KONTYNUACJA SPORU O METODĘ W FILOZOFII REALISTYCZNEJ I REALIZMIE KRYTYCZNYM

Abstract

Filozofia realistyczna kwestionując idealizm, racjonalizm, konstruktywizm lub solipsystyczny relatywizm, czyni fundamentalną kwestią autonomię świata względem jego społecznych konstruktów. Tym samym Margaret Archer interpretuje weberowską koncepcję wpływu historycznych systemów religijnych na ukonstytuowanie kapitalizmu jako przykład cyklu morfogenetycznego, konsekwentnie rugując indywidualizm metodologiczny i metodologiczny kolektywizm z nauk społecznych, i jednoznacznie odrzucając wtręty konstruktywistyczne Webera. Metateoria Margaret Archer wpisuje w istocie w klasyczny spór wokół metod poznania w naukach społecznych (Methodenstreit) i w znacznym stopniu jest współczesną wariacją, a właściwie rozwinięciem zasadniczego konfliktu w pojmowaniu relacyjności nauk społecznych (szerzej humanistycznych „nauk o duchu” – Geisteswissenschaften) do nauk przyrodniczych (Naturwissenschaften). Nawiązując do dylematów swoich poprzedników, Margaret Archer uznaje elementy ich teorii prowadzące do ukonstytuowania opinii o nieredukowalności poznawanego świata, ale akceptuje neokantowską, fenomenologiczną, hermeneutyczną, etnometodologiczną i interpretatywną wątpliwość w zakresie obiektywności instrumentarium poznawczego umożliwiającego „uchwycenie” aspektów rzeczywistości. W podejściu morfogenetycznym Margaret Archer ujawnia się z kolei popperyzm podkreślający analityczną funkcję poziomu kulturowego w poznaniu przyczynowym. Archer przekształca koncepcję Poppera w duchu marksistowskiego funkcjonalizmu Dawida Lockwooda dążącego do integracji systemów społecznych z ideą konfliktu społecznego.

Authors and Affiliations

Marcin Zarzecki

Keywords

Related Articles

NIERÓWNOŚCI EGZYSTENCJALNE W ŚWIECIE A SZANSE ROZWOJOWE DZIECI

W artykule zaprezentowano zasięg ubóstwa w świecie i oddziaływanie tego zjawiska na szanse rozwojowe dzieci. Głównym celem analizy było przybliżenie wyników badań w tym zakresie, które zawiera Raport Banku Światowego 201...

ROLA FUNDUSZY UNIJNYCH We WSPARCIU DZIAŁALNOŚCI SPOŁECZNO-KULTURALNEJ. STUDIUM PRZYPADKU GMINY CZOSNÓW

Celem artykułu jest empiryczne wykazanie, że fundusze unijne pozwoliły jednostkom samorządu terytorialnego na rozwój wielu nowych inwestycji, które byłyby niemożliwe do zrealizowania bez źródeł zewnętrznych i finansowani...

ŚWIADOMOŚĆ POLSKIEGO DZIEDZICTWA KULTUROWEGO WŚRÓD IMIGRANTÓW Z BIAŁORUSI I UKRAINY

Celem niniejszego artykułu jest określenie świadomości polskiego dziedzictwa kulturowego wśród imigrantów z Białorusi i Ukrainy. W każdej grupie znajdują się wytwory kulturowe, takie jak wartości, znaczące przedmioty, mi...

Religijność in statu nascendi. Omówienie książki Janusza Mariańskiego pt. Megatrendy religijne w społeczeństwach ponowoczesnych. Studia socjologiczne, Wydawnictwo Adam Marszałek, toruń 2016, ss. 399

To właśnie przetwarzanie i tworzenie, mniej lub bardziej spontanicznie dokonywane przez ludzi, pozwala zaobserwować skalę zmian dokonujących się w rzeczywistości społecznej oraz, poprzez porównawcze analizy danych empiry...

O ZJAWISKU PRZEMOCY DOMOWEJ W KONTEKŚCIE FORMY, STABILNOŚCI ZWIĄZKU I ORIENTACJI SEKSUALNEJ PARTNERÓW (WYBRANE ASPEKTY DYSKURSU NAUKOWEGO I MEDIALNEGO)

W niniejszym artykule podjęto próbę deskrypcji zjawiska przemocy domowej z uwzględnieniem takich czynników, jak formalizacja i stabilność związku oraz orientacja seksualna partnerów. Celem opracowania jest wyłonienie i s...

Download PDF file
  • EP ID EP209585
  • DOI -
  • Views 47
  • Downloads 0

How To Cite

Marcin Zarzecki (2015). KONTYNUACJA SPORU O METODĘ W FILOZOFII REALISTYCZNEJ I REALIZMIE KRYTYCZNYM. Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne / Academic Journal of Sociology, 10(1), 89-99. https://europub.co.uk/articles/-A-209585