Kampania wyborcza i wybory do Sejmu PRL w 1957 roku: stan badań, aktualne ustalenia i perspektywy badawcze
Journal Title: Pamięć i Sprawiedliwość; Pamięć i Sprawiedliwość. Pismo naukowe poświęcone historii najnowszej - Year 2016, Vol 28, Issue 2
Abstract
Kampania wyborcza i wybory do Sejmu PRL II kadencji miały wyjątkowy charakter na tle wszystkich innych wyborów w PRL. W ramach tzw. odwilży władze zdemokratyzowały ordynację wyborczą, umożliwiając zamieszczanie na listach wyborczych większej liczby kandydatów, niż liczba miejsc do obsadzenia. Choć w każdym okręgu zarejestrowano po raz kolejnych tylko jedną listę wyborczą, dało to asumpt do rywalizacji między kandydatami, ubiegającymi się o mniejszą liczbę mandatów. Rywalizacja ta przybrała niekontrolowany przebieg, co poskutkowało wezwaniem władzy PZPR na czele z Władysławem Gomułką do głosowania „bez skreśleń”, a więc de facto oddawania głosów na osoby zamieszczone na liście wyborczej na tzw. miejscach mandatowych i rezygnacji z jakiegokolwiek wyboru. Dzięki osobistej popularności Gomułki w okresie „przemian październikowych” udało się narzucić wyborcom taką praktykę. Wybory stały się tym samym przede wszystkim plebiscytem popularności nowego I sekretarza KC. Głosowanie „bez skreśleń” pozostało natomiast nieodłącznym elementem praktyki wyborczej PRL na kolejnych blisko 30 lat. W artykule dokonano przeglądu dostępnej, bogatej literatury na temat kampanii wyborczej i wyborów do Sejmu PRL II kadencji. W dalszej kolejności przedstawiono najważniejsze zagadnienia związane z wyborami ze stycznia 1957 r.: reformę prawa wyborczego, przygotowanie wyborów i obsadę list wyborczych, przebieg kampanii wyborczej (uwzględniając rolę wojska i Służby Bezpieczeństwa) i głosowania oraz jego rezultaty. Dotychczasowe ustalenia zostały przedstawione w syntetycznej formie i poszerzone o pewne dodatkowe ustalenia i wnioski. Na zakończenie zarysowane zostały perspektywy i pytania badawcze stojące przed autorami, którzy zdecydują się na podejmowanie omówionego tematu w przyszłości.
Authors and Affiliations
Michał Siedziako
Udział NSZZ „Solidarność” w opracowaniu nowego projektu ustawy o związkach zawodowych w latach 1980–1981
After signing of the August – September Agreements in 1980, the Polish authorities obligated to legal sanction of them. Serious changes were required in the current, very laconic Trade Unions Act from 1st July 1949. That...
Odzyskanie niepodległości przez Polskę w roku 1918 w polskich podręcznikach do historii wydawanych w latach 1944–1989
The aim – to determine how the presentation included in textbooks about the fight for freedom carried out by Poles during the First World War and regaining of independence in 1918 was used to form historical awareness in...
Kampania wyborcza i wybory do Sejmu PRL w 1957 roku: stan badań, aktualne ustalenia i perspektywy badawcze
Kampania wyborcza i wybory do Sejmu PRL II kadencji miały wyjątkowy charakter na tle wszystkich innych wyborów w PRL. W ramach tzw. odwilży władze zdemokratyzowały ordynację wyborczą, umożliwiając zamieszczanie na listac...
Симон Петлюра в памяти своих соратников в период межвоенной Волыни
The emergence of Ukrainian political emigration on the territory of the Second Polish Republic was due to the defeat of the Ukrainian revolution. The desire to settle on the territory of the Volyn Voivodship was motivate...
Polityczna Szkoła Wojskowa w Leningradzie dla działaczy Komunistycznej Partii Polski. Zarys genezy i funkcjonowania (1932)1925
Artykuł dotyczy genezy i działalności Politycznej Szkoły Wojskowej dla działaczy Komunistycznej Partii Polski w Leningradzie. Do tej pory temat szkolnictwa wojskowego dla polskich działaczy komunistycznych na terenie ZSR...