Gercüşlü Fıkra Tipi Üzerine Bir Değerlendirme

Journal Title: Dil ve Edebiyat Araştırmaları - Year 2018, Vol 17, Issue 17

Abstract

Halk edebiyatında anlatmaya dayalı türler arasında en yaygın denilebilecek ve kolay çeşitlenme özelliğine sahip olan tür fıkradır. Çoğunlukla nesir olan fıkra türü, yoğun ve kısa anlatım özelliğine sahiptir. Sadece dar bir bölgede tanınan fıkra tiplerine mahalli tipler denilmektedir. Mahalli fıkra tipleri kişi ismiyle veya bir yerleşim adıyla da oluşabilmektedir. Mahalli fıkra tipleri, yerelde bilinmesine rağmen verdikleri haz ve güldürme işlevleri bakımından evrensel değer taşımaktadır. Makalemizde Batman iline bağlı Gercüş ilçesi ve çevresine bağlı olarak oluşan “Gercüşlü” mahalli fıkra tipi incelenmiştir. Yörede çok sık olarak anlatılmasına rağmen, söz konusu fıkra tipi üzerine bugüne kadar herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Günlük hayatta Gercüşlü mahalli fıkra tipi etrafında oluşan fıkralar, yoğun biçimde Gercüş ve çevresindeki yerleşim yerleri ile Diyarbakır, Siirt, Mardin ve Şırnak gibi çevre illerde de anlatılmaktadır. Gercüşlü fıkra tipinin temel özellikleri fıkralar referans alınarak açıklanmıştır. Yazıda tipe bağlı olarak oluşan fıkraların yapısal, sosyal ve kültürel özellikleri de değerlendirilmiştir. Çalışmada derlenen fıkralar arasından yirmi metin seçilerek değerlendirilmiştir.

Authors and Affiliations

Canser KARDAŞ

Keywords

Related Articles

David Damrosch’un Gömülü Kitap: Gılgamış Büyük Destanının Kaybı ve Yeniden Keşfi Adlı Eserinin Kritiği

Profesör Dr. David Damrosch Harvard Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat bölümünde görev yapmaktadır. Gömülü Kitap: Gılgamış Büyük Destanının Kaybı ve Yeniden Keşfi David Damrosch’un 2007 yılında Doğu ve Batı sentezini...

Adam Kraft’ın 1596 Tarihli ‘Türklerin Dinleri, Savaş Yöntemleri, Geçim Kaynakları, Başarı ve Çöküşlerinin Sırları’ Adlı Eseri

Mohaç Meydan Savaşı (1526) Türk ve Avrupa tarihi için önemli sonuçlar doğurmuştur. Savaşın sonuçları siyasi ve ekonomik açıdan olduğu kadar Türk dili için de önemlidir. Osmanlıların Avrupa topraklarına girmeye başlamasıy...

Isaac Barrow’un Kaleminden Türklerde Batıl İnançlar/ Hurafeler/Halk İnanışları

Bu çalışma 17. yüzyılda yaşamış bir matematikçi ve teolog olan Isaac Barrow’un 1656-1658 yılları arasında seyahatinin merkezinde yer alan İstanbul’da kaleme aldığı eserlerinde geçen batıl inançları konu etmektedir. Isaac...

Pierre Brunel & Claude Pichois & AndréMichel Rousseau, Qu’est-ce que la littérature comparée?, Armand Colin, Paris 2009, 172 sayfa

Karşılaştırmalı edebiyat profesörleri Pierre Brunel, Claude Pichois ve André-Michel Rousseau olmak üzere, Fransızca dilinde, üç yazarın kaleminden çıkan ve Türkçeye “Karşılaştırmalı Edebiyat Nedir?” şeklinde çevirisi yap...

A Feminist Post-Narratological Inquiry into Angela Carter’s “The Company of Wolves”

Angela Carter is an unorthodox figure of 20th-century literature that declares war on all kinds of orthodox beliefs and practices. One of those practices against which she boldly fights is myths. Myths draw social and cu...

Download PDF file
  • EP ID EP543751
  • DOI 10.30767/diledeara.417660
  • Views 250
  • Downloads 0

How To Cite

Canser KARDAŞ (2018). Gercüşlü Fıkra Tipi Üzerine Bir Değerlendirme. Dil ve Edebiyat Araştırmaları, 17(17), 87-106. https://europub.co.uk/articles/-A-543751