Kinaza białkowa aktywowana przez AMP (AMPK) jako cel terapeutyczny
Journal Title: Advances in Hygiene and Experimental Medicine - Year 2013, Vol 67, Issue 0
Abstract
Kinaza białkowa aktywowana przez AMP (AMPK) jest głównym czujnikiem stanu metabolicznego, działającym zarówno na poziomie komórkowym jak i całego organizmu. Enzym ten jest heterotrimerem składającym się z trzech podjednostek: α (katalitycznej), β oraz γ (regulatorowej). Występuje zarówno w cytoplazmie jak i w jądrze komórkowym. AMPK jest aktywowana poprzez wzrastające stężenie AMP w czasie niedoboru energetycznego, co prowadzi do aktywacji szlaków katabolicznych oraz zahamowania procesów zużywających energię. Aktywność AMPK może być regulowana allosterycznie zarówno przez wiązanie się AMP do podjednostki regulatorowej γ, jak i przez fosforylację podjednostki katalitycznej α dokonywanej przez inne kinazy. Aktywna AMPK może efektywnie hamować szlak kinazy mTOR, enzymu nadmiernie aktywowanego w wielu typach nowotworów. Z kolei dezaktywację AMPK łączy się z cukrzycą typu 2, otyłością indukowaną dietą, powstawaniem insulinooporności i innymi chorobami metabolicznymi. Zmiany w aktywności AMPK obserwuje się również w stanie zapalnym. W ciągu ostatnich lat pojawiło się wiele doniesień literaturowych wskazujących, że zaburzenia w prawidłowym funkcjonowaniu AMPK mogą być przyczyną metabolicznego przeprogramowania w komórkach nowotworowych, znanego jako efekt Warburga. Dodatkowo, AMPK aktywowana jest podczas napromieniania komórek nowotworowych. Aktywacja AMPK prowadzi do zahamowania wzrostu, jednak umożliwia przetrwanie komórek w trudnych warunkach np. w stanie hipoksji lub niedoboru glukozy. Ze względu na jej główną rolę w utrzymaniu energetycznej homeostazy stanowi doskonały cel terapeutyczny. Wciąż jednak nie jest jednoznacznie stwierdzone czy korzystniejsza jest aktywacja AMPK, czy raczej zahamowanie jej aktywności.
Authors and Affiliations
Elżbieta Sarnowska, Anna Balcerak, Marta Olszyna-Serementa, Daria Kotlarek, Tomasz J. Sarnowski, Janusz A. Siedlecki
Keywords
Related Articles
- EP ID EP67003
- DOI -
- Views 140
- Downloads 0
Działania aktywatorów cyklazy guanylanowej na reakcję skurczu mięśniówki gładkiej tchawicy
Wstęp: Przedmiotem pracy jest określenie działania aktywatorów cyklazy guanylanowej na reakcję skurczu mięśniówki gładkiej tchawicy. W pracy oznaczano wpływ wzrastających stężeń aktywatora cyklazy guanylanowej YC-1 oraz...
Epigenetyka a etiologia chorób neurodegeneracyjnych
Kluczem do morfologicznego i funkcjonalnego zróżnicowania komórek w obrębie ludzkiego organizmu jest ustalanie specyficznych wzorców ekspresji genów. Genom ludzki zawiera około 25–30 tys. genów, przy czym w każdej komórc...
Rola receptorów NMDA w patofizjologii i farmakoterapii wybranych chorób układu nerwowego
Glutaminian jest podstawowym neuroprzekaźnikiem pobudzającym, który działa na receptory NMDA. Związek ten jest współodpowiedzialny za regulowanie wielu ważnych fizjologicznych funkcji, wliczając w to uczenie się, pamię...
Glutamate NMDA receptors in pathophysiology and pharmacotherapy of selected nervous system diseases
Glutamate is the basic excitatory neurotransmitter acting via N-methyl-D-aspartate receptors (NMDARs). It co-regulates many important physiological functions, including learning, memory, and behaviour. An excess of glu...
Morfogeneza, budowa i właściwości naczyń limfatycznych
W pracy przedstawiono współczesne wyniki badań dotyczące budowy systemu naczyń chłonnych, sposobów powstawania naczyń podczas rozwoju osobniczego oraz w warunkach patologicznych, takich jak nowotworzenie, gojenie się ran...