FUMIGACJA I IMPREGNACJA ZABYTKOWYCH OBIEKTÓW DREWNIANYCH W MUZEUM WSI SŁOWIŃSKIEJ W KLUKACH ODDZIALE MUZEUM POMORZA ŚRODKOWEGO W SŁUPSKU

Apply

FUMIGACJA I IMPREGNACJA ZABYTKOWYCH OBIEKTÓW DREWNIANYCH W MUZEUM WSI SŁOWIŃSKIEJ W KLUKACH ODDZIALE MUZEUM POMORZA ŚRODKOWEGO W SŁUPSKU

Journal Title: Muzealnictwo - Year 2005, Vol 2006, Issue 47

Abstract

Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach stanowi jedną z największych atrakcji turystycznych na terenie Pomorza Środkowego. Niestety, jak w każdym skansenie drewniane obiekty architektury wiejskiej oraz eksponowane w nich zabytki etnograficzne są narażone na destrukcyjne działanie m.in. szkodliwych owadów czyli ksylofagów, takich jak: kołatek domowy Anobium punctatum i spuszczel pospolity Hylotrupes bajulus. Przeglądy konserwatorskie wykazały obecność aktywnych żerowisk szkodników. Konwencjonalne próby zwalczenia insektów nie odniosły oczekiwanych rezultatów. W magazynie znajduje się ponad 1000 zainfekowanych obiektów, metoda smarowania i oprysku działa zbyt powierzchownie, kąpiele nie były możliwe z uwagi na gabaryty eksponatów, natomiast iniekcja była zbyt długotrwała. Zdecydowano się na przeprowadzenie fumigacji magazynu oraz czterech szachulcowych chałup (największa o kubaturze około 1300m3, wewnątrz wszystkich budynków znajdowały się muzealia). Ponieważ samo gazowanie nie zabezpiecza drewna na przyszłość, metodę tę „wsparto” impregnacją. Ze względu na wysoką toksyczność zastosowanych środków chemicznych prace wykonała specjalistyczna firma z uprawnieniami. Do gazowania użyto środka Quickphos w tabletkach, zawierającego substancję biologicznie czynną - fosforek glinu. Wydzielający się w wyniku reakcji fosforowodór działał bezpośrednio na wszystkie stadia rozwojowe ksylofagów. W murowanym magazynie wystarczyło dobrze uszczelnić wszystkie okna, drzwi, kominy itp. ale chałupy, jako przepuszczalne dla gazu, wymagały „opakowania” folią, tworząc w ten sposób formy „quasi-happeningowe”. Środkiem impregnującym był ciekły insektycyd Antox B, którego skład bazuje na permetrynie i rozpuszczalnikach alifatycznych. Zastosowany jako środek gazowy fosforowodór, poza wysoką toksycznością, ma tę wadę, iż na skutek reakcji z miedzią powoduje jej czernienie, należało więc o tym pamiętać i usunąć z pomieszczeń wszystkie zagrożone tym zjawiskiem eksponaty. Coraz większą popularnością zaczynają się cieszyć gazy obojętne tzw. niereaktywne, o właściwościach niekorozyjnych i nietoksycznych, a wśród nich azot, których w Polsce na razie jeszcze się nie stosuje w muzealnictwie skansenowskim. Upłynął właśnie rok od zakończenia prac w skansenie w Klukach i możemy potwierdzić wysoką skuteczność podjętych działań. Fumigacja w połączeniu z impregnacją dają oczekiwane efekty. Fumigacja pozwala na skuteczne zniszczenie szkodliwych larw i dorosłych chrząszczy w drewnie, a impregnacja zabezpiecza obiekty przed dalszą destrukcją.

Authors and Affiliations

Dorota Szymczak

EP ID EP61833
DOI -
Views 36
Downloads 0