KONTYNUACJA SPORU O METODĘ W FILOZOFII REALISTYCZNEJ I REALIZMIE KRYTYCZNYM

Abstract

Filozofia realistyczna kwestionując idealizm, racjonalizm, konstruktywizm lub solipsystyczny relatywizm, czyni fundamentalną kwestią autonomię świata względem jego społecznych konstruktów. Tym samym Margaret Archer interpretuje weberowską koncepcję wpływu historycznych systemów religijnych na ukonstytuowanie kapitalizmu jako przykład cyklu morfogenetycznego, konsekwentnie rugując indywidualizm metodologiczny i metodologiczny kolektywizm z nauk społecznych, i jednoznacznie odrzucając wtręty konstruktywistyczne Webera. Metateoria Margaret Archer wpisuje w istocie w klasyczny spór wokół metod poznania w naukach społecznych (Methodenstreit) i w znacznym stopniu jest współczesną wariacją, a właściwie rozwinięciem zasadniczego konfliktu w pojmowaniu relacyjności nauk społecznych (szerzej humanistycznych „nauk o duchu” – Geisteswissenschaften) do nauk przyrodniczych (Naturwissenschaften). Nawiązując do dylematów swoich poprzedników, Margaret Archer uznaje elementy ich teorii prowadzące do ukonstytuowania opinii o nieredukowalności poznawanego świata, ale akceptuje neokantowską, fenomenologiczną, hermeneutyczną, etnometodologiczną i interpretatywną wątpliwość w zakresie obiektywności instrumentarium poznawczego umożliwiającego „uchwycenie” aspektów rzeczywistości. W podejściu morfogenetycznym Margaret Archer ujawnia się z kolei popperyzm podkreślający analityczną funkcję poziomu kulturowego w poznaniu przyczynowym. Archer przekształca koncepcję Poppera w duchu marksistowskiego funkcjonalizmu Dawida Lockwooda dążącego do integracji systemów społecznych z ideą konfliktu społecznego.

Authors and Affiliations

Marcin Zarzecki

Keywords

Related Articles

Tomasz Korczyński, Milczenie i lament. Szkice z socjologii śmierci, Warszawskie Wydawnictwo Socjologiczne, Warszawa 2016

Lekturę książki Tomasza Korczyńskiego pt. Milczenie i lament. Szkice z socjologii śmierci potraktowałam tak, jak on sam radził we wprowadzeniu, czyli „jako zaproszenie do wyjątkowej podróży” (Korczyński 2016: 19). Podróż...

Jarosław Szymczak, Małgorzata Rybak, Raz się żyje. Przewodnik po work-life balance, Wydawnictwo Rosikon Press, Warszawa 2016, ss. 294

Książka Raz się żyje. Przewodnik po work-life balance poświęcona jest zagadnieniu godzenia sfer życia zawodowego i życia prywatnego – zagadnieniu, które stanowi niewątpliwie wyzwanie dla współczesnego człowieka. Z tego w...

Barbara Jabłońska, Socjologia muzyki, Wydawnictwa Naukowe Scholar, Warszawa 2014

Książka Barbary Jabłońskiej pt. „Socjologia muzyki”, wydana w 2014 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego Scholar, jest monografią naukową, w której autorka – adiunkt w Zakładzie Socjologii Teoretycznej Instytutu Socjologii U...

MEDIATYZACJA RELIGII W POLSCE. WYBRANE ASPEKTY W KONTEKŚCIE KONCEPCJI S. HJARVARDA

Współczesna kooperacja religii i mediów ma charakter wielowymiarowy. Media stają się bowiem zarówno platformą upowszechniania przesłań i narzędziem wspomagającym ewangelizację, jak i są elementem oddziałującym na wyobraż...

ANALIZA SPOŁECZNO-EKONOMICZNA W EWALUACJI

Artykuł dotyczy wykorzystania pewnych elementów metodologii analiz ekonomicznych w badaniach ewaluacyjnych z zakresu polityki publicznej. Podstawowe koncepcje ekonomiczne zostały już wprowadzone do ewaluacji wiele lat te...

Download PDF file
  • EP ID EP209585
  • DOI -
  • Views 44
  • Downloads 0

How To Cite

Marcin Zarzecki (2015). KONTYNUACJA SPORU O METODĘ W FILOZOFII REALISTYCZNEJ I REALIZMIE KRYTYCZNYM. Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne / Academic Journal of Sociology, 10(1), 89-99. https://europub.co.uk/articles/-A-209585