GDO VE ÃRÃNLERÄ°NE DAÄ°R BAÅVURULARIN Ä°DARÄ° VE YARGISAL DENETÄ°MÄ°
Journal Title: Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi - Year 2023, Vol 5, Issue 2
Abstract
Genetik yapısı deÄiÅtirilmiÅ organizma, modern biyoteknolojik yöntemler kullanılarak kendi cinsi dıÅında bir cinsten gen aktarılarak özellikleri deÄiÅtirilen hayvan-bitki ve mikroorganizmaları ifade etmektedir. Bu organizmalara doktrinde transgenik veya genetiÄi deÄiÅtirilmiÅ organizma (GDO) adı verilmektedir. GDO ve ürünlerinin sosyal hayattaki kullanımının artması ve ticaret hacminin geniÅlemesi nedeniyle insan saÄlıÄı üzerindeki riskler konusunda endiÅeler artmaktadır. GDO ve ürünleriyle beslenmenin veya bu ürünlerin yem olarak kullanımının kamu saÄlıÄı üzerinde ciddi riskler taÅıdıÄı bilimsel çalıÅmalarla ileri sürüldüÄünden birtakım hukuksal düzenlemelerle anılan ürünlerin kullanımın düzenlenmesi amaçlanmaktadır. Ãlkemizde, 5977 sayılı Kanun ve bu kanuna dayanılarak çıkarılan yönetmelikte, söz konusu ürünlerin ithalatı, ihracatı, deneysel amaçlı serbest bırakılması, piyasaya sürülmesi ile kullanımına iliÅkin baÅvurular belli bir usule baÄlanmıÅtır. Bu usulün yönetilmesi için ilk olarak Biyogüvenlik Kurulu görevlendirilmiÅti. 09.07.2018 tarihli Resmi Gazeteâde yayınlanan 703 sayılı KHK ile Biyogüvenlik Kurulu kaldırılmıŠolup, kurulun görevleri Tarımsal AraÅtırmalar ve Politikalar Genel MüdürlüÄü (TAGEM)âne verilmiÅtir. Kaldırılan kurulun yapısı objektif ve nesnel risk deÄerlendirmesi baÄlamında doktrinde eleÅtirilmekte iken, baÅvuruların deÄerlendirilmesi ve neticelendirilmesi yetkisinin bakanlıkta toplanması ve idari sürecin tamamına bakanlıÄın hakim kılınması biyogüvenlik kaygılarını artırmaktadır. ÃalıÅmamızda, baÅvuruların alınmasından itibaren idare tarafından yürütülen sürecin ve risk analizinin kamu saÄılıÄının korunması bakımından yeterli olup olmadıÄı irdelenecektir. Burada teÅkilat ve faaliyet boyutuyla deÄerlendirme yapılacaktır. DeÄiÅen idare anlayıÅına raÄmen sürecin geleneksel bakanlık bürokrasi eliyle yürütülmesinin, bu ürünlerden kaynaklanan riskleri engelleme, insan, hayvan ve bitki saÄlıÄı ile çevrenin ve biyolojik çeÅitliliÄin korunmasına etkisi tartıÅılacaktır. GDO ve ürünleri için yapılan baÅvurular üzerine verilen idari kararların idari yargıdaki denetimi ortaya konularak tespit edilen usuli eksikliklere dair önerilerde bulunulacaktır. Genel yargılama usulü dıÅında bir usulün geliÅtirilmesinin mümkün olup olmadıÄı tartıÅılacaktır. Yargılama usulümüzde bazı konularda getirilen ivedi yargılama ve usuli güvençlerin, bu baÅvuruların yargısal denetiminden hangi ölçüde kullanılabileceÄi irdelenecektir. Yakın tarihte verilen DanıÅtay kararları üzerinden yargılama usulünün biyogüvenlik üzerindeki etkisi ortaya konulacaktır.
Authors and Affiliations
Ãmürkadri Sarı,
Keywords
Related Articles
- EP ID EP730686
- DOI -
- Views 23
- Downloads 0
TAKVİYE EDİCİ GIDALARIN ONAY İŞLEMLERİ VE DENETİMİ
Takviye edici gıdalar normal beslenmeyi desteklemek amacıyla kullanılmaktadır. Protein, vitamin, mineral gibi besin öğelerini ya da bitki ve bitkisel kaynaklı maddeleri içerebilir. Bunlar kapsül, tablet gibi formlarda ha...
ULUSLARARASI CEZA HUKUKU BAKIMINDAN SOYKIRIM SUÃUNUN MANEVÄ° UNSURU (MENS REA) VE MANEVÄ° UNSURUN YORUMLANMASINA DAÄ°R YAKLAÅIMLAR
Soykırım suçunun uluslararası hukukta kabul edilen tanımı çerçevesinde, ulusal, etnik, ırksal veya dini bir grubu âtamamen veya kısmen yok etme kastıâ Åeklinde ortaya çıkan suçun manevi unsuru (mens re...
Elektronik Olarak Devredilebilir Kayıtlara İlişkin UNCITRAL Model Kanunu
UNCITRAL (Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu) tarafından oluşturulan Elektronik Olarak Devredilebilir Kayıtlara İlişkin UNCITRAL Model Kanunu, ülkelerin iç hukuklarındaki düzenlemelere kaynak t...
DÄ°PLOMATÄ°K DOKUNULMAZLIÄI OLAN ÅAHISLAR Ä°LE ULUSLARARASI SÃZLEÅMELER KAPSAMINDA GÃREV YAPAN YABANCI ASKER KÄ°ÅÄ°LER HAKKINDA ARAMA
Devletler, diÄer devletlerle iliÅkilerini barıŠiçinde sürdürülebilmek gayesiyle diplomatik iliÅkilere önem vermiÅ, yabancı devlet topraklarında görev yapacak diplomatik temsilciler atamıÅtır. Askerî aÃ...
CRISIS IN HUMAN RIGHTS KNOWLEDGE: CASE OF PALESTINE
Crisis in knowledge, deeply affects the definition or the concept of terms related to that knowledge. Human rights, a popular term is used to express the rights of the human being who lives not in one part of the world b...