Górnośląski „Zbiór pieśni całorocznych” (1811–1821) w świetle badań źródłoznawczych
Journal Title: Musica Ecclesiastica - Year 2017, Vol 12, Issue
Abstract
Dawne zbiory śpiewów religijnych stanowią cenny materiał źródłowy w badaniu nad pieśnią kościelną, jej genezą i żywotnością. Ten wartościowy zasób uzupełnia nieznany dotąd, rękopiśmienny kancjonał ze zbiorów Biblioteki Śląskiej w Katowicach, noszący tytuł Zbiór pieśni całorocznych. Z zapisów na karcie tytułowej wynika, że był on opracowany w latach 1811–1821 przez dwóch górnośląskich organistów: Jakuba Mordana z Tworoga i Jana Damrotha z Warszowic. Zbiór zawiera 342 pieśni i są to głównie teksty, wszystkie w języku polskim. Ponad 50 utworów posiada zapis melodyczny z harmonizacją w stylu akompaniamentu organowego. Przy wielu tekstach widnieją także odniesienia do melodii innych pieśni – w formie kontrafaktury. Zbiór zawiera śpiewy o różnej tematyce, zgrupowane w ramach 17 działów, uporządkowanych według struktury roku kościelnego. Cechą wyróżniającą jest duże nagromadzenie kolęd, śpiewów pasyjnych i pieśni związanych z kultem świętych. W kancjonale zamieszczono także ponad 50 pieśni psalmowych; są to głównie teksty w przekładzie Jana Kochanowskiego. Analiza porównawcza z innymi źródłami wskazuje na pewne powiązania w zasobie repertuaru śpiewów z drukowanym kancjonałem wrocławskim z 1734 r., ale potwierdza też odrębności i twórczość oryginalną. Omawiany w artykule zbiór prezentuje lokalną tradycję pieśniową, która wpisuje się w kanon śpiewów kościelnych na Górnym Śląsku z przełomu XVIII i XIX w.
Authors and Affiliations
Antoni Reginek
Audivi vocem tuam – Słowo, głos i słuch w refleksji nad służbą muzyka kościelnego
Author discusses the relationship between word, voice and hearing. His theological reflection is based on biblical texts. The main idea of the paper concentrates on division between the people who can hear the tones and...
Słowo – dźwięk, artyzm – pragmatyzm, indywidualność – powszechność: czyli kompozytor we mgle
brak
TWÓRCZE INSPIRACJE CHORAŁEM GREGORIAŃSKIM OSCARA LAGGERA (UR. 1934) W WYBRANYCH SOLOWYCH KOMPOZYCJACH NA NISKI BAS
Autor niniejszego artykułu, jako koncertujący śpiewak, poszukuje repertuaru odpowiedniego dla swojego głosu, a śpiewa bardzo niskim basem (bas, bas profondo), o skali między dźwiękami A i e1. Wielu współczesnych kompozyt...
Górnośląski „Zbiór pieśni całorocznych” (1811–1821) w świetle badań źródłoznawczych
Dawne zbiory śpiewów religijnych stanowią cenny materiał źródłowy w badaniu nad pieśnią kościelną, jej genezą i żywotnością. Ten wartościowy zasób uzupełnia nieznany dotąd, rękopiśmienny kancjonał ze zbiorów Biblioteki Ś...
DE NON PRÆTEREUNTE CANTU GREGORIANO. ŚPIEW GREGORIAŃSKI OSTOJĄ TRADYCJI LITURGICZNO-MUZYCZNEJ KOŚCIOŁA
W muzycznej tradycji Kościoła rzymskokatolickiego rozwinęły się różne gatunki muzyki wokalnej i instrumentalnej, które w wielu przypadkach ucierpiały wskutek wpływów współczesnych trendów muzycznych szukających miejsca w...