Hermeneutyka symbolu w ujęciu Paula Ricoeura
Journal Title: Studia Gdańskie - Year 2016, Vol 39, Issue
Abstract
W swojej rozprawie zatytułowanej Symbol daje do myślenia Paul Ricoeur trafnie zauważył, że symbol jest czymś pierwotnym wobec każdego myślenia, czymś danym. Aby podjąć temat hermeneutyki symbolu, czyli zacząć o nim myśleć, trzeba pokonać krętą drogę myślenia: najpierw metodycznie wyodrębnić z pojęć to, co istotne w symbolu (ejdetyka), następnie odsłonić jego spoistość i całość (fenomenologia), by ostatecznie poddać krytyce i zacząć o nim właściwie myśleć (hermeneutyka). Tak zarysowana droga Ricoeurowskiej hermeneutyki symbolu stała się współczesną próbą poszukiwania filozofii z jej czterema zadaniami: zrozumieniem, odsłonięciem, krytyką i teorią. Autor nie daje się zamknąć w czystym formalizmie, statystykach, zaczyna szukać źródła w najbardziej pierwotnych doświadczeniach człowieka, w tym co nazywamy „przedzrozumieniem”. By nie zatrzymywać się jedynie na dociekaniach i czystych spekulacjach, Ricoeur posłużył się symbolem zła. Zaczynając od pierwszego upadku Adama, pokazał, jak w człowieku dokonuje się odmitologizowanie sensu, czyli przeniesienie upadku Adamowego na każdorazowe ludzkie intymne „ja”, w którym toczy się nieustanna walka, nieustanny wolny wybór. Dla niego życie jest ciągłym dynamis, ciągłym odmitologizowaniem symboli, ciągłą drogą między fenomenologicznym oglądem, a własną dziejowością, własnym stawaniem się. Tak zarysowana filozofia w ujęciu hermeneutycznym w drodze do sacrum stanowi podwaliny pod Ricoeurowską fenomenologię religii.
Authors and Affiliations
Łukasz Pondel
Aleksander Lubomski – badacz dziejów opactwa cysterskiego w Oliwie. Na marginesie rozwoju historiografii szarych mnichów Pomorza Gdańskiego. Cz.1
Publikacja stara się przybliżyć postać zapomnianego, a raczej zapominanego przez historiografię badacza dziejów i kultury opactwa cysterskiego w Oliwie. Ma ona stanowić element przygotowywanej przez Autora biografii hist...
Liturgia jako przestrzeń przepowiadania słowa Bożego
Pomimo tego, iż wartość i znaczenie słowa mocno osłabły, to przepowiadanie słowa Bożego, które jest nieustannym głoszeniem kerygmatu, pozostaje nadal sprawą bardzo aktualną i potrzebną. Jak mówi św. Paweł „wiara rodzi si...
Metafora oblubieńcza w Ewangelii Janowej. Część 1. Oblubieniec spotyka Oblubienicę (J 1-4)
Symbolika małżeńska obecna jest w całej Ewangelii Jana, ale zwłaszcza w pierwszych czterech rozdziałach oraz w jej drugiej części (rozdziały 12–20). Celem artykułu jest ukazanie i krytyczna ocena obecności metafory oblub...
Biblijne korzenie legendy o smoku wawelskim, czyli podanie o całożercy z „Kroniki polskiej” Wincentego Kadłubka i późniejszych polskich przekazów kronikarskich w relacji do „Opowiadania o wężu” z Księgi Daniela (Dn 14,23-27)
Tematyką niniejszego opracowania jest ukazanie biblijnych korzeni legendy o smoku wawelskim, którą do literatury polskiej wprowadził w swojej Chronica Polonorum mistrz Wincenty, zwany Kadłubkiem (przełom XII i XIII w.),...
Między odwróceniem duszy a poznaniem mistycznym. Interpretacje początku i końca filozofii w dialogach Platona
W niniejszym artykule zwracam uwagę na kwestię platońskiego rozumienia filozofii. Rozpoczynam od pytania, kim jest miłośnik mądrości, jaką rolę wyznaczył mu Platon i jaki jest warunek bycia filozofem. Innymi słowy: anali...