Królestwo Polskie i jego papierowe metropolie. Dwa plany regulacyjne miast z około 1900 roku: rekonesans badawczy
Journal Title: Zeszyty Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk - Year 2017, Vol 17, Issue
Abstract
Przedmiotem artykułu jest rekonstrukcja dwóch planów urbanistycznych, powstałych w początkach dwudziestego wieku w Królestwie Polskim, przeznaczonych dla Częstochowy (1902) i Kalisza (1906). Tekst zawiera opis okoliczności zlecenia przez władze tych miast pomiarów kartograficznych i przedstawia kulisy sporządzenia projektów regulacyjnych (zagospodarowania), reakcje administracji rządowej i dzieje obu inicjatyw. Ambicją autora było przeprowadzenie rekonesansu badawczego: postawienie pytań o cele, charakter, metody i okoliczności projektowania rozbudowy miast Kongresówki w okresie postyczniowym, a także zaproponowanie analizy obu zrekonstruowanych projektów i stwierdzenie, jakie wizje miast, ich rozwoju i przyszłości, w tym stosunków społecznych, wyłaniają się z tych dokumentów. Artykuł przedstawia kluczowe dla ówczesnej polityki imperialnego zarządu rosyjskiego nad Wisłą zagadnienia w relacji do ówcześnie obowiązującego prawa normującego kwestie zabudowy miast i planów regulacyjnych, jak i stara się odpowiedzieć na pytanie, co spowodowało fiasko realizacji obu projektów, rysujących metropolitalne wizje dla obu ośrodków. Autor stara się też zaproponować odpowiedzi na pytanie o to, jak na ich powstanie zareagowały środowiska zainteresowane rozwojem polskiego dyskursu urbanistycznego, chcące prowadzić politykę modernizacyjną Polski pod zaborami poprzez reformę samorządową w zaborze rosyjskim i konkurencyjny, kontestacyjny względem władz dyskurs o potrzebach miast.
Authors and Affiliations
Makary Górzyński
Keywords
Related Articles
- EP ID EP289060
- DOI -
- Views 175
- Downloads 0
Alfons Parczewski i ewangelicy. Działania kaliskiego prawnika na rzecz Kościoła Ewangelickiego
Artykuł przedstawia kontakty wybitnego prawnika i działacza społecznego i politycznego Alfonsa Parczewskiego z ewangelikami, przywołując też poszczególne działania kaliskiego adwokata na rzecz polskiego ewangelicyzmu. Na...
Próba „czytania” witraży z kaliskiej katedry
Artykuł jest próbą odczytania treści zawartych w kaliskich witrażach autorstwa Władysława Skibińskiego. Stanowią one oszklenie korpusu nawowego obecnej katedry p.w. św. Mikołaja. Dzieło zamówione...
Wkład kaliskich ewangelików w rozwój kultury muzycznej oraz rzemiosła i przemysłu w zakresie budownictwa instrumentów muzycznych
W historii polskiej kultury muzycznej Kalisz prezentuje się przede wszystkim jako ciekawy ośrodek budownictwa instrumentów muzycznych, głównie fortepianów i pianin. Uzupełnieniem podstawowej tematyki artykułu są postacie...
Obiekty małej architektury w przestrzeni miasta na przykładzie Kalisza
Pomniki i inne artystyczne obiekty małej architektury pełnią w przestrzeni miasta rozmaite role: nawiązują do historii i tradycji, upamiętniają fakty, przechowują pamięć społeczną i narodową, edukuj...
Odkrycie przez Władysława Łuszczkiewicza poliptyku kaliskiego i jego recepcja w środowisku miejscowym w latach 80. i 90. XIX w.
W 1886 roku przybył do Kalisza wybitny historyk sztuki Władysław Łuszczkiewicz, któremu pokazano znajfujący się w kościele Św. Wojciecha na Zawodziu zdekompletowany ołtarz gotycki znany obecnie jako poli...