Hikmet-i İlahiyye ve Kelam/Al-Hikmat Al-Ilâhiyyah and Kalâm

Journal Title: Bilimname - Year 2016, Vol 201601, Issue 30

Abstract

Öz Bu makalede Hikmet-i İlahi okulunun takipçileri veya el-Hikmet el-İlahi [özellikle genel prensipler el-umurel-ʽâmme ile ilgili kısmı] ve Kelam arasındaki ilişki incelendi. Hikmet-i İlahi ve Kelam arasındaki mücadele ve karşılıklı etkileşim tarihinde dört önemli dönem tespit edildi. İlki başlangıcından 3./9. yüzyıla kadarki dönemdir. Bu dönemde Kelam ve Felsefe arasında yakın işbirliği mevcuttu. İkinci dönem 3./9. yüzyıldan 5./11. yüzyıla kadarki dönemdir. Bu dönem yoğun bir muhalefet dönemiydi. Cüveyni ve Gazali’den Fahreddin Razi’ye kadar olan üçüncü dönemde ise filozof ve kelamcı birbirinden zor ayırt edilir oldu. 7./13. yüzyıldan bu yana Hikmet-i İlahi ekolü gelişimini tamamladı ve 3. dönemde oluşan eğilimlere dayalı yeni bir ilişki tarzı ortaya çıktı. Hikmet-i İlahi’nin takipçileri Kelam’ın yöntemini mantığa aykırı bulmakla birlikte ele aldığı problemlerin büyük bir öneme sahip olduğunu düşündüler. Onlar Kur’an ve Sünnete Kelamın takipçileri gibi saygı duymalarına ve doktrinlerinin kaynağını Kur’an ve Sünnet’ten almalarına rağmen, Kelamın metotlarının dinin daha önemli sorularını çözmede ve metafiziksel düzlemde yeterli ya da meşru olduğunu reddettiler. Kelamın kendine özgü işlevinin yerine geçmek adına ona yapılan muhalefetteki değişim en azından Hikmeti İlahi’nin geliştiği İran’ın kültürel atmosferinde bulunan Molla Sadra ve Sühreverdî arasındaki aracı figürlerde görülebilir. Abstract In this paper have been examined the relation between the followers of the school of al-Hikmat al-ilâhiyyah, or Hikmat-i ilâhî (especially that part concerned with "the general principles" (al-umûr al-'âmmah) and Kalâm. In the history of the struggle and reciprocal influence between Falsafah and Kalâm was distinguished four importent periods. First period is from the beginning to third/ninth century. In this period, there was close association between Falsafah and Kalâm. Second period is from the third/ninth to the fifth/eleventh century. This was a period of intense opposition between Falsafah and Kalâm. Third period, that is from the Juweynî and Ghazzâlî to Fakhr al-Dîn al-Râzî, when men appeared whom it is difficult to classify exactly either in the category of faylasûf or mutakallim. From the seventh/thirteenth century onward, when the school of Hikmat-i ilâhi developed fully and a new type of relation came into being based on the trends established during the third period. The followers of al-Hikmat al-ilâhiyyah considered the method of Kalâm as illegitimate but its problems as of vital importance. While they held the same reverence for the Quran and Sunnah as the followers of Kalâm and drew from these sources for their doctrines, they refused to accept the methods of Kalâm as sufficient or even legimate in solving the more profound questions of religion and their metaphysical implications. The change from opposition to Kalâm to replacing its very role and function, at least in the cultural orbit of Persia where Hikmat-i ilâhi flourished, can be seen in the intermediary figures between Suhrawardî and Mullâ Sadrâ.

Authors and Affiliations

Sibel KAYA, Hikmet ÇAMUR

Keywords

Related Articles

Bebeklikten Yetişkinliğe İnanç Aşamaları/Stages of Faith from Infancy Through Adolescence

Öz İnanç gelişimi teorisi, ilk olarak 1970’ler (Fowler, 1974) ve 80’lerde (Fowler, 1981), insanoğlunun Tanrıyı ya da yüce bir varlığı zihninde nasıl kavramsallaştırdığının evrimi ve bu yüce varlığın bireyin çekirdek teme...

İslam Felsefesi ve Kelâm Açısından Başkasıyla Zorunlu Mümkün Varlık Terimi

İslam düşüncesinde varlık imkânla ilişkisi bakımından üç biçimde değerlendirilmiştir. İlki, zâtında imkân bulundurmayan varlık: Tanrı'dır. İkincisi, zâtında imkânı bilkuvve olan ve zorunlu olmayan varlıktır. Bu varlık va...

HRİSTİYAN BİR SOSYOLOG OLARAK MAX WEBER

Öz Bu makalede Max Weber’in hayatı ve çalışmalarının, onun Hıristiyan dinî geleneği ve dünya görüşlerinden önemli derecede etkilendiği savunulmaktadır. Bu açıdan o, erken dönem birçok Amerikan sosyologundan farklı değild...

Starting With Locke

Düşünce dünyasındaki önemi hiçbir zaman eksilmeyen düşünürlerden birisi olan John Locke’un felsefi fikirlerinin hemen hemen tamamının kısaca tanıtıldığı bu kitapta, Locke’un neden orta çağın sonu, modern dönemin başlangı...

Kuzey Afrika Tasavvuf Düşüncesinde Semâ/Sama Understanding In North Africa Sufism Thought

Tasavvufun bir ilim dalı olarak teşekkülünden itibaren her devirde semâ tartışılan bir konu olmuştur. Bazı âlimler semâyı haram saymış, bazıları ise semâyı savunmuş ve semânın önemini anlatan eserler yazmışlardır. Osmanl...

Download PDF file
  • EP ID EP236924
  • DOI -
  • Views 118
  • Downloads 0

How To Cite

Sibel KAYA, Hikmet ÇAMUR (2016). Hikmet-i İlahiyye ve Kelam/Al-Hikmat Al-Ilâhiyyah and Kalâm. Bilimname, 201601(30), 581-590. https://europub.co.uk/articles/-A-236924