LEONHARDI EULERI OPERA OMNIA: WYDANIE DZIEŁ I KORESPONDENCJI LEONHARDA EULERA
Journal Title: Studia Historiae Scientiarum - Year 2015, Vol 14, Issue
Abstract
W artykule przedstawiono historię i stan obecny wydań dzieł zebranych Leonharda Eulera (1707–1783). Po kilku nieudanych inicjatywach edytorskich, podjętych w XIX wieku, w 1907 roku przystąpiono do wydania drukowanych prac Eulera. Edycję podzielono na trzy serie: seria I: Matematyka (29 tomów); seria II: Mechanika i astronomia (31 tomów); seria III: Fizyka i inne prace (12 tomów). Po licznych perturbacjach, m.in. związanych z wybuchami kolejnych wojen światowych i problemami ekonomicznymi, publikacja dzieł drukowanych w łącznej liczbie 72 tomów zbliża się do końca. Brakuje tylko dwóch tomów o rachunku zaburzeń w astronomii. Do publikacji serii IV (rękopisy i korespondencja) przystąpiono w 1967 roku. W przedsięwzięcie zaangażowały się szwajcarska i radziecka akademie nauk. Ten wspólny projekt koncentruje się na edycji korespondencji Eulera, która zawiera blisko 3000 listów, spośród których prawie 1000 napisał sam Euler. Adresatami jego listów byli m.in. słynni matematycy z XVIII wieku, tacy jak Jean le Rond d’Alembert, Alexis Clairaut i rodzina Bernoullich, ale również wiele mniej znanych osób, z którymi Euler korespondował na rozmaite tematy. Wydanie rękopisów zostało odłożone na późniejszy okres. Poważnym problemem było znalezienie i sfinansowanie pracy odpowiednich redaktorów, którzy byli w stanie czytać stare manuskrypty po francusku, łacinie i po niemiecku oraz byli zaznajomieni z historią, kulturą i nauką w XVIII wieku. W ciągu ostatnich 50 lat redaktorzy zebrali kopie lub skany większości zachowanych listów Eulera. Oryginalne listy adresowane do Eulera Rosyjska Akademia Nauk udostępniła przed I wojną światową grupie wydawniczej ze Szwajcarii. Jeszcze przed ich restytucją w 1947 roku, redaktorzy wykonali dobrej jakości fotograficzne kopie, które dzisiaj są istotną podstawą wydania. Na każdy z tomów listów (VIA) składa się korespondencja Eulera z jedną lub kilkoma osobami , do których były adresowane jego listy; wszystkie zostały zamieszczone w porządku chronologicznym. Do dzisiaj ukazały się cztery tomy korespondencji wraz z wykazem wszystkich znanych listów adresowanych do Eulera oraz przez niego wysyłanych. W wykazie znajdziemy krótkie podsumowanie i przydatne informacje na temat daty, języka, lokalizacji istniejących kopii i wcześniejszych publikacji. Cztery kolejne tomy są przygotowywane do druku i zostaną wydane w 2016 lub 2017 roku. Planowane jest udostępnienie w internetowym wydaniu pozostałych listów, których nie pomieszczono w wersji drukowanej.
Authors and Affiliations
Andreas KLEINERT
Some Remarks on the Origins and Development of the Doctrine of Law of Tourism
Due to its mass nature and its economic importance in the modern world, tourism has become the subject of interest of many branches of science, including law. In particular, the main aim of new legal regulations, such as...
Międzynarodowa współpraca w zakresie historii nauki w Europie Środkowej
W ostatnich dziesięciu latach jesteśmy świadkami rozwoju nieformalnej współpracy międzynarodowej, koncentrującej się na historii nauki w monarchii habsburskiej i, w ogólności, w Europie Środkowej – wspólnej dla krajó...
On social and psychological aspects of a negligible reception of Natanson’s article of 1911 in the early history of quantum statistics
Possible reasons are studied why Ladislas (Władysław) Natanson’s paper on the statistical theory of radiation, published in 1911 both in English and in the German translation, was not cited properly in the early history...
WHAT NEXT WITH NICOLAUS COPERNICUS? THE HISTORY, THE CURRENT STATE, AND THE PROSPECTS OF COPERNICAN STUDIES IN POLAND
OD REDAKCJI
Opisano proces udoskonaleń czasopisma Prace Komisji Historii Nauki PAU w latach 2013-2014 i planowanych dalszych zmian w 2015 roku.