FUZJE I PRZEJĘCIA W ŚWIATOWYM SEKTORZE ROLNO-ŻYWNOŚCIOWYM NA TLE WAHAŃ KONIUNKTURY GOSPODARCZEJ
Journal Title: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej - Year 2013, Vol 336, Issue 3
Abstract
Zmiany w strukturze podmiotowej sektora rolno-żywnościowego są przedmiotem stałe-go zainteresowania ze względu na ich znaczenie dla konkurencji i dobrobytu ekonomicznego producentów i konsumentów żywności. Dotyczy to zwłaszcza koncentracji prowadzącej po-tencjalnie do niekonkurencyjnego postępowania podmiotów dominujących w danej branży, polegającego głównie na wykorzystywaniu siły rynkowej w ustalaniu cen. Nasilanie się pro-cesów koncentracji w sektorze rolno-żywnościowym ma charakter ogólnoświatowy i dostrze-gane jest od dawna w wielu krajach. Dla przykładu już w 1966 roku w raporcie opracowanym pod auspicjami National Commission on Food Marketing uznano, że koncentracja w wielu gałęziach amerykańskiego sektora rolno-żywnościowego osiągnęła zbyt wysoki, niepożądany poziom, zwłaszcza w przetwórstwie owocowo-warzywnym, a wydatki na reklamę i promocję są nadmierne. Stwierdzono również, że na drodze fuzji i przejęć firmy stają się coraz większe przekraczając dalece rozmiary potrzebne do utrzymania pełnej efektywności operacyjnej.Ze zjawiskiem koncentracji w przetwórstwie żywnościowym mamy do czynienia również w Polsce. W 2009 roku 280 dużych firm (zatrudniających ponad 250 pracowników) stanowiło zaledwie 1,8% całej zbiorowości liczącej 15,7 tys. podmiotów gospodarczych działających w tym sektorze, podczas gdy ich udział w zatrudnieniu wynosił 36,5%, a w sprzedaży aż 53,4%. W latach 2000-2009 zwiększył się stopień koncentracji w większości branż, głównie w przemyśle cukrowniczym, produkcji napojów bezalkoholowych i wyrobów cukierniczych oraz w przetwórstwie mleczarskim i rybnym. Wysokim i stabilnym udziałem dużych firm charakteryzują się także branża piwowarska i tytoniowa. W 2010 roku trzy największe firmy (grupy kapitałowe) generowały 85,7% przychodów w branży olejarskiej, 78,5% w branży piwowarskiej, 76,0% w branży tytoniowej, 75,6% w branży ziemniaczanej i 69,6% w branży ziemniaczanej. W każdej z tych branż branży wyłoniła się grupa firm dużych i średnich, zwanych liderami sektorów. Przewiduje się również, że procesy koncentracji w Polsce będą nadal postępować, a znaczenie dużych firm będzie rosło.
Authors and Affiliations
Szczepan Figiel, Justyna Kufel
Keywords
Related Articles
- EP ID EP68150
- DOI -
- Views 55
- Downloads 0
FACTORS AFFECTING CHANGES IN THE PRICES AND FARMERS’ INCOMES IN PIG MARKET IN POLAND
The paper presents market-based mechanisms underlying changes in pig prices and pig meat producers' income in Poland. The pig prices are determined by supply and demand equilibrium. Farmers are price takers and a market...
OPTIMUM KAPITAŁOWE W OCENIE RENTOWNOŚCI WYBRANYCH PRZEDSIĘBIORSTW BRANŻY MIĘSNEJ
Przeprowadzone badania pozwalają na częściowo pozytywną weryfikację przyjętej hipotezy oraz na wyciągnięcie następujących wniosków:• Wysokość kosztu kapitału obcego uzależniona jest od struktury kapitału. Zatem wszystkie...
FACTORS AFFECTING PROBABILITY OF INCOME INCREASE IN AGRICULTURAL HOLDINGS SPECIALISED IN MILK PRODUCTION
The paper uses logistic regression model to determine factors affecting probability of income increase in agricultural holdings specialised in milk production. Analysis had a dynamic character and covered the period betw...
ECONOMIC SITUATION AND PRODUCTIVITY OF THE POLISH PIG HOLDINGS
The paper presents the situation of the Polish specialist pig holdings at the backdrop of similar holdings in Hungary, Germany, Denmark and the Netherlands. In order to study their development abilities, the following in...
ECONOMIC EFFICIENCY OF SUSTAINABLE AGRICULTURE
This paper presents the issue of productivity and profitability of agricultural holdings. It particularly focuses on selected sustainable farms’ groups that provide environmental benefits. The following groups of farms w...