stany zgromadzone na sejmie 1590 roku uchwaliły konstytucję „Porządek z strony Nizowcow y Ukrainy”, w której zakazano Kozakom przekraczania granic państwa oraz zobowiązano ich do złożenia przysięgi wierności Rzeczypospolitej i uznania zwierzchnictwa hetmanów koronnych. Wprowadzenie w życie nowej uchwały uderzało jednak w dotychczasowe funkcjonowanie Kozaków, dla których łupieżcze wyprawy stanowiły często podstawę egzystencji. Ograniczanie swobód doprowadziło więc do wzrostu niezadowolenia na Zaporożu, które wkrótce przerodziło się w falę buntów i powstań. Na czele jednej z pierwszych kozackich rebelii stanął Semen Nalewajko. Oddziały jego powstańców wkroczyły do Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1595 roku i szybko zajęły i splądrowały Słuck i Mohylew, ujawniając tym samym słabość armii Księstwa. Senatorowie litewscy zamierzali przeciwstawić się powstaniu mobilizując prywatne armie i pospolite ruszenie, ale szybko okazało się, że ich działania zostały podjęte zbyt późno. Celem tego artykułu jest odtworzenie wydarzeń z czasów postania Nalewajki na Litwie w latach 1595–1596 i ukazanie roli Krzysztofa „Pioruna” Radziwiłła (1547–1603) w dławieniu powstania.

Authors and Affiliations

Piotr Łabędź

Keywords

Related Articles

Joseph Rykwert, Idea miasta. Antropologia formy miasta w Rzymie, w Italii i w świecie starożytnym, tłum. T. Wujewski, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków 2016, ss. 356

Recenzja Joseph Rykwert, Idea miasta. Antropologia formy miasta w Rzymie, w Italii i w świecie starożytnym, tłum. T. Wujewski, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków 2016, ss. 356

M. Hebblewhite, The Emperor and the Army in the Later Roman Empire, AD 235 – 395., London – New York 2017.

Recenzja M. Hebblewhite, The Emperor and the Army in the Later Roman Empire, AD 235 – 395., London – New York 2017.

Marianna z Zaborowa Duninowa (zm. 1703), kasztelanowa lubaczowska

Testament przez długie lata postrzegany był jako źródło zawierające wyłącznie informacje dotyczące spraw eschatologicznych oraz dyspozycji majątkowych. Obecnie zaś akt ostatniej woli wykorzystywany jest w różnorakich bad...

Kontrowersje wokół karier dwóch wyzwoleńców cesarskich – prokuratorów

Artykuł przedstawia kontrowersyjne kariery dwóch wyzwoleńców cesarskich: Aureliusa (?) Saturninusa i Ulpiusa Paeana, którzy pełnili funkcje prokuratorskie w II w. Zdaniem wielu badaczy wyzwoleńcy ci pełnili jedynie funkc...

Download PDF file
  • EP ID EP182035
  • DOI 10.12775/KLIO.2015.018
  • Views 44
  • Downloads 0

How To Cite

Piotr Łabędź (2015). Działania hetmana Krzysztofa Radziwiłła „Pioruna” wymierzone przeciw powstaniu kozackiemu Semena Nalewajki na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego w latach 1595–1596. Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym, 33(2), 51-72. https://europub.co.uk/articles/-A-182035