Endecja, socjaliści i kościół hierarchiczny na przełomie XIX i XX wieku. Wybrane problemy National Democracy58 Socialists and the Church at the turn of the 20th century
Journal Title: Studia z Dziejów Państwa i PrawaPolskiego - Year 2017, Vol 0, Issue 20
Abstract
Autorka opisuje i analizuje kształtowanie się w środowiskach polskich przełomu XIX i XX wieku dwóch masowych bloków politycznych – socjalistycznego i nacjonalistycznego. Oba nurty powstawały jako struktury tajne, oba też w swych początkach stały na gruncie ideologii świeckich, a ich celem była walka o niepodległość. Z czasem zaczynały się różnić co do metod i środków osiągania założonego celu. Socjaliści walkę o niepodległość łączyli z rewolucją socjalną, nie wykluczali także walki zbrojnej; nacjonaliści do niepodległości chcieli dojść metodami ugodowymi, ewolucyjnymi, wykluczając kolejne powstania narodowe. Z czasem po stronie ugodowej postawy nacjonalistów opowiedział się polski Kościół hierarchiczny, który w ten sposób wypełniał również zalecenia i oczekiwania Stolicy Apostolskiej, Th e author describes and analyzes the formation of the two mass political blocs in Polish environments – socialist and nationalist ones at the turn of the 20th century. Having been created as secret structures, both movements were primarily based on secular ideologies. Th eir main goal was the fi ght for independence. However, they began to diff er in methods and means concerning its achievement over time. Th e socialists combined the struggle for independence with social revolution, not excluding even armed struggle; the nationalists on the contrary wanted to regain the independence by means of compromise, evolvement, not excluding national uprisings. In time, the amicable attitude of the nationalists was backed by the Polish Church, which was thereby fulfi lling the recommendations and expectations of the Holy See.
Authors and Affiliations
Danuta Waniek
Aktualne kierunki badań w Katedrze Historii Prawa Uniwersytetu Gdańskiego
Artykuł przedstawia aktualne kierunki badań podejmowanych przez pracowników Katedry Historii Prawa Uniwersytetu Gdańskiego. Do najważniejszych należy zaliczyć badania nad konstytucjonalizmem europejskim, średniowiecznymi...
Baza źródłowa do badań nad administracją pośredniego szczebla w Królestwie Polskim do 1866 roku
Podjęte badania nad administracją obwodową (powiatową) w Królestwie Polskim w latach 1816–1866 wymagają zestawienia odpowiednich zasobów zgromadzonych w ar-chiwach państwowych. Dostępne są cyfrowe bazy danych i tradycyjn...
Narzędzia i zasoby internetowe w służbie współczesnej kanonistyki Internet resources for research in canon law
Narzędzia i zasoby internetowe w służbie współczesnej kanonistyki W artykule opisano dostępne w sieci Internet narzędzia i zasoby przydatne dla kanonistyki. W pierwszej części przedstawione zostały narzędzia analizy teks...
Wpływ wojen polsko-pomorskich na status prawny Pomorza do XIII wieku
Celem artykułu jest dynamiczna analiza konfl iktu polsko-pomorskiego w profi lu prawnodogmatycznym i historycznoprawnym, z pominięciem kwestii geografi cznych i militarnych. Szczególnie ważne jest sprofi lowanie problemu...
Zasoby internetowe w badaniach nad polityką zagraniczną Rosji za panowania Mikołaja II; Internet resources to research into Russia’s foreign policy during the reign of Nicholas II
Artykuł porusza kwestię zasobów internetowych związanych z badaniami nad polityką zagraniczną Rosji za panowania Mikołaja II. Problem rozpatrywany jest w oparciu o strony internetowe dwóch bibliotek rosyjskich – Rosyjski...