Kościół katolicki w latach przełomu (1987–1989)
Journal Title: Pamięć i Sprawiedliwość; Pamięć i Sprawiedliwość. Pismo naukowe poświęcone historii najnowszej - Year 2019, Vol 33, Issue 1
Abstract
Rola Kościoła katolickiego w trzech ostatnich latach istnienia PRL była znacząca. Po trzeciej pielgrzymce Jana Pawła II wspomniana instytucja wystąpiła jako pośrednik i moderator dialogu między władzami a opozycją. Episkopat konsekwentnie odrzucał kolejne propozycje strony rządowej zmierzające do reformy systemu bez udziału działaczy zdelegalizowanej „Solidarności”. Zaangażowanie hierarchii kościelnej było niezwykle ważne dla doprowadzenia do rozmów „okrągłego stołu” oraz w czasie wyborów parlamentarnych w czerwcu 1989 r., gdy jej wsparcie okazało się kluczowe dla zwycięstwa Komitetu Obywatelskiego i klęski listy rządowej. W tym okresie Episkopat odniósł także bezprecedensowe sukcesy w zakresie relacji państwo–Kościół: uregulowanie swojego statusu prawnego i nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Stolicą Apostolską i PRL. Oba osiągnął na własnych warunkach, wykorzystując swoją silniejszą pozycję negocjacyjną. Artykuł przedstawia podejście struktur centralnych Kościoła w Polsce do sytuacji politycznej w ostatnich trzech latach PRL, gdy Episkopat był swego rodzaju akuszerem porozumienia między władzą a opozycją.
Authors and Affiliations
Rafał Łatka
Odwrót od Października. Pacyfikacja prasy i dziennikarzy w latach 1956-1958
Erozja stalinowskiego modelu komunizmu doprowadziła w latach 1955-1956 do rozregulowania mechanizmów kontroli nad prasą. Gdy jesienią 1956 roku doszło w Polsce do przesilenia politycznego, a nowym przywódcą PZPR został W...
Nowolipki AD 1959, czyli cud w komunistycznej Warszawie
This article is a study on Catholicism in the Polish People’s Republic and the state authorities’ policy towards the Catholic Church. In October 1959, the metal tower of a Warsaw church began to glow, hich was especially...
Klucz do sowietyzacji Czechosłowacji. Polityka i propaganda Edvarda Beneša w okresie II wojny światowej oraz publikacja ministra rządu emigracyjnego Huberta Ripki o sojuszu ze Związkiem Sowieckim
Studium przedstawia myśl polityczną i praktyczną politykę czechosłowackiego emigracyjnego prezydenta Edvarda Beneša oraz jego prosowieckich współpracowników w latach 1940–1948. Jego polityka umożliwiła Komunistycznej Par...
Reglamentowana odwilż. Obóz "zamkowy" na emigracji wobec wydarzeń w Polsce i bloku komunistycznym w 1956 roku
W artykule przedstawiono stanowisko obozu „zamkowego” na emigracji (prezydenta, rządu i Rady RP) wobec wydarzeń w Polsce i bloku komunistycznym w 1956 r. „Zamkowi” politycy i publicyści dostrzegając pewne zmiany w kraju...
Przegląd ukraińskiej historiografii dotyczącej obrony Lwowa i wojny polsko-ukraińskiej w latach 1918–1919
The Polish-Ukrainian war for Lviv and Galicia was the first military conflict that was fought by Poland after 123 years of subjugation. Polish historiography has seen numerous locally sourced academic and popular history...