Göçmenler, Demokratik Yurttaşlık ve İnsan Hakları
Journal Title: INTERNATIONAL JOURNAL OF HUMAN MOBILITY - Year 2023, Vol 3, Issue 1
Abstract
Bu çalışma, sosyal ve siyasal kuramın ışığında, farklı türden eşitsizliklerin kesiştiği dar bir alanda sıkışıp kalan ve orada var olma mücadelesi veren göçmenlerin- ama özellikle de zorunlu göç edenlerin- yurttaş ve insan haklarıyla kurduğu ilişkiyi değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu yazının temel sorusu, “yurttaş” olamayan göçmenlerin “insan” olarak nasıl bir hayat sürdüğüdür. Fakat burada yurttaşlığın kimlere hangi koşullarda verilmesi gerektiği gibi uzun ve kapsamlı bir tartışmaya girmek yerine, iki meseleye odaklanılacaktır. İlki, göçmenlerin çeşitli sebeplerle mahrum bırakıldığı yurttaşlığın idealde ne anlamana geldiğidir. Bunun için Jean-Jacques Rousseau’nun siyasal felsefesine (İnsanlar Arasındaki Eşitsizliğin Kaynağı ve Toplumsal Sözleşme isimli eserlerine) başvurulacak ve siyasal katılımın insanın varoluşundaki yeri ve önemini sorgulanacaktır. İkinci meseleyse, “yurttaş” ve “insan” kategorilerinin karşılıklı ilişkisi ve insan haklarının egemen iktidar açısından taşıdığı siyasal fonksiyondur. Bu kısımda, Hannah Arendt, Giorgio Agamben ve Jacques Rancière’in yazılarına ve aralarındaki fikir ayrılıklarına göndermelerle, yurttaş ve insan haklarının örtüşüp örtüşmediği tartışılacaktır. Bunu yaparken, Arendt’in “ya yurttaş hakları insan haklarıdır ya da insan hakları yurttaş hakları” ifadesi üzerinde özellikle durulacaktır. Zira Arendt haklıysa ve insan hakları yurttaş olmayanlara verilen haklar ise, kamusal alandan ziyade özel alana ilişkin olmalıdır. Bu durumda, insan hakları hiçbir siyasal anlam taşımaz. Yok, eğer insan hakları zaten anayasal haklara sahip olan yurttaşlara veriliyorsa, bu sefer de bir totolojiden ibaret olur.
Authors and Affiliations
Onur Bilginer
Göçmen ve Mülteci Kadınlar
Bağlam Yayınlarından 2022 yılında yayımlanan Göçmen ve Mülteci Kadınlar: Türkiye’de Araştırma, Politika ve Uygulamada Toplumsal Cinsiyet Farkındalığı başlıklı kitap, 2020 yılında İngilizce basılan kitabın güncellenmiş Tü...
Understanding ‘Sufferation’ by thinking about ‘Differential (Im)mobilities’
On August 11th 2021, Labour MP Diane Abbott the former UK Shadow Home Secretary (and first Black woman to be elected to parliament in 1987) in a media interview denounced the British government’s sanctioning of yet anoth...
Transnational Social Fields: A Bourdieusian Perspective against Territorial Trap
Transnational phenomena, like the movement of people, goods, and information, have arisen from the global shift and led to intense mobility across national and territorial borders. The social capital and resources gained...
RESPOND: Avrupa ve Ötesinde Kitlesel Göç Olgusunun Çok katmanlı Yönetişimi Projesi
RESPOND: Avrupa'da ve Ötesinde Kitlesel Göçün Çok Düzeyli Yönetimi Projesi (RESPOND, #770564), 2015 Mülteci Krizi'ne yönelik politika ve uygulamalara ilişkin kapsamlı bir araştırma projesidir. Avrupa Birliği (AB) tarafı...
Gündelik Hayatta Mülteci Kadınların Yaşadıkları Sorunlar Üzerine Bir İnceleme: Misafir Filmi Örneği
Göç insanlık tarihi boyunca değişmeyen bir olgu olmuştur. Göçmenler, ekonomik, sosyal, siyasi ve çevresel nedenlerle yer değiştirmektedirler. Bu nedenler arasında savaşlar, doğal afetler, yoksulluk, işsizlik, ayrımcılık...