EFEKTYWNOŚĆ TECHNICZNA, EKONOMICZNA I ŚRODOWISKOWA PRODUKCJI WYBRANYCH PRODUKTÓW ROŚLINNYCH W REGIONACH ROLNICZYCH POLSKI
Journal Title: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej - Year 2017, Vol 350, Issue 1
Abstract
W artykule przedstawiono regionalne zróżnicowanie efektywności technicznej, ekonomicznej i środowiskowej produkcji pszenicy ozimej, żyta ozimego, jęczmienia jarego, rzepaku ozimego oraz buraków cukrowych. W badaniach wykorzystano dane gromadzone w systemie AGROKOSZTY i Polski FADN. Dla pokazania zmian w wynikach badanych działalności analizie poddano średnie czteroletnie. Miarą oceny efektywności technicznej była produkcyjność czynników wytwórczych (pracy, ziemi i kapitału), a efektywności ekonomicznej – wskaźnik opłacalności wyrażający relację wartości produkcji do kosztów ekonomicznych. Natomiast efektywność środowiskową opisują wskaźniki pokazujące koszt oraz poziom nakładów wpływających negatywnie na środowisko, tj. nawozów mineralnych (NPK) i środków ochrony roślin.Wyniki badań wskazują na znaczne różnice regionalne. Techniczna efektywność czynników produkcji w gospodarstwach położonych w regionie Wielkopolska i Śląsk oraz Pomorze i Mazury była większa niż na Mazowszu i Podlasiu oraz w regionie Małopolska i Pogórze. Najmniejszym zróżnicowaniem w regionach charakteryzowała się produkcyjność ziemi. Ekonomiczna efektywność produkcji zawierała się w przedziale 97,1-147,5%. Wskaźnik opłacalności na poziomie 97,1% zapewniło żyto uprawiane w regionie Małopolska i Pogórze. Jego wysokość oznacza, że koszty ekonomiczne nie zostały w pełni pokryte. Dla pełnego pokrycia kosztów ekonomicznych konieczny byłby wzrost plonu lub ceny ziarna żyta o 4,5%. Regionalne zróżnicowanie zastosowanej dawki nawozów NPK przy uprawie żyta było 1,4-krotne, a w przypadku pozostałych ziemiopłodów – 1,1-krotne. Natomiast koszt środków ochrony roślin bardziej różnił się regionalnie. Zróżnicowanie 1,1-krotne odnotowano tylko w odniesieniu do buraków cukrowych, w przypadku pszenicy i jęczmienia było 1,2-krotne, rzepaku ozimego – 1,3-krotne, a żyta – 2,3-krotne. W regionie Pomorze i Mazury oraz Wielkopolska i Śląsk koszt środków ochrony roślin oraz nawozów NPK w przeliczeniu na 1 ha uprawy badanych działalności na ogół był wyższy niż w regionie Mazowsze i Podlasie oraz Małopolska i Pogórze.
Authors and Affiliations
Aldona Skarżyńska
KONKURENCYJNOŚĆ EKOLOGICZNYCH GOSPODARSTW ROŚLINNYCH NA TLE GOSPODARSTW PROWADZĄCYCH PRODUKCJĘ Z UDZIAŁEM ZWIERZĄT
Tematem artykułu jest sytuacja ekonomiczna grupy gospodarstw ekologicznych prowadzących produkcję roślinną i zwierzęcą jednocześnie oraz drugiej grupy realizującej tylko produkcję roślinną. Te dwie grupy gospodarstw różn...
WPŁYW INTEGRACJI W ŁAŃCUCHU DOSTAW NA EFEKTYWNOŚĆ SEKTORA PRZETWÓRSTWA ROLNO-SPOŻYWCZEGO
W ramach opracowania zaprezentowano teoretyczne podłoże związku pomiędzy stopniem integracji a poziomem efektywności. Do analizy zależności wykorzystano koncepcję pomiaru efektywności bazującą na zastosowaniu metody SFA,...
OPTIMIZATION OF PRODUCTION IN DEPENDING ON THE STATE OF NATURE IN CONDITIONS OF THE UNCERTAINTY
The strong dependence on exogenously determined states of nature (weather, diseases, pests, etc.) is a constituent element of most agricultural production processes. While this state contingency creates uncertainties, it...
EFFICIENCY OF POLISH AGRICULTURE IN 1998-2009
The aim of this study was to examine the technical efficiency of agriculture by identifying the coefficients of technical efficiency, development of agricultural efficiency ranking using DEA superefficiency method, an a...
PROGRESS VERSUS PRODUCTION COSTS OF LIVE BROILER CHICKENS IN POLAND BETWEEN 1994 AND 2015
The paper presents analysis of influence of total agriculture progress on changes of unit costs in broiler chicken production in 1994-2015. Results of annual assessment of utility value of broiler chicken in Poland were...