"GIRTLAK" SÖZCÜĞÜNÜN YAPISI ÜZERİNE
Journal Title: Zeitschrift für die Welt der Türken - Year 2018, Vol 10, Issue 3
Abstract
Etimolojik sözlüklere baktığımızda gırtlak sözcüğünün farklı şekillerde yorumlandığını görmekteyiz. Türkçenin eski kaynaklarında görülmeyen bu sözcük belirsiz bir dönemden sonra Batı Türkçesinde kullanılmaya başlamış, günümüzde de birçok ağızda gırtlak, qırtlaq, hırtlak, xirtlek, xirtdek vb. biçimlerde kullanılmaktadır. Bu makalede gırtlak sözcüğünün yapısı tarihî ve çağdaş materyallerin yardımıyla izah edilmeye çalışılmıştır. Sözcük hakkında dilciler tarafından öne sürülen görüşleri aktarmakla birlikte sözcüğün yapısıyla ilgili yeni bir öneri ortaya atılmıştır. gırtlak sözcüğünün yapısını aydınlığa kavuşturmamızda Çağatay sözlüklerinden Senglaḫ'ta kaydedilen qort "yudum" sözcüğü, Azerbaycan Türkçesinde kullanılan qurtum "yudum", xirtdek / qırtlaq "gırtlak", udlaq "gırtlak", İran Türk ağızlarında görülen xortum "yudum" ve Türkçeden Farsçaya geçen ġurt "yudum, yutma" sözcüğü yardımcı olmuştur.
Authors and Affiliations
Mehdi REZAEI
1 KASIM 2015 TÜRKİYE ERKEN GENEL SEÇİMİNDE KADIN VE ERKEK MİLLETVEKİLİ ADAYLARININ SÖYLEMLERİNE TOPLUMDİLBİLİMSEL BİR YAKLAŞIM
Politika çok geniş ve karmaşık bir alandır ve kendine ait bir kelime hazinesi vardır. Her alana ve her vatandaşa hitap ettiği için politikacı da çok geniş bir bilgi birikimine sahip olmak, aynı zamanda bu bilgi birikimin...
AHMET KUTSİ TECER’İN “KOÇYİĞİT KÖROĞLU” OYUNU THE KOÇYİGİT KOROGLU PLAY OF AHMET KUTSİ TECER
Köroğlu Destanı, çok geniş bir coğrafyada Türkler ve Türklerle ilişkileri olan Türk kültürlü topluluklarda anlatılagelen bir destandır. Köroğlu tarihî bir kişiliktir; ancak sözlü kültürde destan kahramanına dönüşmüştür....
SIRADIŞI BİR ANLATI DÜNYASI: ROBERT WALSER
Tartışmalı bir şizofreni tanısı konulan Rober Walser, tıp dünyasını ve edebiyat bilimcileri karşı karşıya getiren İsviçre edebiyatının önemli yazarlarından birisidir. Gerek yaşam öyküsü gerekse yapıtları ile ilginç bir d...
LOCAL MEDIA CONSUMPTION AND PERCEPTION: A FIELD STUDY FOR ELAZIĞ PROVINCIAL SPECIAL
Receiving news is one of the essential needs of human beings. The 19th article of the universal declaration of human rights refers to this basic requirement. Historically, documents became common with the invention of th...
CODEX CUMANICUSʼTA ALINTI KELİMELER
Ortaçağda Türk kavimlerinin çeşitli halklarla ilişkilerinin bir yansıması ve sonucu olan alıntı sözcüklerin, özellikle Arapça, Farsça ve Moğolca unsurların araştırılması birçok açıdan önem arz etmektedir. Deşt-i Kıpçak s...