KREACJA OBIEKTU MUZEALNEGO NA PRZYKŁADZIE ZARYSU PROJEKTU WYSTAWY KOLEKCJI BIEŻANOWSKIEJ
Journal Title: Muzealnictwo - Year 2009, Vol 2009, Issue 50
Abstract
Artykuł prezentuje zarys dziejów zbioru broni gromadzonej podczas II wojny światowej przez żołnierzy kompanii „Łan” Batalionu „Mrówka” 12 Pułku Piechoty Armii Krajowej. Zgromadzony arsenał został ukryty w skrytce, w prywatnym domu na Bieżanowie należącym do jednego z kilku podchorążych, którzy dokonali tezauryzacji – Stanisława Wcisło w 1945 r. (Bieżanów - dzielnica Krakowa położona w jego wschodniej części, przyłączona do Krakowa przez Niemców w 1941 r.) We wrześniu 1997 r. została ujawniona właśnie przez wyżej wymienionego. Broń byłą gromadzona przez cały okres okupacji, aczkolwiek największy przyrost jej nastąpił w końcowym okresie wojny, kiedy to dzięki kradzieżom broni z transportów zmierzających na front zdobyto kilka karabinów maszynowych oraz podczas wycofywania się Niemców w styczniu 1945 r., kiedy podnoszono porzuconą broń na polu walki i z opuszczonych posterunkach wroga. Na szczególne wyróżnienie spośród obiektów Kolekcji Bieżanowskiej należy zespół siedmiu karabinów maszynowych: jeden MG 34 oraz sześć MG 42, które posiadają własne imiona – pochodne od pseudonimów konspiracyjnych podchorążych kompanii „Łan”. Oprócz tego na uwagę zasługują trzy granatniki polskie wz.36, które zostały wyniesione w częściach z Zakładów Zieleniewskiego w Krakowie produkujących je przed wrześniem 1939 roku. Magazyn broni z Bieżanowa po ujawnieniu trafił do Zbiorów Muzeum Armii Krajowej (AK) w Krakowie. W 2000 r. po otworzeniu ekspozycji Kolekcja Bieżanowska stała się częścią ekspozycji stałej w Muzeum AK. Niestety, znalazła się w niezbyt fortunnej sytuacji wystawowej. Rozproszona aż w siedmiu gablotach nie występuje jako całość, a tym samym nie może być rozpoznana i „zauważona” przez zwiedzających. Zupełnie przy tym zanikł jej kontekst kulturowy. Autor niniejszej pracy podjął się zadania wstępnego rozpoznać zagadnienia z punktu widzenia antropologii społecznej. Następnym krokiem było zakreślenie obrazu Kolekcji Bieżanowskiej w ujęciu ontologicznym wg ustaleń badawczych Anny Wieczorkiewicz, Wojciecha Michery i Jerzego Świecimskiego. W oparciu o tą podbudowę możliwa jest próba naszkicowania scenariusza ekspozycji Kolekcji Bieżanowskiej Efekt finalny prac w postaci nowej ekspozycji będzie odpowiedzią na wołanie o właściwy kontekst antropologiczny tego zbioru obiektów, czy może uściślając obiektu zbiorowego, któremu należy się z pewnością wyjątkowe miejsce na ekspozycji stałej Muzeum AK w Krakowie
Authors and Affiliations
Piotr Makuła
Towards a Modern Museum? R o m a n B a t k o, R o b e r t K o t o w s k i, , Nowoczesne muzeum – dziedzictwo i współczesność (The Modern Museum – Heritage and Contemporaneity), National Museum in Kielce, Kielce 2010, 160 pp., ill., tables, diagram
MUZEUM ŚLĄSKIE 2006-2012
Losy kolejnych konkursów na gmach Muzeum Śląskiego w Katowicach są nierozerwalnie związane z losami niepodległej II i III Rzeczpospolitej oraz Ziemi Śląskiej.Pierwszy konkurs na bryłę Muzeum Śląskiego z 1929 r. nie zadow...
MUSEUMS – PERSPECTIVES
The fact that the model of a museum institution established in the 19th century needs to be changed has been mentioned at least since the mid-20th century. Defined as a modern or modernistic museum, it was the result of...
THE UNIVERSITY MUSEUM IN TORUŃ. A DECADE OF EXPERIENCE 2005–2015
The first decade of activity by the University Museum in Toruń, which has been open since 2005, is already complete. Located in an old building of the Reichsbank from 1906 (later the National Bank of Poland), it offers g...
INSTYTUCJA MUZEUM, PRAKTYKA MUZEALNA ORAZ MUZEALIA W UJĘCIU TEORII POSTKOLONIALIZMU – WSTĘPNE ROZPOZNANIE
Artykuł jest przyczynkiem do rozważań na temat muzealiów pochodzenia kolonialnego istniejących w kulturze Zachodu oraz instytucji muzeum w ujęciu terminów teorii postkolonializmu, a także praktycznego działania instytucj...