Kur'an'da Kolektif Bilinç ve Mümin Kardeşliği
Journal Title: Journal of Analytic Divinity - Year 2018, Vol 2, Issue 1
Abstract
Bir batı kavramı olan kolektif bilinç, İbn-i Haldun’un “Sebep Asabiyeti”, Gökalp’in “Maşeri Vicdan” gibi İslami ve milli kavramlarla birlikte ele alındığında daha evrensel nitelik taşıyan bir olgu olarak karşımıza çıkar. Kolektif bilinç ve din kavramları karşılıklı bir oluşum ilişkisi içindedir ve birbirinden ayrılmaz. Bu önbilgi temelinde, bu iki olgunun birlikte değerlendirilmesi önemlidir. Temelini İslam şiarlarının oluşturduğu bir toplumda, İslam Müslümanlara toplum bütünlüğünü sağlayacak bir ortak bilinç sağlamıştır. Toplumdaki değişme ve gelişme sonucu artan ekonomik refah ve iş bölümlerinde uzmanlaşma ve dolayısıyla buna bağlı bireyselleşme durumunda klasik batı kaynaklarına göre kolektif bilincin zayıflaması öngörülür. Artan uzmanlaşma ve bireyselleşmenin İslam toplumundaki mümin kardeşliği bağlamındaki sosyolojik etkisi ise batı toplumlarına kıyasla daha farklı olmuştur. Bu duruma araştırmamızda ayrıntıları ile değinileceği üzere Müslümanların batılı toplumların tam aksine ekonomik gelişmeyi mümin kardeşliğiyle sağlayarak toplumdaki kolektif bilinci güçlendirmeleri örnek verilebilir. Son olarak, Kur’an-ı Kerim’de Mümin kardeşliğinin kolektif bilincinin, ibadetler aracılığıyla nasıl sağlandığı, konuları ele alınmıştır. Dolayısıyla bu bağlamda İslam’daki temel ibadetlerin toplumsal bütünleşme ve kolektif bilinç açısından bir değerlendirilmesi de yapılmış, ibadetlerin kolektif bilincinin mümin kardeşliğini oluşturması açısından sosyal bilinç etkilerine göz atılmıştır. Bu bakış açısıyla araştırmamızın ana konusunu, Kur’an-ı Kerim’de kolektif bilinç kavramının örnekliği olarak İslam terminolojisindeki mümin kardeşliği ve bunun sosyolojik sonuçlarının değerlendirilmesi oluşturmaktadır
Authors and Affiliations
Beyza USLU
Keywords
Related Articles
- EP ID EP455868
- DOI -
- Views 115
- Downloads 0
ÜSKÜDARLI MEHMED NASÛHÎ HALVETÎ, SEYR Ü SÜLÛK MEKTUPLARI, HAZIRLAYAN: MUSTAFA TATCI, ABDÜLMECİT İSLAMOĞLU, İSTANBUL: H YAYINLARI, 1. BASKI, 2017, 448 SAYFA.
Mektup yazımı edebiyat tarihimiz boyunca klasik anlamda nesrü’l-inşâ, inşâ, münşeat ve mürâselât gibi adlar altında gerçekleşmiştir. Yenileşme dönemi edebiyat kavramlarıyla birlikte mektup kelimesi tedavüle girmiştir. Gü...
"HATIRLAMA" VE KUR’AN’İ BAĞLAMDA “ZİKİR” İLİŞKİSİ
“İnsan” kelimesini incelediğimizde bu kelimenin köken itibariyle iki farklı kullanımı olduğunu görmekteyiz. Bunlar; “ünsiyet” ve “nisyan” kavramlarıdır. “Ünsiyet” insanların birbirleriyle uyum içerisinde yaşaması durumud...
Zorunlu Göç Bağlamında Kur'an'da Göç
Göç en az insanlık kadar eski bir olgudur. Göç, değişik bilim dallarının araştırma sahasına girmekle birlikte aynı zamanda sosyolojik bir kavramdır. Bu kavramı açıklarken amacına, gerçekleşme tarzına, sebeplerine, göçmen...
Kur’ân’da Toplumsal Anomiye Götüren Sebepler
Kur'an-ı Kerim insanoğlunun toplum içerisinde belli bir düzen ve birliktelik içerisinde yaşamalarını sağlayan ilkelere sahiptir. Bu ilkeler, insanın dünya ve ahiret mutluluğunu elde etmelerine yardımcı olur. İnsanlar bu...
Yusuf Suresi Bağlamında Toplumsal Cinsiyet Kavramı
İnsan sosyal bir varlık olduğu için onun birçok özelliği toplum içerisinde şekillenmektedir. Cinsiyetlere dair algılarımız da kültürün bize sunduğu çerçevede gelişmektedir. Cinsiyet denilince daha çok biyolojik özellikle...