HIEROFANIE WCZESNOŚREDNIOWIECZNEGO MIKROKOSMOSU. ROZWAŻANIA NA KANWIE ROZDZIAŁU DE VERMIBUS Z SUMMY RABANA MAURA (OK. 780-856)
Journal Title: Humanistyka i Przyrodoznawstwo. Interdyscyplinarny Rocznik Filozoficzno-Naukowy - Year 2014, Vol 1, Issue 20
Abstract
W niniejszym szkicu autorka spróbuje przybliżyć fragment wczesnośredniowiecznej debaty nad porządkiem wszechświata, u której podstaw leżał szeroko pojęty symbolizm chrze ścijański. Stanie się to możliwe dzięki wybra nym przyrodniczo-teologicznym refleksjom ka rolińskiego erudyty Rabana Maura zawartym w obszernej summie o świecie - De universo. Analizie zostanie poddana VIII księga wspo mnianego dzieła, swoistego rodzaju bestiariusz. Czwarty rozdział tej księgi, zatytułowany De vermibus - O robakach, otwiera przed czytelni kiem świat owadów, pierścienic, mięczaków, a także odstręczających ludzkich pasożytów, któ rych istnienie oraz bytowanie miały - zdaniem Maura - nieoceniony wkład w zrozumienie ta jemnic niewidzialnego Boga. Królestwo przyro- dy kryło w sobie moc alegorycznych kierun kowskazów. Ich umiejętne zinterpretowanie mogło otworzyć drogę do zbawienia. W każdej z ksiąg De universo odnajdujemy harmonijne zespolenie elementów z zakresu historii świata, człowieka i zbawienia. Maur z naukowym za cięciem i niepodważalną wiarą we współzależ ność świata doczesnego oraz niebiańskiego ko mentował i interpretował wszelkie zjawiska i mechanizmy z otaczającej go rzeczywistości. Wszechobecne dzieło stworzenia przybliżało go do samego Stwórcy. Przyroda stanowiła niekoń czące się źródło hierofanii. Ukryte w niej kody, klucze i metafory pozwalała rozszyfrować Bi blia, a także rozum kierowany przez wiarę. W ten sposób Maur - tak jak i wielu innych współczesnych mu uczonych - docierał do sa tysfakcjonującego poczucia poznania i zrozu mienia świata. Zbliżenia do sfery sacrum. Po przez widzialne obrazy, dźwięki i nazwy we wszystkich wymiarach człowieczego bytu moż liwe stawało się poszukiwanie i - w efekcie - odkrywanie Boga. Szukajmy więc „cienia prawdy i życia”1 w świecie krwiożerczych pija wek i pająków tkaczy. Wszakże prawdziwym „filozofem - w opinii Maura - jest ten, kto po siada wiedzę rzeczy boskich i ludzkich”.
Authors and Affiliations
Małgorzata Chudzikowska-Wołoszyn
BOMBA SYMULAKROW - SCENA RZECZYWISTOŚCI UKRYTA ZA KURTYNĄ SYMULACJI. SPEKTAKL HIPERRZECZYWISTOŚCI
Postęp technologiczny i zagrożenia z nim związane są głównym tematem filozoficznych dociekań Jeana Baudrillarda i Paula Virilio. Ich krytyczne refleksje owocują odważnymi hipotezami na temat zjawisk współczesnej kultury....
FILOZOFIA FANTASTYKI
Autor artykułu próbuje udowodnić tezę, że pisarze tworzący literaturę science fiction często podejmują istotne problemy filozoficzne. Arty kuł ogranicza się do dwóch pól tematycznych: epistemologii i ontologii w...
DWUASPEKTOWA JEDNOSTKA POZNAWCZA CZŁOWIEKA A ZASADA NIEOKREŚLONOŚCI HEISENBERGA-GABORA
W pracy podjęto zagadnienie dwuaspekto- wości poznania uwzględniające wymiary czasu i przestrzeni. Za punkt wyjścia do przedstawie nia jednostki poznawczej człowieka przyjęto teorię komunikacji Dennisa Gabora oraz wyni...
WSPÓŁCZESNA ROLA TECHNIKI W PROCESACH WYKLUCZENIA I INTEGRACJI SPOŁECZNEJ
Technika spełnia istotną rolę w pro- cesie przeciwdziałania wykluczeniu spo- łecznemu, jak również prowadzi do niego. Ukazanie tych dwóch aspektów jest przed- miotem niniejszego artykułu, choć nie można tu powiedzieć o w...
IDA, POKŁOSIE, HISTORIA – KILKA UWAG O UOBECNIANIU PRZESZŁOŚCI
Przedmiotem mojego zainteresowania są reakcje, które wzbudziły dwa filmy – Pokłosie oraz Ida. Twierdzę, że kon- trowersje, jakie wywołały, są wynikiem przyjmowania pozytywistycznej koncepcji historii i zawodu historyka....