Ekoloji dilçilik
Journal Title: Scientific Research - Year 2024, Vol 4, Issue 9
Abstract
Xülasə XX yüzilliyin ikinci yarısında, Eynar Haugen (1970-ci ildə) “dil ekologiyası” paradiqmasını yaratmışdır. Bu zaman alim, həm insan şüurunda, həm də çoxdilli icmalarda dillər arasında qarşılıqlı əlaqənin yeni ekoloji tədqiqinə istinad etmişdir. Sonrakı dövrlərdə “ekologiya” anlayışının dilçiliyə tətbiq edilməsinin dairəsi daha da genişlənməyə başladı. Praqmatika və diskursun təhlili, antropoloji dilçilik, nəzəri dilçilik, dil tədrisi araşdırmaları və dilçiliyin bütün sahələri qarşılıqlı kontaktda, ətraf mühit və müxtəliflik kimi ekoloji parametrlərin faydalılığını üzə çıxarmışdır. Bundan əlavə, ekoloji deqradasiyanın həyati mövzusu linqvistik problemlər sırasına qəbul edildi. XX əsrin 90-cı illərinin əvvəllərində dilin öyrənilməsini ekologiya ilə müəyyən mənada əlaqələndirən bütün müxtəlif yanaşmalar bir yerə toplandı və dilçiliyin vahid, yeni adlanan bir sahəsi yarandı: ekolinqvistika. Ekoloji mühit fərdin linqvistik davranışına təsir edir və qarşılıqlı əlaqənin dinamikasını müəyyən edir. Ekolinqvistikanın əsas predmeti dil, dildaşıyıcısı və insanla təbiət arasındakı qarşılıqlı münasibətlər, kontaktlardır. Avropa ölkələrində ekoloji dilçilik məsələlərinə münasibət bildirilmiş, müxtəlif nəzəriyyələr formalaşmışdır. Dünya dilçiliyinin bir parçası olan Azərbaycan dilçiliyində də həmin istiqamətdə tədqiqatlar aparılmalıdır.
Authors and Affiliations
Həcər Hüseynova
Keywords
Related Articles
- EP ID EP747437
- DOI 10.36719/2789-6919/37/9-14
- Views 23
- Downloads 0
NASOS SİSTEMLƏRİNİN İSTİSMAR SƏMƏRƏLİLİYİNİ ARTIRMAQ ÜÇÜN TEXNOLOJİ YENİLİKLƏR
Xülasə Neft sənayesində nasos sistemləri hasilatdan tutmuş nəqlə qədər olan əməliyyatlarda mühüm rol oynayır. Sistemlərin səmərəliliyi əməliyyat xərclərinə, ekoloji dayanıqlığa neft hasilatı və emalı müəssisələrinin ü...
Şeir dilində sifətdən ibarət dialektizmlərin linqvistik xüsusiyyətləri
Xülasə Azərbaycan şeir dilində sifətdən ibarət dialektizmlərin linqvistik xüsusiyyətləri ilə bağlı maraqlı cəhətlər özünü göstərir və poeziyada belə sifətlərdən söz sənətkarlarımız özlərinəməxsus üslubi çalarları yara...
İDMAN MÜNASİBƏTLƏRİNİN TƏNZİMLƏNMƏSİNDƏ BEYNƏLXALQ MEXANİZMLƏRİN ROLU: ELMİ-NƏZƏRİ VƏ PRAKTİKİ ASPEKTLƏRİN QARŞILIQLI TƏHLİLİ
Xülasə Məqalədə elmi-nəzəri və praktiki aspektlərin qarşılıqlı təhlili əsasında idman münasibətlərinin tənzimlənməsində beynəlxalq mexanizmlərin rolu nəzərdən keçirilir. Universal və regional beynəlxalq müqavilələrin...
PARAZİTAR XƏSTƏLİKLƏRİN YENİ BİOMARKERLƏRİ VƏ ONLARIN İMMUNOMODULYATOR ƏHƏMİYYƏTİ
Xülasə Ekzosomlar 1980-ci illərin əvvəllərində müşahidə olunmuşlar. Bütün eukariot və prokariot hüceyrələr ekzosom sekresiya edirlər, onlara orqanizmin bioloji mayelərində rast gəlinir və replikasiyaya qadir deyillər....
BƏRABƏRLİK HÜQUQUNUN QORUNMASINDA MƏHKƏMƏ HAKİMİYYƏTİNİN ROLU
Xülasə Bərabərlik hüququ bütün insanların bərabər və ədalətli şəraitdə yaşamağa, hüquqlarını həyata keçirməyə haqqı olduğu prinsipdir. Bu hüquq insanların cinsiyyət, etnik və ya milli mənbə, din və inam, mədəniyyət, d...