Indywidualna skarga konstytucyjna w Polsce i w Niemczech: Jak proceduralne różnice wpływają na pozycję instytucji?

Apply

Indywidualna skarga konstytucyjna w Polsce i w Niemczech: Jak proceduralne różnice wpływają na pozycję instytucji?

Journal Title: Przegląd Politologiczny - Year 2017, Vol 0, Issue 1

Abstract

Tendencja do porównywania polskiego sądu konstytucyjnego z jego niemieckim odpowiednikiem prowadzi do powstania złudzenia, że obie instytucje mają nie tylko prawie takie same pozycje ustrojowe, ale również, że procedura przed nimi oraz kompetencje orzecznicze są prawie identyczne, a co za tym idzie pozycja faktyczna obu instytucji powinna być podobna. Referat traktuje o różnicach w postępowaniu w sprawach skarg konstytucyjnych w Polsce i w Niemczech i ich znaczeniu dla faktycznej pozycji obu trybunałów. Wąski model skargi konstytucyjnej w Polsce po 1997 r. (w szczególności możliwość skargi jedynie „na przepis” a nie działanie organów państwa), powoduje że TK od początku swego istnienia ma stosunkowo wąski zakres orzekania, podczas gdy jego niemiecki odpowiednik, dzięki szerokiemu dostępowi obywateli do skargi konstytucyjnej, wykształca silne linie orzecznicze w różnych dziedzinach życia mające moc podobną do precedensów znanych z anglosaskiego systemu prawnego. Jednym więc powodem stosunkowo małego znaczenia TK w Polsce jest wąski dostęp obywateli do skargi konstytucyjnej oraz co za tym idzie mniejsza ilość orzeczeń i niemożliwość wykształcenia się tak różnorodnych linii orzeczniczych jak w Niemczech, ponieważ znaczenie sądu zależy m.in. od ilości wydanych wyroków, czyli unormowanych przez niego spraw. The tendency to compare the Polish Constitutional Court with its German counterpart produces an illusion that the two institutions not only enjoy almost identical positions in their respective countries, but also that they follow the same procedures and have almost identical powers of adjudication, making the actual position of both institutions similar. The paper deals with the differences in proceedings on constitutional complaints in Poland and Germany and their importance for the actual position of the two courts. The narrow model of constitutional complaint in Poland after 1997 (in particular the possibility to complain solely ‘about the regulation’ and not any about any action of the state) has given a relatively narrow range of ruling to the Polish court from the very beginning. In contrast, due to the extensive access German citizens have to constitutional complaints, its German counterpart issues a wide range of verdicts in different fields of life, and their power resembles that of precedents in Anglo-Saxon law. Thus, one reason for the relatively minor importance of the Constitutional Court in Poland is the limited access of citizens to lodge constitutional complaints, which results in a smaller number of verdicts, making it impossible to develop such a wide range of verdicts as is the case in Germany. After all, the significance of the court depends, inter alia, on the number of verdicts issued, which equates to the number of matters regulated by its rulings.

Authors and Affiliations

Jan Muszyński

Keywords

Trybunał Konstytucyjny Federalny Trybunał Konstytucyjny skarga konstytucyjna postępowanie przed trybunałem konstytucyjnym prawo konstytucyjne w Niemczech Constitutional Court Federal Constitutional Court Constitutional complaint proceedings before the constitutional court Constitutional law in Germany

EP ID EP562087
DOI 10.14746/pp.2017.22.1.3
Views 86
Downloads 0