GDAŃSKI DOM UPHAGENA – MUZEUM WNĘTRZ MIESZCZAŃSKICH. W STRONĘ DAWNEJ TRADYCJI
Journal Title: Muzealnictwo - Year 2016, Vol 57, Issue
Abstract
Minęło 18 lat od czasu, gdy w centrum historycznego Gdańska udostępniono – po 5 latach rewaloryzacji – Dom Uphagena. Muzeum w swej nazwie odwołuje się do dawnego właściciela posesji – Johanna Uphagena (1831–1802), jednak nie reprezentuje typu muzeum biograficznego. Domowi Uphagena przypada bardziej uniwersalna rola przedstawiania typowej dla gdańskiego Głównego Miasta struktury zabudowy posesji. Jest to zadanie szczególnie ważne współcześnie w Gdańsku – mieście, którego historyczne centrum przestało istnieć w marcu 1945 roku. Po odbudowie (1949–1953) wnętrze kamienicy pozostawiono w nieukończonym stanie. Przez długi czas oddalana była decyzja o przywróceniu temu miejscu muzealnej tradycji. W początku lat 80. XX w., zdecydowano o odbudowie od podstaw dwóch oficyn. Prace budowlane przerwano w stanie surowym otwartym w 1989 roku. Pozyskanie przez muzeum dofinansowania ze środków Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej pozwoliło na przeprowadzenie w latach 1993–1998 znaczącej części prac rewaloryzacyjnych. Odtworzono wystrój. Przyjęte założenia zdeterminowały także decyzje dotyczące wnętrz. Wyposażenie, które można obecnie oglądać w Domu Uphagena jest wynikiem kompromisu pomiędzy wytyczonymi długofalowymi celami a realnymi możliwościami. Mimo tego zwiedzający Dom Uphagena, wędrując po kolejnych pomieszczeniach, są w stanie odczuć przestrzeń jaką w minionych wiekach mieli do dyspozycji gdańszczanie. W koncepcji muzeum założono, że osoby nadzorujące ekspozycję pełnić będą rolę cicerone, wchodząc aktywnie w kontakt ze zwiedzającymi. Natomiast komentarz słowny ograniczony został w każdym pomieszczeniu do niezbędnego minimum. Ważne jest natomiast zachowanie ciągłości tradycji. Formuła Muzeum Wnętrz Mieszczańskich powoduje, że zbędne wydają się nowoczesne środki muzealne. Najważniejszy pozostaje bezpośredni kontakt z przestrzenią domu, niespieszne wędrowanie przez poszczególne pomieszczenia. Zwłaszcza, że w odbudowanym Gdańsku jest to spotkanie z historią ze wszech miar niezwykłą, ocalonymi z pożogi wojny fragmentami, ułożonymi jak puzzle ponownie w – zdawałoby się – bezpowrotnie utraconą całość
Authors and Affiliations
Ewa Barylewska-Szymańska, Wojciech Szymański
CELEBROWAĆ, ZABAWIAĆ CZY EDUKOWAĆ? PO CO SPOŁECZEŃSTWU SĄ DZIŚ PUBLICZNE MUZEA?
Wiele spośród istniejących muzeów finansowana jest z funduszy publicznych i wciąż powstają nowe, chcące także czerpać z tego źródła. Czy do czegoś ono zobowiązuje? Choć instytucje muzealne w swej tradycyjnej postaci podd...
KRZYSZTOF ZAŁĘSKI (1939–2016)
Krzysztof Załęski, historyk sztuki, przez ponad 40 lat związany zawodowo z Muzeum Narodowym w Warszawie (MNW), był znawcą epoki stanisławowskiej, dziejów nowożytnego rysunku i malarstwa polskiego, wolnomularstwa i jazzu....
Three Generations of the Wierusz-Kowalskis. Styles, Epochs, Lands
MUZEUM MORSKIE – CENTRUM NAUKI – KONCEPCJA NOWEGO ODDZIAŁU MUZEUM NARODOWEGO W SZCZECINIE
Artykuł prezentuje koncepcję nowoczesnego muzeum techniki w formie science center, w którym muzealiom towarzyszą obiekty interaktywne, w tym multimedialne na przykładzie planowanego Muzeum Morskiego – Centrum Nauki, oddz...
Competition for a Project of the Warsaw Museum of the History of the Jews in Poland. Comments by a Museum Specialist