İbn Ebî Hâtim’in Bazı Ravilerin Tefrîk’i Bağlamında Buhârî’ye Yönelik Tenkidleri/The Critiques of Ibn Abi Hatim Directed to al-Bukhari’s al-Târîkh al-Kabîr in the Context of Tafrik
Journal Title: Bilimname - Year 2017, Vol 201701, Issue 33
Abstract
İbn Ebî Hâtim er-Râzî (ö.327/938) hicrî dördüncü asrın önemli münekkidlerinden biridir. Onun el-Cerh ve’t-ta’dil isimli kitabı, zamanımıza kadar ulaşmış en geniş rical eserleri arasındadır. Eser, İbn Ebî Hâtim dönemine kadar yaşamış ravilerin tenkidine ilaveten, daha önceki hadis imamlarından nakledilen ravilere ilişkin bilgilerin eleştirisini de ihtiva etmektedir. el-Cerh ve’t-ta’dîl’de, bazı râvîler hakkında hata ettiği gerekçesiyle tenkid edilen hadis âlimlerinden biri İmam Buhârî’dir (ö.256/870). İbn Ebî Hâtim, Buhârî’nin et-Târîhu’l-kebîr’de ravilerle ilgili zikrettiği bilgiler hakkındaki tenkidlerini Beyânu hatai Muhammed b. İsmâîl el-Buhârî fî Târîhihi isimli müstakil bir kitapta toplamıştır. Bu kitabın muhtevası makale hacmini aşacağı için incelememizin dışında tutulmuştur. İncelememiz, el-Cerh ve’t-ta’dîl’deki bazı Buhârî tenkidleriyle sınırlıdır. İbn Ebî Hâtim’in Buhârî’ye yönelik tenkidlerinin önemli bir kısmı, tefrik hakkındadır. Tefrîk, bir kişinin isim, künye veya lakabı hatalı ve yanlış olarak farklı şekillerde telaffuz edildiği için, bu farklı lafızların birden fazla kişiye işaret ettiğini zannetmektir. Tefrîk sonucunda, olmayan şahıslar ihdas edilmekte, bu da rivayetlerin senedinde inkıta’a sebep olmaktadır. Makalede, İbn Ebî Hâtim’in el-Cerh ve’t-ta’dîl’de Buhârî’ye tefrik bağlamında yönelttiği bazı tenkidler karşılaştırmalı olarak incelenmektedir. Öncelikle İbn Ebî Hâtim’in Buhârî’ye yönelik tenkidleri hakkında yapılan yorumlar nakledilmiş; daha sonra, İbn Ebî Hâtim’in bazı raviler bağlamında Buhârî’ye ilişkin söz konusu tenkidleri, her iki âlimin adı geçen kitaplarından karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.
Authors and Affiliations
Süleyman DOĞANAY
Kur’ân’daki Bazı İdgâmlı Kelimelerin Yapı ve Anlam Yönünden İncelenmesi/The Analysis of Some Incorporation Words in the Qur’an in Terms of Structure and Meaning
Yüce kitabımız Kur’ân-ı Kerîm’de çok sayıda fiil ve türetilmiş isim yer almaktadır ve onların önemli bir kısmı mezîd yani harf ilâve edilmiş bâblardadır. Okuyucu, kelimenin rubâ‘î, humâsî ve südâsî bâblardan hangisine gi...
Üniversite Öğrencilerinin Kişilik Özelliklerinin Hexaco İle Değerlendirilmesi/The Measurement Of Personality Traits Of University Students By The Hexaco
Kişilik konusu insana ait en dikkat çeken ve psikolojinin özel olarak ilgilendiği olgulardan birisidir. Kişilik çalışmalarının temel amacı, davranışların nedenlerinin bilimsel yöntemlerle açıklanabilmesidir. Günlük yaşan...
XIII. Yüzyıl Avrupa’sında Gazâlî İmajı/The Image Of Al-Ghazali In The Thırteen Century Europe
İslam dünyasında hem kelamî hem de sufî gelenek içerisinde önemli bir yere sahip olan Gazâlî, Orta Çağ Avrupa’sında da dönemin önde gelen teolog ve filozofları tarafından tanınan bir düşünürdür. XI. yüzyılda Batı’da başl...
Kadına Yönelik Şiddet İle Dini Dünya Görüşleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi/Examining The Relationship Between Violence Against Women and Religious Worldviews
Öz Kadına yönelik şiddet ülkemizde gündemden düşmeyen sıcak konulardan biridir. Yaşamımızda her gün kadına yönelik şiddet ile ilgili haberlere televizyon, internet veya radyo gibi farklı yollardan maruz kalabiliyoruz. Bu...
Celâleddîn Es-Suyûti’nin Merâsidu’l-Metâli’ Fî Tenâsübi’l-Mekâtı’ Ve’l-Metâli’ İsimli Eseri Bağlamında Sûrelerin Başı İle Sonu Arasındaki Münasebet/The Relation Between the Beginning and End of Suras ın Vıew of Calaleddin as-Suyuti’s Book Marasid al-Matali fi Tanasub al-Makati va’l Matali
Bu makale, İslâmî ilimlerin hemen her alanında eser telif etmiş velûd bir âlim olan Celâleddîn es-Suyûti’nin (Ö. 911/1505) Kur’ân İlimleri alanında yazdığı Merâsidu’l-Metâli’ fî Tenâsübi’l-Mekâtı’ ve’l-Metâli’ isimli ese...