Ftalan dimetylu. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Journal Title: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy - Year 2019, Vol 35, Issue 2
Abstract
Ftalan dimetylu (DMP) jest bezbarwną cieczą o słabym zapachu aromatycznym. Substancja ta jest stosowana w przemyśle jako plastyfikator tworzyw sztucznych oraz składnik środków zapachowych do produkcji kosmetyków i detergentów. Celem pracy było opracowanie metody oznaczania frakcji wdychalnej ftalanu dimetylu, która umożliwi oznaczanie jego stężeń w powietrzu na stanowiskach pracy, w zakresie od 1/10 do 2 wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS), czyli 0,5 ÷ 10 mg/m3. Badania wykonano, stosując chromatograf gazowy (GC) z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym (FID), wyposażony w kolumnę kapilarną HP-INNOWAX (60 m × 0,25 mm; 0,15 μm). Metoda polega na: zatrzymaniu ftalanu dimetylu na filtrze z włókna szklanego, ekstrakcji etanolem i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Zastosowanie do analizy kolumny HP-INNOWAX pozwala na selektywne oznaczenie ftalanu dimetylu w obecności innych rozpuszczalników. Średnia wydajność odzysku ftalanu dimetylu z filtra wyniosła 98%. Uzyskane krzywe kalibracyjne charakteryzują się dużą wartością współczynnika korelacji (r = 0,9999), który świadczy o liniowości wskazań detektora FID w zakresie stężeń 20 ÷ 400 μg/ml, co odpowiada zakresowi 0,5 ÷ 10 mg/m3 dla próbki powietrza o objętości 120 l. Granica wykrywalności wynosi 0,02 μg/ml, a granica oznaczalności 0,06 μg/ml. Opracowana metoda analityczna umożliwia selektywne oznaczanie stężeń frakcji wdychalnej ftalanu dimetylu w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności innych rozpuszczalników o stężeniach od 0,5 mg/m3 (1/10 wartości NDS). Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością, spełnia wymagania określone w normie PN-EN 482 dla procedur oznaczania czynników chemicznych. Opracowaną metodę oznaczania ftalanu dimetylu w powietrzu na stanowiskach pracy zapisano w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Agnieszka Woźnica
1,4-Dichlorobenzene. Documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
1,4-Dichlorobenzene is a solid crystallinesubstance, colorless or white, with camphorlikeodour. It sublimes at room temperature. Itis used as insecticide (mainly in the mothballs),as a fumigant and as a component of indo...
ISO 21083 – nowa norma międzynarodowa do określania skuteczności filtracji nanocząstek
Nowa norma międzynarodowa ISO 21083 definiuje metodę badania materiałów filtracyjnych podczas filtracji nanocząstek o kształcie zbliżonym do kulistego. Opisana procedura może być stosowana do wyznaczania parametrów opera...
Kwas nadoctowy. Oznaczanie w powietrzu na stanowiskach pracy
Kwas nadoctowy (PAA) jest bezbarwną cieczą. Najczęściej występuje w postaci mieszaniny, w której pozostaje w stanie równowagi chemicznej z nadtlenkiem wodoru i kwasem octowym. Kwas nadoctowy jest powszechnie stosowany j...
Amended method for determining iron oxides in workplace air
This method is based on collecting iron oxides on a membrane filter, mineralizing the sample with concentrated nitric acid and preparing the solution for analysis in diluted nitric acid. Iron oxides in the solution are d...
Selenium and its compounds. Method of determining selenium and its compounds in workplace air
This method is used for determining selenium and its compounds in workplace air. It is based on stopping selenium on a membrane filter, mineralizing the sample with concentrated nitric acid and preparing the solution for...