Ftalan dimetylu. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Journal Title: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy - Year 2019, Vol 35, Issue 2
Abstract
Ftalan dimetylu (DMP) jest bezbarwną cieczą o słabym zapachu aromatycznym. Substancja ta jest stosowana w przemyśle jako plastyfikator tworzyw sztucznych oraz składnik środków zapachowych do produkcji kosmetyków i detergentów. Celem pracy było opracowanie metody oznaczania frakcji wdychalnej ftalanu dimetylu, która umożliwi oznaczanie jego stężeń w powietrzu na stanowiskach pracy, w zakresie od 1/10 do 2 wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS), czyli 0,5 ÷ 10 mg/m3. Badania wykonano, stosując chromatograf gazowy (GC) z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym (FID), wyposażony w kolumnę kapilarną HP-INNOWAX (60 m × 0,25 mm; 0,15 μm). Metoda polega na: zatrzymaniu ftalanu dimetylu na filtrze z włókna szklanego, ekstrakcji etanolem i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Zastosowanie do analizy kolumny HP-INNOWAX pozwala na selektywne oznaczenie ftalanu dimetylu w obecności innych rozpuszczalników. Średnia wydajność odzysku ftalanu dimetylu z filtra wyniosła 98%. Uzyskane krzywe kalibracyjne charakteryzują się dużą wartością współczynnika korelacji (r = 0,9999), który świadczy o liniowości wskazań detektora FID w zakresie stężeń 20 ÷ 400 μg/ml, co odpowiada zakresowi 0,5 ÷ 10 mg/m3 dla próbki powietrza o objętości 120 l. Granica wykrywalności wynosi 0,02 μg/ml, a granica oznaczalności 0,06 μg/ml. Opracowana metoda analityczna umożliwia selektywne oznaczanie stężeń frakcji wdychalnej ftalanu dimetylu w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności innych rozpuszczalników o stężeniach od 0,5 mg/m3 (1/10 wartości NDS). Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością, spełnia wymagania określone w normie PN-EN 482 dla procedur oznaczania czynników chemicznych. Opracowaną metodę oznaczania ftalanu dimetylu w powietrzu na stanowiskach pracy zapisano w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Agnieszka Woźnica
Znowelizowana metoda oznaczania chlorowodoru w powietrzu na stanowiskach pracy
Metodę stosuje się do oznaczania chlorowodoru w powietrzu na stanowiskach pracy.Metoda polega na przepuszczeniu znanej objętości badanego powietrza przez filtr bibułowy impregnowany węglanem sodu. Powstałą na filtrze sól...
Chromatographic determination of tetramethylsuccinonitrile in workplace air
A new procedure has been developed for the determination of tetramethylsuccinonitrile using gas chromatography with a flame ionisation detector. This method is based on the adsorption of tetramethylsuccinonitrile on sili...
Nadtlenek wodoru. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego1
Nadtlenek wodoru (H2O2) jest bezbarwną, kla-rowną cieczą o właściwościach wybuchowych i utleniających stosowaną jako: utleniacz paliwa rakietowego, środek odkażający (w formie wody utlenionej) oraz silny utleniacz w wiel...
Oznaczanie bromoetenu w powietrzu środowiska pracy metodą chromatografii gazowej z detekcją MAS
W wyniku przeprowadzonych badań opracowano metodę oznaczania bromoetenu w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chroma-tografii gazowej z detekcją mas. Metoda polega na adsorpcji bromoetenu w rurce, wypełnionej...
Dibutyl phthalate. Determination in workplace air
Dibutyl phthalate (DBP) is a colorless liquid with an ester-like odour. It is used in industryas a solvent for a variety of resins, plastics and elastomers, and as an adhesive for joining plasticparts. Occupational expos...