KAPŁAŃSTWO INSTYTUCJONALNE W WYOBRAŻENIACH IOCENIE MŁODZIEŻY POLSKIEJ. OD AKCEPTACJI DO KONTESTACJI
Journal Title: Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne / Academic Journal of Sociology - Year 2015, Vol 13, Issue 4
Abstract
Kapłaństwo instytucjonalne jest przedmiotem badań nauk humanistycznych i społecznych, w tym socjologii religii. Kapłaństwo jest również przedmiotem zainteresowania zwykłych, przeciętnych ludzi, szczególnie tych, którzy wierzą głęboko w Boga i są religijni. W tym artykule ukazuję nastawienie młodzieży polskiej do kapłaństwa i do księży. Grupę objętą badaniami stanowią uczniowie wybranych liceów ogólnokształcących i profilowanych w Kaliszu (456) oraz studenci Wyższej Szkoły Komunikacji i Zarządzania w Poznaniu z czterech kierunków: socjologii, pedagogiki, informatyki i zarządzania (426). Badania te zrealizowałem w 2007 i 2011 roku, a celem ich było poznanie postaw uczniów i studentów do kapłaństwa i do księży w Polsce. W okresie badań naukowych w Polsce zaszły istotne zmiany społeczno-polityczne i ekonomiczno-gospodarcze, które miały też wpływ na pozycję, miejsce i rolę Kościoła katolickiego w państwie i na jego akceptację w społeczeństwie. W związku z tym należy zapytać, czy te transformacje ustrojowe wpłynęły też na postawy i oceny młodzieży polskiej wobec kapłaństwa instytucjonalnego i księży parafialnych? Na to pytanie odpowiadam w tym artykule, wykorzystując w tym celu wyniki własnych badań socjologicznych. Ogólnie rzecz ujmując, licealiści i studenci objęci badaniami są pozytywnie nastawieni do kapłaństwa i postrzegają je jako czynnik pomagający ludziom w wypełnianiu obowiązków religijnych i moralnych. Pomoc tę świadczą kapłani w różnych środowiskach kościelnych. W ocenie tych respondentów, kapłaństwo hierarchiczne jest w szczególności powołaniem religijnym, a zarazem szczególną pracą (zajęciem), która wymaga od księży poświęcenia, odwagi, empatii i wiary w Boga. Studenci dodają ponadto, że te cechy kapłańskie powinni przejawiać już kandydaci na kapłanów. Bez wątpienia młodzi Polacy wiedzą, że niektórzy księża nie mają tych cech i nie potrafią sprostać wymaganiom stanu kapłańskiego, a kapłaństwo osiągnęli w nieuczciwy sposób, często bez powołania religijnego. Licealiści i studenci objęci badaniami w dominującej większości (78%) odnieśli się krytycznie do obowiązku celibatu księży parafialnych, kwestionując go jako bezzasadny i nieżyciowy; są oni przekonani, że księża parafialni powinni mieć własne żony i rodziny, podobnie jak w innych Kościołach chrześcijańskich, a jednocześnie służyć ludziom religijnie w Kościele. W ich ocenie, celibat i małżeństwo powinny być dla księży całkowicie dobrowolne i dostępne, co dzisiaj jest jeszcze niemożliwe. Obowiązek celibatu księży, zdaniem tych respondentów, nie ma związku z istotą kapłaństwa i nie jest sprawdzianem ich powołania kapłańskiego. Wręcz przeciwnie, nierzadko uniemożliwia on mężczyznom wybierającym kapłaństwo realizację powołania. Respondenci uważają, że nie każdy ksiądz ma osobiste predyspozycje do życia w celibacie i w samotności, bez własnej rodziny, zarazem mając autentyczne powołanie do kapłaństwa. Kapłaństwo instytucjonalne, w ich przekonaniu, jest ściśle związane w powołaniem, a nie powinno zależeć istotowo od celibatu i samotności księdza. Kapłan żonaty i mający własną rodzinę, ich zdaniem, może przykładnie służyć Bogu i ludziom w strukturach Kościoła, jednak musi być człowiekiem głęboko wierzącym i religijnym, oddanym ludziom w swej posłudze, kochającym ich wszystkich jako własnych parafian. Dla takich księży powinno być miejsce w Kościele, twierdzą ci respondenci.
Authors and Affiliations
Józef Baniak
Keywords
Related Articles
- EP ID EP207078
- DOI -
- Views 50
- Downloads 0
JUBILEUSZ DZIESIĘCIOLECIA ZESPOŁU PRACOWNI BADAWCZEJ POLSKIEGO POMIARU POSTAW I WARTOŚCI (PPPiW) – SZKOŁY DOSKONALENIA EMPIRYCZNEJ SOCJOLOGII
Truizmem jest twierdzenie o potrzebie kształcenia praktycznego w naukach społecznych. To właśnie poprzez wymiar badawczy nauki te rozwijają się i na bieżąco pozwalają odnotowywać aktualny stan rzeczy. Stąd wynika koniecz...
Filip Springer, Księga zachwytów, Wydawnictwo Książkowe Agora SA, Warszawa 2016, ss. 456.
Księga zachwytów Filipa Springera to przystępny przewodnik po dobrej polskiej architekturze powstałej po 1945 roku. Zachwyty dotyczą architektury, którą cechuje prostota, umiar, harmonia, elegancja, stonowany kolor, na p...
WPROWADZENIE DO TWÓRCZOŚCI PROFESOR MARGARET S. ARCHER
Niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie polskiemu czytelnikowi twórczości Margaret S. Archer, współczesnej brytyjskiej socjolog, teoretyk społeczeństwa, przedstawicielki krytycznego realizmu społecznego i analitycznego...
Janusz Mariański, Wiara i wierzenia Polaków w niestabilnej nowoczesności. Analiza socjologiczna, Wydawnictwo KUL, Lublin 2014
Problemem głównym wydanej niedawno książki Janusza Mariańskiego jest ideologiczny wymiar religii i religijności, szczególnie trudny dla badań socjologicznych ze względu na to, że odnosi się do sfery mentalnej kultury. To...
Statystyka społeczna, red. Tomasz Panek, wydanie 2., PWE, Warszawa 2014
W 2014 roku ukazało się drugie, zmienione wydanie podręcznika pt. Statystyka społeczna, w którym zaprezentowano ilościowe metody analizy ważnych procesów i kwestii społecznych: zastępowalności pokoleń, aktywności ekonomi...