Kryzys Lwa Tołstoja z lat 1874–1879 ukazany przez pryzmat uobecniania indyferencji
Journal Title: The Polish Journal of Aesthetics - Year 2017, Vol 2, Issue 45
Abstract
W latach siedemdziesiątych XIX wieku spełniają się marzenia Lwa Tołstoja z młodości. Wojna i pokój oraz Anna Karenina przyniosły pisarzowi uznanie i sławę literacką, w Jasnej Polanie kwitnie życie jego rodziny, a on sam jest w pełni sił witalnych i twórczych. Choć zewnętrzne okoliczności są nad wyraz pomyślne, przeżywa on silny kryzys i w wyznaniach z 1879 roku daje wyraz poczuciu załamania fundamentów swego życia. W artykule kryzysowe przeżycia Tołstoja interpretowane są w perspektywie rozwijanej przez autora w innych tekstach koncepcji uobecniania indyferencji, co pozwala między innymi ująć ich: (1) wymiar uniwersalny (stanowią przejaw aktów antycypacji indyferencji podejmowanych przez innych artystów i myślicieli); (2) specyfikę (dręczące pytanie „po co?” obejmuje kwestie literatury i życia rodzinnego); (3) ograniczenia (pisarz w Spowiedzi z 1879 roku w radykalny sposób przeprowadza antycypację indyferencji, ale w zaawansowanym stadium porzuca tę drogę); (4) związki z dziełami wcześniejszymi (Anna Karenina) i późniejszymi (Śmierć Iwana Ilicza, Co to jest sztuka?); (5) dalszy ciąg (kontynuację przerwanego w 1879 roku procesu antycypacji indyferencji) w nieukończonym opowiadaniu, które powstawało w latach 1890–1898 (Ojciec Sergiusz).
Authors and Affiliations
Piotr Orlik
KONCEPCJA AURY IMMANENTNEJ
Artykuł ten poświęcony jest koncepcji „aury immanentnej”. W pierwszej, historyczno-filozoficznej części omawiam teorię sztuki przedstawioną przez Deleuze’a i Guattariego w dziele Co to jest filozofia? W części drugiej pr...
TANGO ZŁAMANYCH SERC. WONG KAR-WAI O NIESPEŁNIENIU
Tekst poddaje analizie film Dni naszego szaleństwa Wong Kar-waia z dwóch punktów widzenia: inspiracji literackiej i filozoficznej. W pierwszym przypadku chodzi o nawiązanie do powieści Przeklęte tango argentyńskiego pisa...
CONCEPTION OF THE THING-IN-ITSELF IN THE THEORY OF DIALECTICAL MATERIALISM
The theory of dialectical materialism as the official philosophy of the Communist Party of the Soviet Union present a vision of dynamic material processes forming the laws of development of t...
NOWA RZECZOWOŚĆ W PERSPEKTYWIE TEORII AWANGARDY PETERA BÜRGERA
Artykuł poświęcony jest ruchowi Nowej Rzeczowości w sztuce niemieckiej połowy lat dwudziestych XX wieku, jego przyczynom i skutkom. Szczegółowe przedstawienia powojennej rzeczywistości w malarstwie Nowej Rzeczowoś...
Sztuka jako doświadczenie językowe w fenomenologiczno-hermeneutycznym ujęciu Maurice’a Merleau-Ponty’ego
W związku z poszerzeniem kategorii doświadczenia o to, co je przerasta, nawiązująca do Martina Heideggera fenomenologia współczesna i jej postfenomenologiczne wersje znacznie wzbogacają znaczenie kategorii mowy, dodając...