Abstract

Amaç Bu çalışma, bitkisel ürün ve bitkisel ürünlerle tedavi (fitoterapi) ile ilgili aile hekimlerinin bilgi düzeylerini ve bakış açılarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler Bu çalışma, Haziran 2007 ve Nisan 2008 tarihleri arasında, elektronik posta yolu ile çeşitli illerde, kamu ve özel sağlık kuruluşlarında çalışan aile hekimliği uzmanları ve asistanlarının katılımı ile yapılmış, tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. Hekimlere bu araştırma için özel olarak geliştirilmiş 11 sorudan oluşan bir anket uygulanmıştır. Bulgular Araştırmaya 30 ilden 150 hekim katılmıştır. Çalışmaya katılanların %50.0’ı (75 kişi) erkektir. Yaş ortalaması 34.4’dür. Çalışmaya katılan hekimlerin %63.1’i fitoterapi ile ilgilendiklerini veya uyguladıklarını belirtmiştir. Hekimlerin %36.9’u ise fitoterapiye karşı olduklarını veya ilgilenmediklerini belirtmişlerdir. Hekimlerin karşı olma veya ilgilenmeme sebeplerinin başlıcaları fitoterapinin kanıta dayalı olmaması ve bu konuda yeterince çalışma yapılmamış olması (%50.0), yasal düzenlemenin yetersiz olması (%16.7), sadece plasebo etkisi olabileceği (%8.3) ve zararlı yan etkilerinin olabileceğinin (%4.2) düşünülmesidir. Çalışmada cinsiyet ile fitoterapi ile ilgilenme arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p=0.567). Çalışmaya katılan hekimlerin %28.2’si hastalarını tedavi ederken ve reçete düzenlemeden önce anamnezlerinde hastalarının bitkisel ürün kullanıp kullanmadıklarını sorduklarını belirtmişlerdir. Sonuç Son zamanlarda sıkça adı geçen ve kullanılan fitoterapi ister ilgi duyulsun ister reddedilsin göz önünde bulundurulması gereken bir gerçektir. Yapılan birçok araştırmada, muhtemel etkileşimleri ve zararları tespit edebilmek için hekimlerin hastalarından anamnez alırken bu ürünlerden herhangi birini kullanıp kullanmadıklarını sormalarının yararlı olduğu belirtilmektedir. Yine araştırmalarda bitkisel ürünlerin üretimi ve tüketiminin yasal düzenleme ile tam belirlenmemiş olduğu, kalite standardizasyonunun olmadığı ve kanıta dayalı çalışma verilerinin az olduğu vurgulanmaktadır. Bu konu ile ilgili daha geniş kapsamlı çalışmalar ve yasal düzenlemelerin getirilmesi sağlık açısından çok önemli bir gerekliliktir.

Authors and Affiliations